Jak sprawdzić wartość portfela i śledzić transakcje?

Blockchain

Większość kryptowalut cechuje anonimowość i transparentność. Oznacza to, że przy zrozumieniu ogólnych zasad funkcjonowania technologii blockchain – możemy mieć wgląd w transakcje i procesy zachodzące na kryptowalutach.

---

Spis treści:

• Blockchain i ich explorery - wiedza praktyczna
• Podgląd transakcji bitcoin
• Jak sprawdzić czy mam bitcoin? Sprawdź swój portfel bitcoin!
• Jak wygląda śledzenie transakcji w praktyce

---

Blockchain i ich explorery – wiedza praktyczna

Mamy możliwość przeanalizowania jakie adresy wchodzą ze sobą w relacje, lecz nie możemy poznać ich właścicieli (chyba, że ktoś chwali się swoim adresem). Adres (portfel) może być również sprzedany – nie jest on przypisany i dany odgórnie do jednej osoby (lub podmiotu jak giełda). Możemy generować i używać nieskończoną liczbę adresów kryptowalutowych.

Dla przykładu: Patrycja większość środków trzyma na jednym adresie (rzadko na niego wchodzi, bo obawia się, że ktoś ją okradnie – jest to jej cold wallet/zimny portfel), lecz do płatności w sieci używa dwóch innych adresów (które są ciągle dostępne, gdyż używa aplikacji mobilnych do ich obsługi).

 

Wiele osób uważa, że kryptowaluty są w pełni anonimowe i nie da się ich wyśledzić. Poniekąd jest to prawda, lecz zawęża się do kilku kryptowalut takich jak np. ZCash (ZEC) Monero (XMR) czy Dash (DASH). W pełni anonimowe kryptowaluty (głównie Monero) są głównie wykorzystywane w tzw. darknecie, który jest dostępny przez wyszukiwarkę TOR, przez osoby raczej związane z czynami nielegalnymi takimi jak np. handel narkotykami lub pranie pieniędzy.

Sieć oferuje duży poziom przejrzystości, a śledzenie transakcji możemy monitorować za pomocą narzędzia, które zostało w tym celu stworzone, potocznie nazywanego – blockchain explorer. Blockchain explorer pozwala na prześledzenie każdej transakcji na wybranym blockchainie od jego początku. Explorery dają dużo możliwości do śledzenia praktycznie wszystkich parametrów danego blockchainu – od ilości transakcji w każdym bloku, po aktualny poziom prowizji oraz trudność kopania.

Wiele giełd i platform opierających swoje funkcjonowanie na kryptowalutach wprowadza weryfikację każdego użytkownika, wtedy jesteśmy przypisani do konkretnego adresu i pośrednik (czyli platforma z której korzystamy) wie co robimy z naszymi środkami. Pamiętajmy, żeby nie udostępniać naszych danych osobowych podejrzanym stronom internetowym, gdyż mogą posiadać słabe zabezpieczenia. Następnie nasze zdjęcia dowodów osobistych mogą zostać wykradzione przez atak hakerski i sprzedane na czarnym rynku w darknecie, co może skutkować nieprzyjemnościami z tym związanymi jak np. pranie pieniędzy pod naszym nazwiskiem lub wzięcie na nasz koszt kredytu/pożyczki.

Nasz adres bitcoinowy możemy skopiować z giełdy i sprawdzić (podobnie z każdą inna krypowalutą):

 

Do tego możemy użyć wybranych explorerów:

• BTC i BCH – blockchain.com,
• ETH i tokeny – etherscan.io,
• XRP – bithomp.com,
• LTC – litecoinblockexplorer.net.

Podgląd transakcji bitcoin

Transakcja w sieci bitcoin wygląda następująco:

Poniżej wypisane są podstawowe pojęcia, które trzeba zapamiętać – są one niezbędne, aby poruszać się na explorerach blockchainowych (kryptowalutowych).

Czym jest “adres”?
W terminologii kryptowalutowej – adresem można nazwać numer naszego konta bankowego. Adresy możemy generować w nieskończoność – nie ma dwóch identycznych.

Czym jest “hash”?
Hash to identyfikator transakcji, który został wygenerowany dla jednego konkretnego przypadku – unikat, nie ma dwóch takich samych.

Czym jest “status transakcji”?
Jest to liczba potwierdzeń w blokach, czyli ile czasu minęło od dokonania transakcji (receiving time) – im więcej bloków tym trudniej ją odwrócić. Często niektóre platformy wymagają konkretnej liczby potwierdzeń, aby zaksięgować naszą wpłatę lub wypłatę w kryptowalucie.

Czym jest “prowizja”?
Prowizja to opłata, którą ponosimy w dokonywaniu każdej transakcji. Od wysokości prowizji zależy jak szybko zostanie zrealizowana transakcja.

Możemy sprawdzić jak wygląda aktualny stan każdego adresu:

Czym jest “transactions”?
Jest to liczba transakcji dokonanych na danym adresie.

Cym jest “final balance”?
“Final balance” to liczba kryptowalut, która jest aktualnie na adresie.

Czym jest “total received”?
“Total received” to liczba kryptowalut, która została historycznie odebrana przez dany adres.

Czym jest “total sent”?
“Total sent” to liczba kryptowalut, która została historycznie przesłana dalej przez dany adres.

*Ciekawostka:
Transakcje na sieciach blockchain (obsługujących kryptowaluty) można w głównej mierze podzielić na cztery typy:

• typowe dla bitcoina – całość środków zawsze jest w ruchu, np. gdy płacimy w sklepie za towar 60 złotych musimy wyjąć pełną kwotę z portfela (która do nas wraca – zawsze), dajemy kasjerce 100 złotych, to ona oddaje nam 40 złotych;
• typowe dla ethereum – możemy wysyłać środki częściami – np. gdy płacimy w restauracji za obiad 40 złotych, a mamy w portfelu 60 złotych, to możemy wyjąć z portfela 40 złotych nie dając kwoty do wydania;
• typowe dla ukrytych transakcji np. dash lub zcash – mamy wybór, dokonywać jawnych transakcji jak w bitcoinie czy ethereum lub ukrywać je za pomocą znacznie dłuższych adresów i przy opłacie większej prowizji;
• typowe dla całkowicie ukrytych kryptowalut np. monero – całość transakcji jest kryptograficznie szyfrowana przez co nie ma możliwości na śledzenie przepływu środków.

Jak sprawdzić czy mam bitcoin? Sprawdź swój portfel bitcoin!

Korzystając z wiedzy, którą zdobyłeś powyżej, możesz sprawdzić czy na Twoim portfelu znajdują się jakieś bitcoiny. Jednak przede wszystkim, musisz znać adres swojego portfela! Na potrzeby tej instrukcji, użyjemy adresu 34xp4vRoCGJym3xR7yCVPFHoCNxv4Twseo – nie, to nie nasz redakcyjny adres (niestety!), jest to adres należący do giełdy Binance, który traktują jako skarbiec (tzw. coldwallet). Warto dodać, że giełdy posiadają zazwyczaj kilka takich adresów.

1. Wchodzimy na www.blockchain.com/explorer i wpisujemy adres naszego portfela w pole wyszukiwarki w prawym górnym rogu.
   
2. Naszym oczom prawdopodobnie ukażą się kryptowaluty, które mogą być przechowywane w tym portfelu, wybieramy więc tę, która nas interesuje – BTC.
   
3. Gotowe! Pojawią nam się statystyki dotyczące danego portfela, zaczynając od góry: Address – czyli adres sprawdzanego portfela, Transactions – liczba transakcji przeprowadzonych na portfelu, Total Received – suma bitcoinów, które wpłynęły na portfel, Total Sent – suma bitcoinów, które zostały wysłane z portfela, Final Balance – aktualna ilość BTC zgromadzonych na portfelu.
   

Jak widzicie, Binance przechowuje na swoim zimnym portfelu dosyć duże ilości środków, w momencie pisania tego poradnika jest to ponad 252 597 BTC, czyli około $... przy obecnym kursie.

Jak wygląda śledzenie transakcji w praktyce

Posłużymy się przykładem z życia wziętym. Pan X przestraszył scammerów, którzy pokornie oddali mu wyłudzone środki (wiemy, że takie rzeczy się nie zdarzają, ale to akurat autentyk). Scammerzy oddali środki Pana X w bitcoinach. Kto czytał pierwszą część artykułu, ten wie co to oznacza. Jeżeli zastanawiacie się nad tym o jakim scamie mowa, to jest to Dowmarkets.

Żeby odkryć ile bitcoinów znajduje się jeszcze w portfelach scammerów, udajemy się na stronę blockchain.com i wpisujemy adres portfela Pana X:

 

Po drugie patrzymy na to z jakiego adresu przyszły bitcoiny od scammerów z Dowmarkets:

W tym miejscu poniżej adresu portfela Pana X, widzimy portfel, z którego przelali środki scammerzy.

Klikamy w niego, żeby zobaczyć inne adresy należące do Dowmarkets:

Jak widzimy docieramy do portfela, który zasilił ten portfel. Klikamy w niego i powtarzamy zabawę, aż dotrzemy do naprawdę dużego adresu, na którym znajdują się bitcoiny warte $...

Teraz pozostaje przed nami otwarte pytanie, czy to adres scamerów, czy może mikser, do którego trafiają bitcoiny wielu różnych (nie zawsze działających legalnie) osób. Tam jak sama nazwa wskazuje, bitcoiny są mieszane i trafiają na nowe adresy. Z mikserów chętnie korzysta każdy, kto chce aby takie śledztwa jak nasze, spaliły na panewce i skończyły się w ślepym zaułku.

Niemniej mamy kilka adresów, które na pewno należą do scamerów. Zgłaszamy je do Coinfirmu, który dołoży je do swojej bazy danych i być może odkryje nowe powiązania lub doprowadzi do zablokowania portfeli oszustów:

 

Jeżeli macie adresy, którymi również chcielibyście się z nimi podzielić, możecie zrobić to przez widget na naszej stronie, do którego przejdziecie tutaj: zgłoś scam

Firmy takie jak Coinfirm zajmują się analizą sieci blockchain i posiadają profesjonalne narzędzia do mapowania portfeli. Dzięki temu mogą dużo łatwiej niż my tworzyć swoje “drzewka” powiązań. Posiadają też duże bazy danych, w których gromadzą już rozpoznane adresy BTC. To wszystko sprawia, że z usług firm analitycznych, chętnie korzystają śledczy z wielu rządowych agencji, wielu różnych krajów (m.in. FBI). Obecnie najbardziej znaną marką w branży pozostaje Chainalysis. Coinfirm założyli jednak nasi rodacy i jest to jeden z powodów, dlaczego trzymamy za nich kciuki.