AML/CFT (Anti Money Laundering/Counter Financing of Terrorism) 

AML/CFT (Anti Money Laundering/Counter Financing of Terrorism) – to zbiorcze określenie przepisów i zasad, które muszą stosować firmy świadczące usługi finansowe by zapobiegać praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Procedury z tym związane polegają głównie na monitorowaniu podejrzanych transakcji. 

Jak działa AML?

Anti Money Laundering jest ściśle związane z zasadą KYC (Know Your Customer), która dostarcza informacje o klientach i pozwala ściślej kontrolować własność kapitału. Szczegóły działań jakie stosują firmy w ramach AML, są zwykle skrywane w tajemnicy, ponieważ procedury te polegają w dużej mierze na śledzeniu historii dokonywanych operacji finansowych. Dla systemu mającego zapobiegać praniu brudnych pieniędzy, szczególne znaczenie mają łącznicy pomiędzy walutami fiat a światem walut cyfrowych, czyli giełdy, kantory, brokerzy i podmioty przeprowadzające ICO. 

AML polega na monitorowaniu transakcji tak by wychwycić potencjalne nieprawidłowości takie jak: duże regularne wpłaty gotówki, podejrzani odbiorcy, tajemnicze pochodzenie środków, miejsce z jakiego trafiają do obiegu itd. itp. 

Różne jurysdykcje radzą sobie z tym w różny sposób. Przykładem jest wprowadzanie limitów w transakcjach gotówkowych, lub obowiązek zgłaszania transakcji przekraczających pewne kwoty odpowiednim organom. 

Anti Money Laundering jest wykorzystywany także do zapewniania szczelności sankcji, które mogą być omijane przy użyciu cyfrowych aktywów. 

Kto odpowiada za wdrażanie zasad AML/CFT?

Globalnie zajmuje się tym organizacja – The Financial Action Task Force – Grupa Specjalna ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy. FATF została powołana na szczycie G7 w 1989 roku. Od tamtego czasu jej globalne zalecenia stanowią trzon regionalnych, w tym europejskich, przepisów przeciwko praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. 

Do FATF należy 37 krajów. Poza wydawaniem dyrektyw i zaleceń, międzyrządowa organizacja publikuje raporty i poradniki oraz wskazówki dotyczące dobrych praktyk. Ponieważ się sprawdzają, w praktyce są podstawą dla większości przepisów AML/ CFT na świecie.
FATF współpracuje z lokalnymi regulatorami. Są to np. MONEYVAL (Committee of Experts on the Evaluation of Anti-Money Laundering Measures), GAFILAT (Financial Action Task Force of Latin America), CFATF (Caribbean Financial Action Task Force ), EAG (Eurasian Group). FATF nazywa te grupy FSRBs (z ang. FATF-Style Regional Bodies).

Jak ustalane są przepisy AML/CFT w Polsce i w Europie?

Polska nie należy do FATF, ale należy do MONEYVAL, będącego organem Rady Europy. Jest jednak ważniejsza organizacja zajmująca się regulacjami w naszym regionie: European Banking Authority (EBA), czyli Europejski Urząd Nadzoru Bankowego. Koncentruje się on na zapewnieniu spójności w polityce finansowej państw członkowskich i nadzorze w zakresie zarządzania ryzykiem. EBA jest odpowiedzialna za wiele regulacji przeciwdziałających praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Wydaje je w formie dyrektyw, których wytyczne mają zostać wdrożone w krajach członkowskich UE w określonym terminie. Najnowsza V dyrektywa AML pochodzi z 9 lipca 2018 roku. W jej myśl do stycznia 2020 roku każdy europejski kraj ma wprowadzić m.in.:

• prawną definicję kryptowalut oraz nakazać składanie sprawozdań na ich temat, 
• regulacje kart przedpłaconych i procedur dotyczących zawierania transakcji z podmiotami z krajów wysokiego ryzyka, 
• otwarty dostęp do rejestrów beneficjentów rzeczywistych.

Dyrektywa, która wejdzie w życie w czerwcu 2021 roku zaostrzy kary nakładane na przedsiębiorców, którzy przez nieostrożność lub umyślnie pomogli komuś w przestępstwach finansowych. 

Obecnie za pranie pieniędzy grozi w Polsce wyrok od 6 miesięcy do 8 lat więzienia. 

Jak działa AML w USA?

Stany Zjednoczone są jurysdykcją, która szczególnie poważnie traktuje przestępstwa finansowe. Tamtejsze prawo AML opiera się na ustawach: o tajemnicy bankowej z 1970 roku; o kontroli prania brudnych pieniędzy z 1986, a także na ustawie PATRIOT przyjętej w 2001 roku. Ze względu na złożoność tych przepisów wiele instytucji i firm z branży finansów, korzysta z przygotowanego przez rządowe agencje oprogramowania wyłapującego podejrzane transakcje oraz z listy podmiotów i klientów, którzy są pod szczególna kontrolą urzędników. 

Popularne wśród giełd kryptowalutowych i brokerów jest poddawanie się na tym polu samoregulacji, by zyskać większe zaufanie ze strony społeczeństwa i instytucji zajmujących się nadzorem finansowym.