Co zmieni się w UE po wejściu w życie MiCA w 2024?

AML

Unia Europejska po raz pierwszy obejmuje ramami regulacyjnymi kryptoaktywa, emitentów kryptoaktywów oraz dostawców usług krypto. Co zmieni się w na europejskim rynku kryptowalut, kiedy wejdzie w życie Rozporządzenie MiCA?

---

Spis treści:

• Czym jest Rozporządzenie Market in Crypto-Asset (MiCA)?
• Co reguluje MiCA?
• Jakie kryptoaktywa obejmie MiCA?
• Co zmieni się w UE po wejściu w życie MiCA w 2024?
  • Trzy podkategorie kryptoaktywów
  • Wprowadzenie wymogu oferty publicznej i white paper
  • Wprowadzenie nowych definicji
  • Kantory kryptowalut
  • Ślad środowiskowy i klimatyczny
  • MiCA i NFT
  • Prawo do wycofania zgody na nabycie kryptoaktywów
• Kiedy MiCA wejdzie w życie?
• Treść MiCA już za 4 tygodnie?
• Czym jest rozporządzenie DLT?
• Czym jest DORA?
• Jakie podmioty będą miały uprawnienia interwencyjne?
• Dodatkowe pytania i odpowiedzi
  • 1. Jak MiCA wpłynie na standardy FATF?
  • 2. Jak MiCA reguluje DeFi?
  • 3. Czy MiCA reguluje podmioty CASP spoza UE
  • 4. W jaki sposób MiCA przyniesie korzyści podmiotom CASP, inwestorom i organom regulacyjnym? 

Czym jest Rozporządzenie Market in Crypto-Asset (MiCA)?

MiCA (Market in Crypto-Asset) jest rozporządzeniem stanowiącym element szerszego pakietu dotyczącego finansów cyfrowych. Cały pakiet ma sprzyjać rozwojowi technologicznemu na szczeblu europejskim, a przy tym zapewniać stabilność finansową i ochronę konsumentów. Głównym celem rozporządzenia jest ochrona konsumentów przed niektórymi rodzajami ryzyka związanego z inwestowaniem w kryptoaktywa, jak również pomaganie w unikaniu nieuczciwych mechanizmów. Tutaj znajdziesz szczegółowe dokumenty dotyczące MiCA.

Aktualnie prawa konsumentów do ochrony albo do dochodzenia odszkodowania są ograniczone, już w szczególności, jeżeli transakcje mają miejsce poza Unią Europejską. Obecnie każde z państw Unii Europejskiej reguluje tę materię odrębnie. Na mocy nowych przepisów dostawcy usług kryptowalutowych będą musieli przestrzegać surowych wymogów w kwestii ochrony portfeli konsumenckich. Będą również odpowiedzialni wobec inwestorów za utracone kryptoaktywa.

Co reguluje MiCA?

MiCA będzie miała zastosowanie do podmiotów uczestniczących w emisji kryptoaktywów lub świadczących usługi związane z kryptoaktywami w Unii Europejskiej. Ma obowiązywać bezpośrednio w całej Unii Europejskiej bez potrzeby wprowadzania krajowych przepisów wykonawczych. Trójstronne porozumienie pomiędzy Prezydencją Rady, Komisją Europejską oraz Parlamentem Europejskim odnosi się przede wszystkim do:

• wymogów w kwestii przejrzystości i ujawniania informacji wobec emisji kryptoaktywów, jak również dopuszczania kryptoaktywów do obrotu,
• udzielania zezwolenia dostawcom usług w kwestii kryptoaktywów, emitentom tokenów powiązanych z aktywami, jak również emitentom tokenów będących pieniądzem elektronicznym,
• sprawowania nadzoru nad emitentami,
• emitentów tokenów powiązanych z aktywami, emitentów tokenów będących  pieniądzem elektronicznym, jak również dostawców usług w zakresie kryptoaktywów, pod kątem ich działalności, organizacji ich działań i stosowanych przez nich zasad zarządzania,
• przepisów dotyczących ochrony konsumentów inwestujących w kryptokatywa,
• środków mających na celu zapobieganie nadużyciom na rynku kryptoaktywów.

Jakie kryptoaktywa obejmie MiCA?

MiCA ma regulować wszystkie rodzaje kryptowalut, mieszczące się w zakresie wprowadzonej definicji kryptoaktywów, tj. „cyfrowego odzwierciedlenia wartości lub praw, które można przenosić i przechować w formie elektronicznej z wykorzystaniem technologii rozproszonego rejestru lub podobnej technologii”.

Co zmieni się w UE po wejściu w życie MiCA w 2024?

Trzy podkategorie kryptoaktywów

Rozporządzenie stworzyło trzy podkategorie kryptoaktywów. A taki rozdział bywa nazywany istotnym kamieniem milowym w pojmowaniu kryptoaktywów na poziomie unijnych regulacji. MiCA wyróżnia:

1. Tokeny użytkowe – rodzaj kryptoaktywów, który ma zapewnić dostęp cyfrowy do danego towaru lub usługi, dostępny w technologii rozproszonego rejestru, akceptowany wyłącznie przez emitenta tego tokena. Aktywa, które nie są traktowane jako pieniądz, a jako prawo do przyszłego produktu lub usługi. Inwestorzy mogą kupić tokeny, jak również wykorzystać je jako środek płatniczy na platformie opracowanej przez firmę emitującą.
2. Tokeny powiązane z aktywami (stablecoiny) – rodzaj kryptoaktywów, który ma utrzymywać stabilną wartość dzięki temu, że jest powiązany z wartością szeregu walut fiducjarnych będących prawnymi środkami płatniczymi, co najmniej jednego towaru, minimum jednego kryptoaktywa lub połączenia takich aktywów. Nadzór nad stablecoinami będzie sprawować Europejski Urząd Nadzoru Bankowego, natomiast pozwolenie na emisję otrzymają wyłącznie emitenci z Unii Europejskiej.
3. Tokeny będące e-pieniądzem – to rodzaj kryptoaktywów, który ma być wykorzystywany głównie jako środek wymiany i który ma utrzymywać stabilną wartość dzięki temu, że jest powiązany z walutą fiat będącą prawnym środkiem płatniczym. To kryptowaluty, których głównym celem jest wykorzystanie jako środka wymiany i utrzymanie wartości poprzez odniesienie do wartości waluty fiducjarnej.

Wprowadzenie wymogu oferty publicznej i white paper

Jednym z podstawowych założeń rozporządzenia MiCA jest wprowadzenie wymogu oferty publicznej w przypadku oferowania kryptoaktywów. W zależności od rodzajów tokenów rozporządzenie MiCA nakłada różne obowiązki na emitentów. Jednakże, wspólnym obowiązkiem emitentów będzie podanie do publicznej wiadomości dokumentu zawierającego podstawowe, jak również najważniejsze informacje dotyczące projektu (white paper), co już obecnie się odbywa, jednakże ilość podawanych informacji jest zróżnicowana.

Rozporządzenie MiCA ma standaryzować wygląd i treść takiego dokumentu informacyjnego. Dokument informacyjny nie będzie jednak konieczny, w sytuacji kiedy całkowita wartość oferty kryptoaktywów nie przekroczy 1 miliona euro w ciągu 12 miesięcy albo kiedy będą one oferowane w sposób nieodpłatny, oferta będzie kierowana do inwestorów kwalifikowanych, a także do mniej niż 150 osób fizycznych lub prawnych.

Najmniejsze restrykcje mają zostać nałożone na emitentów tokenów użytkowych. Są oni zobowiązani do zapewnienia inwestorom pełnych, jasnych, rzetelnych, a przy tym niewprowadzających w błąd informacji za pośrednictwem materiałów marketingowych i tzw. dokumentu informacyjnego. Dokument informacyjny wymaga zgłoszenia do właściwych organów.

W przypadku emitentów tokenów będących e-pieniądzem i tokenów powiązanych z aktywami emitenci napotkają większe restrykcje i będą zobowiązani do:

• uzyskania zezwolenia właściwego organu na złożenie oferty publicznej kryptoaktywów. Nie będzie ono wymagane w odniesieniu do ofert publicznych kryptoaktywów, jeżeli w ciągu 12 miesięcy średnia wartość tokenów nie przekracza kwoty 5 milionów euro albo kiedy oferta jest skierowana tylko do inwestorów kwalifikowanych,
• sporządzenia i opublikowania dokumentu informacyjnego, według standardów wyznaczonych w rozporządzeniu dotyczącego oferowanych kryptoaktywów,
• sporządzenia szczegółowo i dokładnie oznaczonych materiałów marketingowych, w których informacje będą przedstawione w sposób rzetelny, jasny i niewprowadzający w błąd,
• wdrożenia odpowiednich mechanizmów zarządzania płynnością,
• posiadania polityki wewnętrznej, jak również zasad jej regulacji i właściwej struktury organizacyjnej. Członkowie organu zarządzającego emitenta będą musieli wykazać się m.in. odpowiednim doświadczeniem i wiedzą,
• wdrożenia skutecznego mechanizmu w kwestii konfliktów interesów, ich identyfikacji i ujawniania,
• posiadania wystarczających funduszy własnych i aktywów rezerwowych.

W rozporządzeniu MiCA przewidziano również możliwość czasowego odstępstwa od stosowania jego postanowień w odniesieniu do przedsiębiorców zamierzających testować pewne modele biznesowe (w fazie start-up) pod nadzorem odpowiednich organów nadzorczych.

Wprowadzenie nowych definicji

MiCA wprowadza również szereg definicji pojęć związanych z branżą kryptowalut. Definiuje m.in. kryptowaktywa, usługę w zakresie kryptoaktywów, dostawcę usług w zakresie kryptowaktywów czy prowadzenie platformy do obrotu kryptowaktywami.

Kryptoaktywa według MiCA to:

Cyfrowe odzwierciedlenie wartości lub praw, które można przenosić i przechowywać w formie elektronicznej z wykorzystaniem technologii rozproszonego rejestru lub podobnej technologii.

Czy jest to jednak definicja, która całkowicie wypełnia wieloletnią lukę? Trudno powiedzieć, jednak ze wszystkich dotychczasowych na pewno jest jej do tego najbliżej.

Usługa w zakresie kryptoaktywów w rozporządzeniu MiCA definiowana jest jako jakakolwiek usługa lub działalność związana z jakimikolwiek kryptoaktywami spośród takich działalności jak:

• przechowywanie kryptoaktywów i zarządzanie nimi w imieniu osób trzecich,
• prowadzenie platformy obrotu kryptoaktywami,
• wymiana kryptoaktywów na walutę fiat będącą prawnym środkiem płatniczym,
• wymiana kryptoaktywów na inne kryptoaktywa,
• wykonywanie zleceń związanych z kryptoaktywami w imieniu osób trzecich,
• subemisja kryptoaktywów,
• przyjmowanie i przekazywanie zleceń związanych z kryptoaktywami w imieniu osób trzecich,
• doradztwo w zakresie kryptoaktywów.

Dostawcą usług w zakresie kryptoaktywów nazywa się natomiast:

Każdą osobę, której działalność zawodowa lub działalność gospodarcza polega na profesjonalnym świadczeniu co najmniej jednej usługi w zakresie kryptoaktywów na rzecz osób trzecich.

A prowadzenie platformy do obrotu kryptoaktywami według rozporządzenia MiCA definiowane jest jako:

Zarządzanie co najmniej jedną platformą obrotu kryptoaktywami, w ramach której między wieloma interesami stron trzecich związanymi z nabywaniem i sprzedażą kryptoaktywów mogą zachodzić interakcje skutkujące zawarciem umowy, polegające na wymianie jednego kryptoaktywa na inny albo wymiany kryptoaktywa na walutę fiat będącą prawnym środkiem płatniczym.

Kantory kryptowalut

Rozporządzenie MiCA dotyczące rynku kryptoaktywów wprowadzi znaczne zmiany dla przedsiębiorców zajmujących się walutami kryptograficznymi. Działalność gospodarcza w charakterze wymiany kryptoaktywów na walutę fiducjarną została zdefiniowana w art. 3 MiCA jako zawieranie z osobami trzecimi umów kupna lub sprzedaży kryptoaktywów w walucie fiat będącej prawnym środkiem płatniczym, z użyciem kapitałów własnych.

W myśl nowych regulacji prowadzenie działalności gospodarczej w charakterze dostawcy usług w zakresie kryptowalut będzie wiązało się z koniecznością uzyskania zezwolenia.

O zezwolenie na dostarczanie usług w zakresie kryptowaktywów będą mogły ubiegać się wyłącznie osoby prawne, które posiadają siedzibę statutową w państwie członkowskim UE. Żeby uzyskać zezwolenie na prowadzenie kantoru kryptowalut niezbędne będzie złożenie do właściwego organu członkowskiego (w którym ma swoją siedzibę statutową) wniosku zawierającego następujące dane:

• nazwę, w tym nazwę prawną i każdą inną nazwę handlową, która ma być używana, jak również identyfikator osoby prawnej dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów, stronę internetową prowadzoną przez tego dostawcę i jego adres fizyczny,
• status prawny dostawcy usług,
• statut spółki dostawcy usług,
• program działania określający rodzaje usług w zakresie kryptoaktywów, które dostawca usług chce świadczyć,
• opis ustaleń dotyczących zarządzania obowiązujących u dostawcy usług,
• w odniesieniu do wszystkich osób fizycznych wchodzących w skład organu zarządzającego dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów ubiegającego się o zezwolenie oraz w odniesieniu do wszystkich osób fizycznych, które bezpośrednio lub pośrednio posiadają minimum 20 % kapitału zakładowego lub praw głosu – dowód niekaralności za naruszenia przepisów krajowych w dziedzinie prawa handlowego, prawa dotyczącego niewypłacalności, prawa w zakresie usług finansowych, prawa w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy, przepisów antyterrorystycznych oraz obowiązków w zakresie odpowiedzialności zawodowej;
• potwierdzenie, że osoby fizyczne zaangażowane w prace organu zarządzającego dostawcy usług kolektywnie posiadają wiedzę, umiejętności i doświadczenie wystarczające do zarządzania i są zobowiązane poświęcać wystarczająco dużo czasu na wykonywanie swoich obowiązków;
• opis mechanizmu kontroli wewnętrznej,
• opis systemów informatycznych i rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa,
• informacje potwierdzające, że dostawca usług posiada zabezpieczenie ostrożnościowe zgodnie z art. 60,
• opis procedur stosowanych przez dostawcę usług w celu rozpatrywania skarg klientów,
• opis procedury wyodrębnienia kryptoaktywów i środków pieniężnych klienta,
• opis procedury i systemu wykrywania nadużyć na rynku,
• opis polityki w zakresie przechowywania, jeżeli dostawca usług zamierza zapewniać przechowywanie kryptoaktywów i zarządzanie nimi w imieniu osób trzecich,
• opis zasad funkcjonowania platformy obrotu, jeżeli dostawca usług zamierza prowadzić platformę obrotu kryptoaktywami,
• opis niedyskryminującej polityki handlowej, jeżeli dostawca usług zamierza wymieniać kryptoaktywa na walutę fiat lub na inne kryptoaktywa,
• opis polityki wykonywania zleceń, jeżeli dostawca usług zamierza realizować zlecenia dotyczące kryptoaktywów w imieniu osób trzecich,
• potwierdzenie, że osoby fizyczne udzielające porad w imieniu dostawcy usług posiadają wiedzę i doświadczenie konieczne do wywiązania się ze swoich obowiązków, jeżeli dostawca zamierza przyjmować i przekazywać zlecenia dotyczące kryptoaktywów w imieniu osób trzecich.

Jak można zauważyć, już samo sporządzenie wniosku o zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie wymiany kryptowalut może stanowić znaczny problem. Po złożeniu wniosku właściwy organ będzie miał 25 dni na jego formalną ocenę, w tym okresie podmiot ubiegający się o zezwolenie może spodziewać się wezwania do usunięcia braków formalnych. Następnie w terminie 3 miesięcy organ merytorycznie ocenia wniosek i na jej podstawie wydaje stosowną decyzję.

Należy zaznaczyć, że samo zezwolenie może zostać cofnięte w kilku przypadkach. Na przykład w sytuacji nieskorzystania z zezwolenia w ciągu 18 miesięcy od jego albo nieświadczenia usług w zakresie kryptoaktywów przez 9 miesięcy.

Poza powyższymi ogólnymi przesłankami, rozporządzenie MiCA przewiduje również reguły odnoszące się do wymiany kryptowalut na waluty fiducjarne. Przede wszystkim dostawcy takich usług będą musieli ustanowić niedyskryminacyjną politykę handlową. Niezbędne stanie się również publikowanie cen kryptoaktywów albo sposobu w jaki ceny są ustalane. Realizacja zleceń wymiany będzie następować po cenie wskazanej w momencie ich otrzymania. Znaczy to tyle, że zapis regulaminu, który dopuści zmianę kursu w trakcie transakcji będzie nieważny. Ponadto, dostawcy zostaną zobowiązani do publikacji szczegółów dotyczących zleceń i zawartych przez siebie transakcji, w tym również wolumenów transakcji i cen transakcyjnych.

Ślad środowiskowy i klimatyczny

Wpływ technologii blockchain na środowisko także zostanie uwzględniony w rozporządzeniu MiCA. Podmioty, które działają na rynku kryptowalut będą musiały zapewnić, że ich technologia jest przyjazna dla klimatu, zgodnie z celami zielonego ładu UE. Będą musiały przedstawić informacje dotyczące śladu środowiskowego i klimatycznego.

Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) opracuje projekt regulacyjnych standardów technicznych w kwestii treści, metodologii i prezentacji informacji związanych z głównym negatywnym wpływem na środowisko i klimat. W ciągu 2 lat Komisja Europejska będzie musiała przedstawić sprawozdanie na temat wpływu kryptowalut na środowisko, jak również wprowadzenia obowiązkowych minimalnych standardów zrównoważonego rozwoju dla mechanizmów konsensusu. Standardy te pokierują podmiotami na rynku kryptowalut.

Wpływ na środowisko od dawna stanowi kontrowersyjny temat w branży kryptowalut, ponieważ mechanizm konsensusu Proof of Work (PoW) popularnych łańcuchów bloków, takich jak Bitcoin (BTC) powoduje wysokie zużycie energii. Wcześniej krążyły pogłoski, że Unia Europejska może zakazać mechanizmów konsensusu PoW, co skutecznie zabroniłoby używania BTC i całkowicie przewróciłoby branżę. Jednak na szczęście tak się nie stało.

MiCA i NFT

Na razie niewymienne tokeny (NFT) byłyby wyłączone z zakresu rozporządzenia MiCA, pod warunkiem, że nie należą do istniejących kategorii aktywów kryptograficznych. Jednakże Komisja Europejska będzie zobowiązana do dalszej oceny sytuacji w terminie 18 miesięcy od wejścia w życie rozporządzenia MiCA. W sytuacji zaistnienia takiej potrzeby zostanie następnie przygotowany dodatkowy wniosek ustawodawczy do ustanowienia systemu regulacyjnego specjalnie dla niewymiennych tokenów.

W rozporządzeniu zostały wskazane również podmioty, do których ten akt prawny nie będzie miał zastosowania. Dokument ten nie dotyczy:

• Europejskiego Banku Centralnego, krajowych banków centralnych państw członkowskich, gdy działają one w charakterze władz monetarnych lub innych organów publicznych,
• zakładów ubezpieczeń lub przedsiębiorstw prowadzących działalność reasekuracyjną i retrocesyjną zgodnie z definicją zawartą w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE 51, gdy prowadzą one działalność, o której mowa w tej dyrektywie,
• likwidatorów lub administratorów działających w ramach postępowania upadłościowego, z wyjątkiem do celów art. 42,
• osób, które świadczą usługi w zakresie kryptoaktywów wyłącznie na rzecz swoich jednostek dominujących, swoich jednostek zależnych lub innych jednostek zależnych swoich jednostek dominujących,
• Europejskiego Banku Inwestycyjnego,
• Europejskiego Instrumentu Stabilności Finansowej oraz Europejskiego Mechanizmu Stabilności,
• publicznych organizacji międzynarodowych.

Prawo do wycofania zgody na nabycie kryptoaktywów

W rozporządzeniu MiCA istotne jest również uprawnienie każdego konsumenta do tego, by wycofać zgodę na nabycie kryptoaktywów. Konsument ma na to 14 dni od dnia wyrażenia zgody na ich zakup. Wówczas wszystkie płatności podlegają zwrotowi. To bez wątpienia ukłon unijnego ustawodawcy w stronę konsumentów. Takie uprawnienie nie dotyczy jednak sytuacji, w której kryptoaktywa zostały dopuszczone do obrotu na platformie obrotu kryptoaktywami.

Ponadto MiCA regulować będzie takie sprawy jak kwestie współpracy pomiędzy organami kontrolnymi, tj. Europejskim Urzędem Nadzoru Bankowego czy Europejskim Urzędem Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych.

Nie są to wszystkie wymagania, jakimi objęci będą przedsiębiorcy zajmujący się kryptoaktywami. Biorąc pod uwagę mnogość nowych wymagań, jak również ich zawiłość należałoby jak najwcześniej rozpocząć przygotowania w kwestii płynnego wejścia w nową regulacyjną rzeczywistość. Wymagania zawarte w rozporządzeniu MiCA mogą stanowić istotną barierę wejścia na te rynki oraz prawdopodobnie będą generowały wysokie koszty takiego wejścia, na przykład związane z doradztwem prawnym i ekonomicznym. Ostatecznie mogą przyczynić się do odejścia dostawców kryptoaktywów do jurysdykcji prawnych, które będą bardziej przyjazne.

Kiedy MiCA wejdzie w życie?

Rada przyjęła swój mandat negocjacyjny w sprawie MiCA 24 listopada 2021 roku. Rozmowy trójstronne pomiędzy współprawodawcami rozpoczęły się 31 marca 2022 roku, a zakończyły się 30 czerwca 2022 wypracowaniem wstępnego porozumienia. Osiągnięte 30 czerwca porozumienie oczywiście nie oznacza jeszcze, że proponowane nowe unijne regulacje kryptowalut szybko wejdą w życie. Rada Unii Europejskiej i Parlament Europejski muszą oficjalnie zatwierdzić swój konsensus. Następnie MiCA zostanie opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Kolejny etap to 18 miesięcy okresu przejściowego i wówczas wyżej wymienione propozycje staną się obowiązującym prawem wspólnotowym.

Treść MiCA już za 4 tygodnie?

Z powodu braku ostatecznego tekstu prawnego branża kryptowalut nadal pozostaje w niepewności, w kwestii poszczególnych regulacji. Okazuje się jednak, że tekst rozporządzenia MiCA może być gotowy już za 4 tygodnie. Niemiecki ustawodawca Stefan Berger (@DrStefanBerger), który zajmuje się regulacjami MiCA powiedział 1 września, że niebawem tekst ten będzie gotowy:

Za cztery do sześciu tygodni tekst będzie gotowy. Wszyscy nad tym pracujemy, osiem godzin dziennie, jest w trakcie… ale myślę, że za sześć tygodni powinniśmy mieć coś gotowego do zaprezentowania.

Regulacji dotyczącej rynków kryptowalut nie należy traktować jako samodzielnej inicjatywy. Strategia finansów cyfrowych Komisji Europejskiej opiera się nie tylko na Market in Crypto-Asset, ale także na reżimie pilotażowym: rozporządzeniu w sprawie systemu pilotażowego na potrzeby infrastruktur rynkowych opartych na technologii rozproszonego rejestru (DLT) i rozporządzeniu w sprawie operacyjnej odporności cyfrowej sektora finansowego – Digital Operational Resilience Act (DORA). Poza tym nie można wykluczyć, że uczestnicy rynku będą prawdopodobnie musieli przestrzegać pewnych standardów ESG (Environmental, Social, Corporate Governance) w czasie angażowania się w finanse cyfrowe.

Czym jest rozporządzenie DLT?

Celem rozporządzenia DLT jest stworzenie warunków do dostarczania usług na potrzeby obrotu instrumentami finansowymi z wykorzystaniem technologii rozproszonego rejestru. To odpowiedź na postulaty rynku, iż dotychczasowe, unijne i krajowe uregulowania tych usług, nie pozwalają na ich świadczenie w oparciu o DLT bez ryzyka prawnego. Ponieważ rozporządzenie przewiduje znaczące odstępstwa od aktualnych wymogów, co zaburza regułę neutralności technologicznej norm prawnych, zakres zastosowania instrumentów rozporządzenia jest ograniczony.

Czym jest DORA?

DORA to element ogłoszonego przez Komisję Europejską pakietu dla finansów cyfrowych. Ich celem jest uregulowanie zarządzania szeroko rozumianym obszarem ICT (ang. Information and Communication Technologies) przez instytucje finansowe.

Jakie podmioty będą miały uprawnienia interwencyjne?

Zarówno Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA), jak i Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EBA) będą miały uprawnienia interwencyjne do zakazania lub ograniczenia świadczenia usług przez dostawców usług w zakresie aktywów wirtualnych, a także marketingu, dystrybucji lub sprzedaży aktywów kryptowalutowych, w przypadku zagrożenia dla ochrony inwestorów, integralności rynku lub stabilności finansowej.

Rejestracja podmiotów z siedzibą w państwach trzecich, działających w UE bez zezwolenia, będzie ustalana przez ESMA na podstawie informacji przekazanych przez właściwe organy, organy nadzoru państw trzecich lub zidentyfikowanych przez ESMA. Właściwe organy będą miały daleko idące uprawnienia wobec podmiotów wpisanych do rejestru.

Chociaż ostateczny kształt rozporządzenia nie został jeszcze przesądzony to jego finalna wersja z całą pewnością nie będzie znacząco odbiegać od tego projektu.

Dodatkowe pytania i odpowiedzi

1. Jak MiCA wpłynie na standardy FATF?

Rozporządzenie MiCA nie odnosi się w sposób bezpośredni do zagrożeń związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy (AML) i zwalczaniem finansowania terroryzmu (CFT). Jednakże wniosek został opracowany w celu dalszej harmonizacji prawodawstwa UE z 40 zaleceniami Grupy Specjalnej do spraw Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF) przez ujednolicenie jego terminologii i zakres usług do pewnego stopnia. 

Wszelkie przepisy przyjęte w dziedzinie aktywów kryptograficznych powinny być szczegółowe, przyszłościowe i być w stanie nadążyć za innowacjami i rozwojem technologicznym. „Zasoby kryptograficzne” i „technologię rozproszonej księgi rachunkowej” należy zatem zdefiniować jak najszerzej, aby uchwycić wszystkie rodzaje aktywów kryptograficznych, które obecnie nie wchodzą w zakres prawodawstwa Unii dotyczącego usług finansowych.

Takie prawodawstwo powinno również przyczynić się do realizacji celu, jakim jest zwalczanie prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. Każda definicja „kryptoaktywów” powinna zatem odpowiadać definicji „aktywów wirtualnych” określonej w zaleceniach Grupy Zadaniowej do spraw Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF). Z tego samego powodu każda lista usług związanych z kryptowalutami powinna również obejmować usługi związane z aktywami wirtualnymi, które mogą budzić obawy związane z praniem pieniędzy i które są identyfikowane jako takie przez FATF.

2. Jak MiCA reguluje DeFi?

Warto zauważyć, że EU MiCA nie zawiera obecnie przepisów dotyczących protokołów DeFi, chociaż oczekuje się, że zasady dotyczące DeFi zostaną opracowane w ciągu 18 miesięcy od wejścia w życie MiCA (przewidywane do grudnia 2022 r. lub na początku 2023 r.). 

Znaczny wzrost rynków kryptowalut w 2020 roku można przypisać wykładniczemu wzrostowi popularności zdecentralizowanych finansów lub DeFi. Dla wielu rodzący się sektor kryptowaluty wywołał sygnały ostrzegawcze z uwagi na wysoką zmienność cen, jak również rażące manipulacje na rynku i pranie pieniędzy, które pozostawiły wielu inwestorów detalicznych w niedostatku.

W rezultacie nie powinien dziwić fakt, że DeFi coraz częściej znajduje się na celowniku regulatorów. Unia Europejska nie jest w tej kwestii inna i są wczesne doniesienia, że ​​MiCA może być egzystencjalnym zagrożeniem dla branży DeFi. Jest to bardzo prawdopodobne, że zanim rozporządzenie MiCA zostanie wdrożone, krajobraz DeFi drastycznie się zmieni. Wymóg obecności prawnej nie jest szarą strefą, ale będzie całkiem jasne, czego wymaga się od projektów DeFi, aby działać w Unii Europejskiej lub szukać klientów z Unii Europejskiej.

Do tego czasu projekty DeFi będą należeć do jednej z dwóch kategorii, regulowanej i nieuregulowanej. Jeżeli środowisko Unii Europejskiej będzie bardziej restrykcyjne niż inne jurysdykcje, może to skutkować arbitrażem regulacyjnym.

3. Czy MiCA reguluje podmioty CASP spoza UE

Proponowane regulacje będą miały zastosowanie do wszystkich podmiotów CASP spoza Europy, które chcą sprzedawać produkty klientom z Unii Europejskiej. Wśród wymagań będzie potrzeba posiadania osoby prawnej w kraju Unii Europejskiej i licencji, jednak w zależności od rodzaju podejmowanej działalności istnieją inne potencjalne wymagania, takie jak dodatkowe licencje na to, co uważa się za funkcje doradcze. To nie są ramy, które dotyczą tylko Unii Europejskiej, będą one miały globalne reperkusje.

4. W jaki sposób MiCA przyniesie korzyści podmiotom CASP, inwestorom i organom regulacyjnym? 

Korzyści dla dostawców usług związanych z kryptowalutami

Europejscy dostawcy usług kryptograficznych i inwestorzy od dawna cierpią z powodu fragmentarycznych i zawiłych przepisów, które znacznie różniły się w zależności od państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Chociaż rozporządzenie MiCA raczej utrudni prowadzenie działalności gospodarczej podmiotom CASP, to powinno także położyć kres tym rozdrobnionym krajowym systemom prawnym i zapewnić przejrzystą strukturę regulacyjną.

Korzyści dla inwestorów kryptowalut

U podstaw rozporządzenia MiCA znajduje się ochrona inwestorów w kryptowaluty, którzy od dawna bywają poszkodowani ze względu na nadużycia na rynku, oszustwa i włamania. Ochrona powinna przyciągnąć nowych inwestorów.

Korzyści dla organów krajowych i regulatorów

Rozporządzenia MiCA zapewnia jasne ramy do opracowywania polityk dotyczących kryptowalut, które pomogą zharmonizować rynek Unii Europejskiej i powstrzymać fragmentację przepisów. Status MiCA jako proponowanego rozporządzenia Unii Europejskiej zamiast dyrektywy, czyni transpozycję uznaniową, a nie natychmiastowo wykonalną i jasno pokazuje organom regulacyjnym państw Unii Europejskiej, że nie będzie wymagalne od razu po oficjalnym ogłoszeniu.

Prawdopodobne jest zatem, że oficjalne egzekwowanie rozporządzenia MiCA do 2024 roku będzie stanowiło zakończenie krajowej polityki kryptograficznej wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej, na rzecz jednolitych, ukierunkowanych ram regulacyjnych, jakie powinny umożliwić dostawcom usług związanych z kryptowalutami w Unii Europejskiej większą swobodę działania wszystkie rynki UE, jednak na bardziej rygorystycznych zasadach.

Z drugiej strony, kto wie, jak będzie wyglądał rynek kryptowalut w 2024 roku?

Unia Europejska będąc „liderem w zakresie regulacji”, ma także nadzieję, że większa pewność prawa w sektorze kryptowalut pomoże we wspieraniu innowacji. Pełny wpływ nowego rozporządzenia można ocenić po publikacji ostatecznego tekstu.