Portfel kryptowalut – co to jest i jak go założyć?

Kryptowaluty

Czym jest portfel kryptowalut? Jak bezpiecznie przechowywać bitcoiny? Który portfel wybrać i jakich błędów unikać. Odpowiadamy na te oraz kilka innych pytań związanych z przechowywaniem kryptowalut. 

Na początku wyjaśnijmy czym jest portfel kryptowalut. Jeżeli już to wiesz, śmiało pomiń ten rozdział.

W dalszej części poradnika znajdziesz informacje o portfelach kryptowalut działających jako:

• program na komputerze,
• aplikacja na telefonie,
• strona w przeglądarce internetowej,
• specjalne urządzenie,
• kartka papieru.

Czym jest portfel kryptowalut?

Wyjaśnimy po krótce, jak działa portfel kryptowalut. Portfel crypto, to miejsce, w którym przechowujemy nasze klucze prywatne. Kryptowaluty nie opuszczają swoich sieci, więc tym co decyduje o ich posiadaniu jest dostęp do hasła, które pozwoli nam je przenieść. Klucz prywatny to długi, losowy ciąg cyfr i znaków, praktycznie niemożliwy do zapamiętania. Portfel kryptowalut to miejsce, w którym mamy go zapisanego.

Przykład:

Jeżeli posiadam 2 bitcoiny i chcę przesłać je do Andrzeja, muszę znać jego adres publiczny. To tak jak z listem, który trafia do czyjejś skrzynki pocztowej – trzeba znać adres i go podać. List dociera do skrzynki, ale aby Andrzej mógł go wyjąć musi mieć kluczyk, którym ją otworzy. Jeżeli Andrzej zgubi klucz nie dostanie się do zawartości skrzynki.

Różnica pomiędzy kluczem do skrzynki na listy, a kluczem prywatnym, dzięki któremu mamy dostęp do naszych kryptowalut jest taka, że tego drugiego nie można zresetować ani odzyskać. Nie ma ślusarza, który byłby w stanie otworzyć naszą skrzynkę. Jeżeli straciłeś dostęp do swojego klucza prywatnego, straciłeś swoje kryptowaluty. Właśnie dlatego powstały portfele.

Portfel kryptowalut służy do przechowywania kluczy prywatnych. “Fizycznie” wszystkie bitcony oraz inne kryptowaluty znajdują się cały czas w swoich sieciach – blockchainach. Do nich przypisane są klucze prywatne, które sprawiają, że środki te mają swoich wyłącznych właścicieli.

Warto dodać, że istnieją portfele przeznaczone wyłącznie dla konkretnych kryptowalut jak i obsługujące ich wiele rodzajów. Jeżeli prześlemy konkretną kryptowalutę do nieprzeznaczonego dla niej portfela, prawdopodobnie ją stracimy. Na pewno wszystko przyjmie papier – czyli paper wallet będący kluczem prywatnym zapisanym na kartce.

Portfele dzielą się na gorące i zimne:

• Zimny portfel jest bezpiecznie ukryty – znajduje się w trybie offline: jest odcięty od sieci, bezpieczny, odporny na hakerskie ataki, najlepszy do przechowywania większych kwot. Przykładem takiego portfela jest paperwallet lub odłączony od komputera portfel sprzętowy taki jak Ledger lub Trezor.
• Gorący portfel jest z nami na zakupach – znajduje się w trybie online: jest stale połączony z siecią. Może być na naszym komputerze lub na komórce. Istnieją wersje przeglądarkowe, dostępne z wielu urządzeń i przypominające aplikacje bankowowe. Z jednej strony gorące portfele dają większą wygodę korzystania z kryptowalut, ale z drugiej strony są mniej odporne na kradzierze. Powinny być traktowane raczej jako portmonetka na drobne wydatki.

Wyjaśnijmy jeszcze jedną ważną rzecz:

Giełda kryptowalut to nie portfel! – pomimo że możemy przechować na niej nasze kryptowaluty, nie jest to bezpieczne rozwiązanie. Giełda kryptowalut to pośrednik, bank nowego typu, który daje Ci skrytkę, ale to on kontroluje Twoje klucze prywatne. Bądźmy więc ostrożni z przechowywaniem tam funduszy. Opróżnienie skarbca przechowującego tysiące bitcoinów to marzenie każdego utalentowanego hakera. Zdarzają się także inne wypadki losowe… Skalę problemu pomoże uświadomić Ci lista haków i incydentów giełd kryptowalut.

Seed to od 12 do 24 wyrazów (w języku angielskim), które pomogą nam odzyskać dostęp do naszych kryptowalut. Ponieważ niepowiązane ze sobą znaki są trudne do zapamiętania, programiści stworzyli protokół BIP39, który jest obsługiwany przez większość portfeli. W związku z tym, możemy przypisać do naszych środków hasło, które zapamiętane pozwoli nam odzyskać do nich dostęp. Nawet jeśli przechowywaliśmy ich klucze w portfelu na zgubionym telefonie.

Ważna rzecz

Pamiętajmy też o tym, żeby nie próbować przelewać kryptowalut na adresy w innym blockchainie. To znaczy nie przelewajmy bitcoinów na adres należący do ethereum ani ripple. Stracimy je wtedy bezpowrotnie, a nasz adresat ich nie otrzyma.

A teraz odpowiedź na tytułowe pytanie:

• Jak założyć portfel kryptowalutowy?

Wybrać opcję, która najbardziej do nas przemawia i po prostu to zrobić. Wejść na właściwą stronę, kupić portfel sprzętowy, albo znaleźć czystą kartkę papieru i dobrze ją chronić. To, gdzie założyć portfel kryptowalut to również nasza decyzja, na rynku jest naprawdę dużo usług tego typu.

PORTFELE GORĄCE (hot wallets)

Taki portfel, można określić również jako wirtualny portfel kryptowalut.

Na komputerze (desktopowe)

Portfele desktopowe charakteryzuje średni poziom bezpieczeństwa, ale spora wygoda użytkowania. Najmniej bezpiecznym systemem operacyjnym dla naszych portfeli krypto jest Windows.

Naszą listę zaczniemy od korzeni.

Pierwszą kryptowalutą jest bitcoin, a pierwszym portfelem na bitcoiny jest:

Bitcoin Core

Stworzony przez Satoshiego Nakamoto w 2009 roku razem z bitcoinem. Oryginalny portfel dedykowany tej kryptowalucie. Posiada wersję mobilną. Można założyć go tutaj.

• Obsługiwane systemy: Linux, Microsoft Windows, macOS + iOS i Android

Bitcoin Core to ciężki portfel (w swojej głównej wersji, bo ma też kilka lżejszych opcji do wybrania). Pobiera cały blockchain bitcoina na nasz komputer, czyli zajmuje ponad 65GB. Jego uruchomienie zajmuje kilka dni. Nie jest to szczególnie atrakcyjna oferta dla nowych użytkowników krypto, ale dla bitcoin-maniaków i osób zainteresowanych funkcjonowaniem sieci, jej kondycją i chcących ją wspierać – pozycja obowiązkowa. Ponadto charakteryzuje się dużym bezpieczeństwem.

Praktycznie każda kryptowaluta ma swój własny portfel tego typu, który można pobrać ze strony projektu. Obsługują one najpopularniejsze systemy operacyjne, często także na urządzeniach mobilne. Są to Portfele dedykowane i zazwyczajsłużą do przechowywania jednej konkretnej kryptowaluty.

Exodus

To przykład portfela, który obsługuje sporo altcoinów. Prosty, elegancki interfejs cechuje łatwość użytkowania. Portfel jest zintegrowany z Shapeshift.io, dzięki czemu można na nim wymieniać między sobą różne kryptowaluty. 

• Obsługiwane systemy:Linux, Microsoft Windows, macOS

Jaxx

Obsługuje większość najpopularniejszych kryptowalut, również połączony z Shapeshift. Posiada wersję na urządzenia mobilne z systemami iOS i Android oraz jest zintegrowany z rozszerzeniem w przeglądarce Google Chrome. 

• Obsługiwane systemy: Linux, Microsoft Windows, macOS + iOS i Android

Wasabi

Portfel obsługuje tylko bitcoina i jest idealny dla osób, którym zależy na anonimowości. Korzysta z sieci TOR, a przesyłane coiny są mieszane, co uniemożliwia śledzenie przebytej przez nie drogi. W zamian pobierana jest prowizja od przelewów.

• Obsługiwane systemy: Linux, Microsoft Windows, macOS + iOS i Android

Green Adress

Tylko dla bitcoina. Ma opcję uwierzytelniania dwuskładnikowego i można wprowadzić na nim limit transakcji przez co bezpieczeństwo naszych środków jest większe. 

• Obsługiwane systemy: Linux, Microsoft Windows, macOS + iOS i Android

 

Portfele na urządzenia mobilne

Co ciekawe iOS i Android są dla bezpieczniejszym środowiskiem dla portfeli kryptowalut niż systemy operacyjne takie jak Windows i Linux. Jeśli chcemy założyć portfel na telefonie musimy pobrać stosowną aplikację. Zanim ją ściągniemy należy jednak zweryfikować czy nie mamy do czynienia z podróbką.

Coinomi

Jest zintegrowany z Shapeshift, bezpieczny, z dostępem do wszystkich najpopularniejszych i wielu dopiero wybijających się kryptowalut. Nasze klucze są przechowywane bezpośrednio w telefonie więc warto mieć je dodatkowo w innym miejscu, np. na kartce papieru lub zapamiętać seed.

• Obsługiwane systemy: iOS i Android

Coinbase

Stworzony przez giełdę o tej samej nazwie. Dostępne sporo kryptowalut i opcja ich wymiany. Klucze są zapisane na naszym urządzeniu. Jest opcja stworzenia ich zaszyfrowanej kopii w chmurze iCloud lub Google Drive na wypadek gdyby nasz telefon miał nieszczęśliwy wypadek.

• Obsługiwane systemy: iOS i Android + wersja w przeglądarce Internetowej

Enjin

Chyba najbezpieczniejszy mobilny portfel. Ma dedykowaną klawiaturę wbudowaną w aplikację z dodatkową opcją losowego rozmieszczania klawiszy. Obsługuje czołowe kryptowaluty. Klucze na urządzeniu.

• Obsługiwane systemy: iOS i Android

Wirex

Wyłącznie dla bitcoina, umożliwia zintegrowanie z kartą VISA, przez co bitcoinowe płatności są wygodniejsze. Krypto przechowywane na urządzeniu.

• Obsługiwane systemy: iOS i Android

Portfele przeglądarkowe

Pamiętajmy by korzystając z nich stosować zawsze uwierzytelnianie dwuskładnikowe. Te, przypominające bankowe aplikacje mobilne, portfele zapewniają dużą wygodę, ale ryzyko, że ktoś nas okradnie jest większe. Z drugiej strony, mamy do nich dostęp z różnych urządzeń.

Blockchain

Jeden z najpopularniejszych portfeli przeglądarkowych. Obsługuje m.in. bitcoina, bitcoin cash, ethereum i stellar. Udostępnia opcję wymiany kryptowalut między sobą. Ma czytelny, prosty w obsłudze interfejs.

CoinPayments

Największe zalety to obsługa setek altcoinów i tokenów oraz współpraca ze sklepami internetowymi. Dużo narzędzi do wpłat i wypłat. Dodatkowo aplikacja dostępna dla urządzeń mobilnych.
Strona www: coinpayments.net

Freewallet

Klasyczny przeglądarkowy portfel. Obsługuje kilkadziesiąt kryptowalut. Daje możliwość wymiany coinów w ramach aplikacji. Prosty w obsłudze interfejs.

Metamask

Ten portfel to w zasadzie wtyczka do przeglądarki, która obsługuje ethereum i stworzone na nim tokeny oraz  DAppsy Ethereum bez konieczności uruchamiania pełnego węzła. Jest zintegrowany ze zdecentralizowaną giełdą EtherDelta.

 

PORTFELE ZIMNE (cold wallets)

Sprzętowe

Portfel sprzętowy to taki pendrive USB, na który wgrano program do zarządzania kryptowalutami. Operacja, którą chcemy wykonać odbywa się zazwyczaj wewnątrz sprzętu, a następnie jest szyfrowana i posyłana dalej, dlatego portfel sprzętowy gwarantuje, że nasze coiny są bezpieczne nawet jeśli będzie mieć kontakt z zawirusowanym komputerem. Oczywiście taki sprzęt kosztuje, ale warto.

Ledger Nano / Nano S

Jeden z najpopularniejszych portfeli sprzętowych. Obsługuje dużą liczbę coinów i tokenów (27). Jest zabezpieczony kodem PIN, przez co jeśli zgubimy portfel, nikt nie przejmie naszych środków. Tutaj możesz sprawdzić jego aktualną cenę, a tutaj zapoznać się z kompletnym poradnikiem na temat konfiguracji i użytkowania Ledger Nano S.

Trezor One / Model T

Pierwszy portfel sprzętowy na rynku. Obsługuje 13 coinów oraz tokeny ERC-20. Można z niego korzystać podłączając go do komputera lub telefonu. Równie bezpieczny jak Ledger. Powstał również nowy model o nazwie Trezor Model T. Zobacz poradnik na temat użytkowania i konfiguracji portfeli Trezor Model T oraz One.

Papierowe i metalowe

Bardzo bezpieczne wyjście, gwarantuje że nikt nie ukradnie nam kryptowalut przez Internet. Przedstawimy przebieg w punktach, ponieważ jest to trochę inne rozwiązanie niż wejście na stronę w przeglądarce.

Uwaga! Przy tworzeniu papierowego portfela kryptowalut nie korzystaj ze strony BitcoinPaperWallet.com. Posiada ona lukę umożliwiającą kradzież bitcoinów.

Papierowy portfel na bitcoiny robimy tak:

1. (Nieobowiązkowe) Najpierw wyczyść komputer. Jeśli korzystasz z Windowsa, najlepszym krokiem jest zainstalowanie czystego Linuxa, jako drugi system operacyjny (nie musisz kasować wtedy już zainstalowanego).
2. Wejdź tutaj ← to repozytorium plików GitHub. Pobierz stąd bitaddress.org.html jako zip i wypakuj. Tak to wygląda:
   
3. Odłącz komputer od sieci i włącz pobrany program:
4. Po włączeniu programu, musisz ruszać kursorem myszki po całym ekranie – w ten sposób program generuje maksymalnie losowy ciąg liczb, z których zrobi klucz prywatny i adres publiczny, czyli twój portfel. Na pasku w okienku bitaddress pokazują się procenty postępu:
5. Gdy pasek wypełni się całkiem i będzie nad nim widniało “100%”, możesz przestać rzucać kursorem po ekranie. Masz swój portfel. Powstały dwa ciągi cyfr i liter:
   1. Bitcoin adress (SHARE) – to można pokazać ludziom, to nasz adres, na który mogą przesyłać nam swoje bitcoiny, 
   2. Private key (SECRET) – to nasz klucz do skrzynki na listy, hasło do konta w banku, przedmiot naszej troski, tajemnica którą musimy chronić, jeżeli nie chcemy stracić naszych środków.

Ok, możemy na tym skończyć, przepisać sobie adresy na kartkę, albo we wciąż odpalonym bitadress wybrać zakładkę “paper wallet” i kliknąć opcję, która wydrukuje nam wszystko na kartce razem z kodami QR.

Jeżeli wybieramy ten krok, lepiej by drukarka nie była połączona z siecią, dobrze też wyczyścić jej pamięć podręczną.

Alternatywą dla papierowego portfela jest ognio i wodoodporny, wytrzymały, metalowy portfel taki jak np: 

Cryptosteel

Metalowy szkielet, mnóstwo metalowych literek i cyferek (jak w scrabblach) i ramki by ułożyć w nich swoje klucze prywatne, adresy portfeli, lub inne ważne hasła i dane. To odporniejsza wersja papierowej kartki, która powinna przetrwać pożar domu lub zalanie.