Bitcoin

Bitcoin pełni rolę elektronicznego pieniądza, który po raz pierwszy został zaprezentowany w 2009 roku przez osobę (lub grupę osób) o pseudonimie Satoshi Nakamoto, której prawdziwa tożsamość do dzisiaj nie została odkryta. Dowiesz się tutaj dokładnie co to są bitcoiny, jak na przestrzeni lat zmieniała się historia bitcoina oraz jak wygląda handel kryptowalutami.

Cyfrowe aktywa z niszowej ciekawostki dla fanatyków nowinek technologicznych stały się bowiem pełnoprawnym pieniądzem i instrumentem inwestycyjnym, o którym z każdym rokiem słyszeć będziesz coraz więcej.

Co to jest bitcoin?

Według definicji słownikowej, bitcoin (w skrócie BTC) jest “elektronicznym systemem wymiany gotówkowej typu peer-to-peer (P2P)”. Innymi słowy, pełni rolę wirtualnego, cyfrowego pieniądza, którymi można płacić za towary oraz usługi zarówno w Internecie, jak i podczas codziennych zakupów w sklepach stacjonarnych.

Jednak w odróżnieniu od walut tradycyjnych, takich jak na przykład polski złoty lub dolar amerykański, bitcoiny nie są emitowane przez centralną jednostkę (w zdecydowanej większości przypadków jest to bank centralny danego państwa lub unii monetarnej). Bitcoin zamiast tego bazuje na decentralizacji i korzysta z rozproszonej bazy danych utrzymywanej przez węzły (z ang. nody) sieci P2P, która przechowuje informacje o wszystkich transakcjach oraz pełni rolę zabezpieczenia.

Specyficzna budowa sieci BTC powoduje, że ta jest całkowicie niezależna od rządów, banków centralnych oraz pojedynczych jednostek. W efekcie, kurs bitcoina jest całkowicie zależny od relacji wolnego rynku: oznacza to, że jest wolny od manipulacji stron trzecich, może jednak paść ofiarą bańki spekulacyjnej, tak jak każde inne aktywo lub instrument finansowy.

Co istotne dla wielu posiadaczy bitcoina, zdecentralizowana sieć, w której zapisywane są oraz przetwarzane transakcje, zapewnia pełną anonimowość. O ile zapis transakcji jest jawny i każdy może zobaczyć, ile bitcoinów trafiło z jednego adresu na inny, to ciąg znaków odpowiadający danemu adresowi jest anonimowy.

Za twórcę bitcoina uważa się niejakiego Satoshiego Nakamoto. Jest to jednak tylko pseudonim i tak naprawdę nie wiadomo kto jest rzeczywistym ojcem kryptowaluty. Według różnych spekulacji może to być albo jedna osoba, cały zespół programistów, a według tych bardziej “nietypowych” teorii sztuczna inteligencja, albo też amerykańskie służby wywiadowcze.

Pierwsza wersja bitcoina (oprogramowanie Bitcoin Core 0.1.0) zostało uruchomione w dniu 9 stycznia 2009 roku. Po raz pierwszy słowo bitcoin zostało jednak zdefiniowane w tak zwanej białej księdze projektu (z ang. white paper), opublikowanej 31 października 2008 roku, której autorem jest właśnie anonimowy Satoshi Nakamoto. Jak wyjaśnia w dokumencie zatytułowanym: “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System”, BTC to połączenie dwóch angielskich słów “bit” (od jednostki obliczeniowej komputerów) oraz “coin” (moneta).

Jeżeli chodzi o ważne daty w historii BTC warto cofnąć się również do 18 sierpnia 2008 roku, kiedy zarejestrowano domenę bitcoin.org. O oficjalnym starcie historii bitcoina można mówić natomiast od dnia 3 stycznia 2009 roku, kiedy Nakamoto “wykopał” pierwszy blok kryptowalutowego łańcucha znany jako “genesis block”. Odbiorcą pierwszej transakcji bitcoinowej był niejaki Hal Finney, który kilka lat wcześniej pracował nad rozwiązaniami podobnymi do tych, na których Nakamoto oparł swój cyfrowy pieniądz.

Finney pobrał oprogramowanie BTC w dniu jego premiery, a 12 stycznia 2009 roku otrzymał od Nakamoto dziesięć bitcoinów. Te wówczas nie posiadały żadnej wartości w przełożeniu na realną walutę, natomiast w tym momencie warte są setki tysięcy dolarów amerykańskich. Innymi wczesnymi zwolennikami (z ang. tak zwanymi cypherpunkami) byli twórcy poprzedników bitcoina: Wei Dai (twórca b-money) i Nick Szabo, (twórca bit gold). W 2010 roku miejsce miała natomiast pierwsza znana komercyjna transakcja z użyciem bitcoina, gdy programista Laszlo Hanyecz kupił od Jeremy’ego Sturdivanta dwie pizze z sieci Papa John’s za 10 tys. BTC. Dzisiaj taka sama kwota uczyniłaby z Hanyecza multimilionera.

Współcześni analitycy zajmujący się badaniem sieci blockchain szacują, że Nakamoto wydobył około miliona bitcoinów przed swoim zniknięciem w 2010 roku, kiedy przekazał klucz alarmowy sieci i kontrolę nad repozytorium kodu Gavinowi Andresenowi. Andresen został później głównym deweloperem w Bitcoin Foundation i dążył do decentralizacji kontroli nad siecią.

Nie da się ukryć, że pierwszymi komercyjnymi użytkownikami bitcoinów były osoby handlujące na czarnych rynkach Internetu, w tym w popularnym darknetowym sklepie Silk Road. Podczas 30 miesięcy swojego istnienia, witryna miała zaakceptować płatności kryptowalutowe opiewające na 9,9 mln BTC. Chociaż bitcoinowi do dzisiaj zarzuca się, że służy do finansowania przestępczości, prania pieniędzy i nielegalnych zakupów, to w przeciągu dekady rozwinął się do projektu wartego setki miliardów dolarów, który znajduje się nie tylko w portfelach internetowych “geeków”, ale również największych banków inwestycyjnych na całym świecie! Historia bitcoina pisze się właśnie na naszych oczach.

Najważniejsze daty w historii bitcoina

Jak działa bitcoin i ile bitcoinów znajduje się w obiegu?

Szukając odpowiedzi na pytanie jak działa bitcoin, w pierwszej chwili możesz czuć się przytłoczony. Stojące za nim rozwiązania technologiczne są bowiem dosyć skomplikowane, sama kryptowaluta dla odbiorcy końcowego jest jednak niezwykle łatwa i bezpieczna w użyciu. Szczególnie obecnie, gdy na rynku dostępnych jest wiele usług oraz produktów zbudowanych w oparciu o BTC oraz inne kryptowaluty.

Bitcoin jest kryptowalutą, wirtualną walutą zaprojektowaną do działania jako pieniądz i forma płatności poza kontrolą jakiejkolwiek osoby, grupy lub podmiotu, a tym samym usuwa potrzebę zaangażowania stron trzecich w transakcje finansowe. Jest nagrodą wypłacaną górnikom w sieci blockchain za pracę wykonaną w celu weryfikacji transakcji i można go kupić na kilku giełdach.

Tak jak górnicy w prawdziwym świecie wydobywają złoto lub węgiel, tak samo “górnicy” w świecie kryptowalut “wydobywają” BTC. W tym celu udostępniają moc obliczeniową swojego sprzętu komputerowego, który wykonuje serię skomplikowanych operacji matematycznych, rozwiązując tym samym stawiane przed nim zagadki oraz problemy. Pomaga to w utrzymaniu stabilności, płynności oraz bezpieczeństwa sieci, a górników za ich pracę oraz udostępniony sprzęt nagradza nowymi bitcoinami, które są regularnie tworzone.

Jeszcze w 2009 roku każda nagroda wynosiła 50 BTC, jest jednak zmniejszana dwukrotnie co 210 tysięcy nowych bloków sieci, czyli średnio co 4 lata. W dniu 11 maja 2020 roku miejsce miało trzecie zmniejszenie wysokości nagród (tzw. halving) i obecnie wynoszą one 6,25 BTC.

Nowe bitcoiny nie będą pojawiały się jednak na rynku w nieskończoność. Jedną z zasad zapisanych w kodzie BTC jest ta mówiąca, że na rynek trafić może maksymalnie 21 milionów sztuk kryptowaluty. I chociaż do końca wydobycia zostało już “tylko” około 2 mln tokenów, to proces ten trwać będzie jeszcze przez minimum kolejne 100 lat. Z każdym kolejnym wydobytym BTC trudność kopania kolejnych zwiększa się, a górnicy muszą poświęcić coraz więcej czasu, mocy i energii, aby wydobyć nowy blok. Odpowiadając na pytanie “ile jest bitcoinów” dostępnych w tym momencie, warto sprawdzić stronę https://buybitcoinworldwide.com/how-many-bitcoins-are-there/, która podaje dokładne informacje na ten temat.

Jeden bitcoin jest podzielny do ośmiu miejsc po przecinku (100 milionowych części jednego bitcoina), a ta najmniejsza jednostka jest określana jako satoshi (od imienia anonimowego twórcy). Jeśli będzie to konieczne i jeśli uczestniczący w rynku górnicy zaakceptują tę zmianę, bitcoin może ostatecznie stać się podzielny na jeszcze więcej miejsc po przecinku. Zmiana taka nastąpiłaby w momencie, gdyby jeden BTC stał się zbyt drogi do tradycyjnych walut (kosztując np. ponad 1 mln dol.).

Bitcoin, jako forma waluty, nie jest zbyt skomplikowany do zrozumienia. Jeżeli posiadasz bitcoina lub jego cząstkę, możesz użyć swojego portfela kryptowalutowego, aby zapłacić nim za towary lub usługi. W tym przypadku BTC nie różni się niczym od tradycyjnego pieniądza.

Jak mogę kupić bitcoina? Jak zarabiać na BTC?

Na początku działalności sieci BTC możliwość dokonania zakupu kryptowaluty była mocno ograniczona, teraz użytkownicy mogą skorzystać natomiast z ofert giełd, kantorów oraz aplikacji mobilnych, gdzie za pomocą zaledwie kilku kliknięć dokonają zakupu swoich pierwszych cyfrowych aktywów za tradycyjne pieniądze (złotówki, euro, dolary, itp.).

Chcąc dokonać zakupu swoich pierwszych BTC lub części jednego bitcoina możesz skorzystać z następujących rozwiązań:

• Kupić je w kantorze kryptowalutowym (internetowym lub stacjonarnym);
• Dokonać zakupu na jednej z popularnych giełd kryptowalutowych (polskiej lub zagranicznej);
• Skorzystać z usługi bankomatu kryptowalutowego (tzw. bitomatu);
• Lub dokonać transakcji bezpośredniej (P2P) ze znajomym lub osobą, która chce sprzedać swoje bitcoiny.

Swoich pierwszych zakupów bitcoina możesz dokonać również poprzez stronę CrypS przechodząc do sekcji “Kup bitcoin”. W celu nabycia kryptowalut będziesz musiał posiadać swój własny portfel kryptowalutowy. Przy rejestracji w jakimkolwiek kantorze, giełdzie lub aplikacji mobilnej, taki portfel zostanie założony w Twoim imieniu. Nawet jeżeli jesteś początkującym użytkownikiem, powinieneś sobie poradzić.

W Internecie bardzo często pojawia się również pytanie, jak zarabiać na bitcoinach, które się już posiada? Najprostsza strategia mówi o tym, aby “kupić i trzymać” (z ang. buy and hold), licząc na długoterminowy wzrost wartości pojedynczego bitcoina. Dla przykładu, gdybyś wydał na 1 BTC tysiąc złotych w styczniu 2017 roku, to w październiku 2022 roku Twoja inwestycja przyniosłaby stopę zwrotu na poziomie ponad 3200%: tysiąc złotych zmieniłoby się w trzydzieści dwa tysiące złotych!

Inne możliwości zarabiania to spekulacja przy użyciu instrumentów pochodnych (takich jak kontrakty CFD, futures, opcje, czy ETF-y), zagadnienie te jednak powinno zostać zarezerwowane dla doświadczonych i zaznajomionych z tematem inwestorów.

Giełda bitcoinów. Gdzie odbywa się handel BTC?

Jak wspomniano wcześniej, bitcoiny nabywać można za pomocą kantorów, aplikacji mobilnych oraz w bezpośrednich transakcjach P2P, jednak cieszącymi się największą popularnością miejscami do kupna, sprzedaży i prowadzenia transakcji kryptowalutowych są giełdy bitcoinów.

Podobnie jak w przypadku tradycyjnych giełd finansowych, giełda bitcoinów (sprawdź ranking) ma na celu kojarzyć dwie strony transakcji: stronę popytową (zakupową) oraz stronę podażową (sprzedażową), umożliwiając im wzajemny handel BTC. W ostatnich latach oferta giełd rozbudowała się również o inwestycyjne instrumenty pochodne: kontrakty futures, opcje, instrumenty pożyczkowe, aktywa oparte na dźwigni finansowej oraz produkty odsetkowe.

Wśród największych giełd bitcoinów na świecie pod względem liczby użytkowników oraz łącznej wartości przechowywanych monet wyróżnia się istniejącą od 2017 roku giełda Binance oraz notowana publicznie na amerykańskiej Wall Street giełda Coinbase założona w 2012 roku.

Giełdy mogą wysyłać kryptowalutę do osobistego portfela kryptowalutowego użytkownika. Niektóre mogą przekształcić salda walut cyfrowych w anonimowe karty przedpłacone, które mogą być używane do wypłacania środków z bankomatów na całym świecie, podczas gdy inne waluty cyfrowe są wspierane przez towary świata rzeczywistego, takie jak złoto.

Twórcy walut cyfrowych są często niezależni od giełd kryptowalutowych, które ułatwiają handel nimi.

Giełda bitcoinów – jak i każda giełda kryptowalutowa – zarabia na prowizjach i opłatach pobieranych od swoich użytkowników. Prowizje mogą być naliczane od każdej transakcji, przy chęci transferu środków lub ich wypłaty. Przed skorzystaniem z usług jakiekolwiek platformy i rozpoczęciem handlu BTC zapoznaj się dokładnie z jej regulaminem oraz tabelą prowizji oraz opłat, chcąc uniknąć niepotrzebnego (i negatywnego) zaskoczenia.

Bitcoin jako waluta. Wykres i kurs bitcoina

Po omówieniu tematu związanego z giełdą bitcoinów i handlu BTC, warto pochylić się nad zagadnieniami związanymi bezpośrednio z kursem bitcoina oraz wykresem najstarszej kryptowaluty. W tej części artykułu pokazano między innymi, jak na przestrzeni czasu kształtowała i zmieniała się cena BTC, jak prezentuje się jego kurs w złotówkach, dolarach, kiedy bitcoin rysował najwyższe oraz najniższe wartości.

Chociaż wiele państw nie traktuje bitcoina jak pieniądza – za oficjalny środek płatniczy uznał go jak na razie tylko Salwador – to dla wielu pełni on rolę waluty. Zarówno w codziennych transakcjach, podczas zakupów, jak i rozliczeń za wykonaną pracę. Zmianę ceny bitcoina możemy zobrazować na wykresie, podobnie jak zmianę kursu każdej innej waluty (złotego, dolara czy też euro).

Bitcoin w odróżnieniu od tradycyjnych walut jest jednak o wiele bardziej zmienny. Gdy kurs bitcoina waha się danego dnia o np. 1%, dla inwestorów jest to ruch niemal niezauważalny, na wykresie USD byłaby to natomiast naprawdę spora zmienność. Wartość BTC podaje się w stosunku do innej waluty, zazwyczaj dolara amerykańskiego (na lokalnych rynkach jednak również do wartości waluty lokalnej, w naszym przypadku na przykład złotówki).

Kurs bitcoina w dolarach

Szukając informacji o cenie BTC, najczęściej natkniesz się na kurs bitcoina w dolarach. Wartość ta śledzona jest przez inwestorów na całym świecie, podobnie jak w przypadku innych popularnych instrumentów i towarów: wartości baryłki ropy, czy też uncji złota również podawane są w dolarach amerykańskich.

Para BTC/USD mówi nam, ile dolarów musimy wydać, aby kupić jednego bitcoina (albo ile zarobimy sprzedając jednego bitcoina).

Kurs bitcoina w PLN

Chociaż zdecydowana większość osób śledzi cenę BTC w dolarach amerykańskich, to wśród rodzimych traderów popularne jest również podawanie kursu bitcoina w PLN. Wykres BTC/USD może się momentami mocno różnic od wykresu BTC/PLN, gdyż siła samej złotówki, jako waluty gospodarki rozwijającej się, jest mocno uzależniona od tego, w jakim miejscu w danym momencie znajduje się euro lub dolar.