Kryptowaluty / Bitcoin – Jak zacząć? [Pierwszy zakup]
Konrad Juszczyk
Z tego tekstu dowiesz się jak, po co i czy w ogóle inwestować na rynku kryptowalut. Poznasz podstawowe taktyki, metody i dobre rady, a pierwsza brzmi: wizja osiągnięcia szybkiej fortuny łatwym kosztem jest piękna, ale nieprawdziwa.
Bitcoin, Ethereum i pozostałe kryptowaluty, a w szczególności altcoiny o niskiej kapitalizacji rynkowej, to ryzykowne instrumenty finansowe, które cechuje wysoka zmienność. O tym, że niebezpieczeństwo utraty wszystkich zainwestowanych środków, grozi nam nawet wtedy, gdy kupujemy kryptowaluty z samej czołówki, przypomina upadek tokenów TerraUSD i LUNA z czerwca 2022 roku. Straty sięgnęły wówczas 40 mld dolarów.
Spis treści:
Są różne podejścia do rynku kryptowalut. Jedni inwestują w krypto ze względu na fakt, że jest to wciąż młody oraz nieobliczalny rynek i istnieją na nim przypadki uzyskania oszałamiających zwrotów (lub strat). Przykładem jest DOGE, które dało zarobić 12 000% od 1.01.2021 do 1.05.2021 (tylko czy wtedy trafiłbyś z wyborem właściwej kryptowaluty?). Drudzy inwestują w projekty, które stoją za krypowalutami, ponieważ widzą w nich przyszłość i długofalową wartość (np. ETH). Są jeszcze trzeci, którzy wchodzą ze względu na FOMO (tzw. Fear Of Missing Out), czyli strach przed utraceniem możliwości zarobku i ironicznie tracą wszystkie swoje pieniądze, ze względu na brak wiedzy i odpowiedniego przygotowania, dlatego właśnie ta branża jest w pewien sposób owiana złą sławą. Często słyszymy lub czytamy, że kryptowaluty to scam i przekręt, jednak mówią to zazwyczaj osoby, które podchodzą do nowości i technologii z dużym dystansem lub właśnie Ci, którzy już stracili na tym rynku.
Dwie drogi — Trade vs HODL
Aktywnie handlując kryptowalutami, zwiększasz ryzyko utracenia swoich środków. Ceny kryptowalut są bardzo zmienne, przez co handlowcy często tracą swoje pieniądze podczas handlu tymi aktywami. Z tego względu tak wielu entuzjastów kryptowalut trzyma długofalowo swoje bitcoiny i inne wartościowe projekty (mówiąc żargonem z branży: HODL'ują oni swoje aktywa).
Żadna z dróg nie jest gorsza, ponieważ z odpowiednią wiedzą na obu tych drogach znajdą się osoby, które wykorzystały ich potencjał. Podkreślamy tylko, że aktywne handlowanie, czyli wychodzenie, wchodzenie, oraz zmienianie swoich pozycji, często wiedzie na manowce. Szczególnie jeżeli jesteśmy początkujący i mamy niewielką wiedzę. Być może najtrudniejszy jest trading z dźwignią, o którym piszemy w cyklu Jak Czytać Cenę - podręcznik spekulacji. Z drugiej strony mamy HODL'ing kryptowalut, czyli trzymanie ich przez dłuższy okres w nadziei, że w przyszłości ich potencjał da zysk. W tym wypadku dobór projektu warto poprzeć głęboką analizą.
Jakie kryptowaluty wybrać?
Nie ma jednej najlepszej kryptowaluty, ale istnieją najlepsze kryptowaluty do określonych zastosowań. Pośród 21 tysięcy coinów dostępnych teraz na rynku (wg. CMC) trudno je znaleźć, ale możemy opisać w tym kontekście kilka z nich:
Bitcoin (BTC) jest najlepszą kryptowalutą do wykorzystania jako aktywo rezerwowe, ponieważ ma najbardziej rozpowszechnione zastosowanie, ograniczoną podaż (z tego powodu jest nazywany cyfrowym złotem), jest pierwszą kryptowalutą i ma największą kapitalizację rynkową. BTC to większość rynku kryptowalut, także gdy jego kurs spada lub rośnie, często podążają za nim pozostałe coiny.
Ethereum (ETH) z kolei jest największą siecią dla zdecentralizowanych projektów. Są również projekty bez większej wartości, jak np. Dogecoin (DOGE) stworzony w formie żartu, bez żadnej funkcjonalności, który przez właśnie tę nieobliczalność rynku stał się jedną z największych kryptowalut na świecie i zapewnił inwestorom o wiele większe zwroty, niż np. ETH oraz BTC.
Czego potrzebujesz, aby zacząć?
Jeżeli myślisz na poważnie o zainwestowaniu w rynek kryptowalut, Twoim pierwszym krokiem będzie zaopatrzenie się w portfel kryptowalut. Portfel ten będzie przechowywać Twoje kryptowaluty w najbezpieczniejszy sposób z możliwych. Istnieje wiele różnych rodzajów portfeli, które można wybrać według swoich potrzeb. Warto podkreślić, że giełdy kryptowalut, na których będziemy zaopatrzać się w aktywa cyfrowe, nie są portfelami. Chociaż możemy przechować na niej nasze kryptowaluty, nie jest to bezpieczne rozwiązanie. Podkreślamy jednak, że posiadanie portfela nie jest koniecznością, a zaleceniem. Większe ilości kryptowalut zdecydowanie bezpieczniej jest przechowywać w porfelu, nad którym masz całkowitą kontrolę.
Dwa główne typy portfeli to portfele zimne i gorące (z ang. cold / hot wallet). Portfele gorące są to połączone z siecią aplikacje na nasz komputer lub telefon. Istnieją wersje mobilne oraz przeglądarkowe, a interfejsem przypominają one aplikacje bankowe. Są one wygodne, jednak mniej odporne na kradzieże, niż zimne portfele. Dobrym przykładem gorącego portfela jest Exodus.
Zimne portfele, inaczej nazywane sprzętowymi, są z kolei podobne do tradycyjnych portfeli, jednak są od nich o wiele bezpieczniejsze. Producenci portfeli sprzętowych gwarantują niemal pełne bezpieczeństwo przechowywania środków. Jest to podyktowane mechanizmami szyfrującymi, które są specjalnie stworzone na potrzeby danego portfela. Trzeba być w posiadaniu danego portfela i znać jego kody zabezpieczające, aby mieć do niego dostęp. Warto również podkreślić, że nie łączą się one z Internetem.
Najbardziej polecane firmy tworzące portfele sprzętowe to Ledger i Trezor. Na sam początek dobrym wyborem będzie portfel Ledger Nano S, na którego temat zrobiliśmy osobny artykuł. Jeżeli jesteś osobą, która szczególnie dba o swoje bezpieczeństwo, zamierza włożyć duże pieniądze w kryptowaluty lub zwyczajnie jest paranoiczna, polecamy artykuł o tym, jak zabezpieczyć swój portfel sprzętowy.
Ledger Nano S
Jak kupić bitcoin?
Przejdźmy do najważniejszego, czyli do naszej ekspozycji na kryptowaluty, a dokładniej do zakupu bitcoina. Chcąc zainwestować swoje pieniądze w cyfrowe złoto, musimy wiedzieć, jak możemy to zrobić, a sposobów mamy kilka.
Warto podkreślić, że chcąc zainwestować w daną kryptowalutę, nie musisz kupować 1 sztuki, a możesz zakupić tylko jej część. Dla przykładu, zamiast kupować jednego bitcoina po jego aktualnej cenie ([cryptorate name="Bitcoin" value="1"]), możesz zainwestować nawet kilka złotych w jego część, przy czym procentowo zarobisz tyle samo co osoba, posiadająca ekspozycję na większym kapitale.
Giełdy
Zdecydowanie najpopularniejszym rozwiązaniem będzie utworzenie konta na giełdzie kryptowalut, która zaoferuje nam możliwość inwestycji w interesujące nas projekty. W takim wypadku wystarczy wysłać waluty FIAT (czyli pieniądze fiducjarne jak PLN, EUR, USD) na platformę za pomocą np. konta bankowego lub karty, a następnie zakupić kryptowaluty. Ważnym pytaniem przy wyborze giełdy będzie - "która z nich jest dla mnie najlepsza?". Dużo osób z pewnością zadaje sobie to pytanie, zastanawiając się, czy lepszym wyborem będzie polska giełda BitBay, czy największa na świecie giełda Binance, a może jeszcze inna platforma. Odpowiedź nie jest uniwersalna i będzie zależeć od Twoich indywidualnych potrzeb.
Specjalnie dla was stworzyliśmy ranking, który na bieżąco aktualizujemy, zbierając opinie na temat różnych giełd kryptowalutowych, samodzielnie oceniając ich rzetelność. Ranking ukazuje ocenę bezpieczeństwa danej giełdy, oceny i opinie użytkowników, dzienny obrót oraz zasady KYC i inne ważne czynniki, którym warto się przyjrzeć. To na co również powinniśmy zwrócić uwagę jest ilość kryptowalut na platformie. Dla przykładu Binance wystawia głównie popularne kryptowaluty, przy czym mniej znane projekty możesz znaleźć np. na Poloniex lub giełdach zdecentralizowanych, ale o tym później.
Czym jest KYC?
KYC to akronim od popularnego zwrotu w branży kryptowalut „Know Your Customer”. Jest to zestaw reguł sprowadzających się do zbierania danych – od tych podstawowych, aż po bardzo szczegółowe – na temat klienta, a także jego sytuacji majątkowej, czy prawnej. Nie byłoby w tym nic szczególnego, jednak w ramach KYC organizacja zobowiązuje się do aktywnego dokumentowania tych danych dla banków lub firm, które będą wymagać takich informacji, a sam zakres zbieranych danych naturalnie dalece przekracza minimum niezbędne do świadczenia usług. Uzasadnieniem takiego postępowania jest oczywiście cały szereg postulatów – walka z praniem brudnych pieniędzy, korupcją, finansowaniem terroryzmu czy próbami ucieczki podatników spod brzemienia podatkowego. Warto pamiętać, że taki obowiązek na giełdy nakładają aktualne przepisy prawa międzynarodowego.Osoby chcące zachować anonimowość powinny korzystać z giełd bez KYC lub tylko z częściowymi zasadami Know Your Customer, lub ze zdecentralizowanych giełd kryptowalut (są one niestety bardziej skomplikowane od tych klasycznych). Pisaliśmy o nich w innym artykule.
Kantor CrypS
Wszystkim czytelnikom udostępniamy specjalny kantor, za pomocą którego można szybko i sprawnie kupić m.in. bitcoina. Do 1000 zł zakupy za pomocą naszego kantoru zrobicie anonimowo. Powyżej tego progu konieczna będzie już pewna weryfikacja danych. Całość transakcji jest szyfrowana za pomocą protokołu SSL oraz trwa maksymalnie kilka minut. To o czym warto pamiętać to wyższa prowizja za zakup kryptowalut przez kantor niż w przypadku np. giełd.
Bitomat
Bankomaty Bitcoin, znane inaczej jako bitomaty, działają jak osobiste giełdy BTC. Osoby fizyczne mogą włożyć gotówkę do takiej maszyny i użyć jej do zakupu bitcoinów, które są następnie przesyłane do bezpiecznego portfela cyfrowego. Bankomaty bitcoin stały się w ostatnich latach całkiem popularne i nawet w Polsce znajdziemy ich już dosyć sporo. Coin ATM Radar może pomóc Ci namierzyć najbliższe bitomaty.
Kupno kryptowalut od kogoś
Jest możliwość kupna kryptowalut od kogoś, jednak nie jest to zalecany sposób ze względu na wysokie ryzyko takich transakcji. Jeżeli znamy kogoś osobiście, takie rozwiązanie może być rozsądne, ponieważ nie mamy do czynienia z żadnymi platformami i pozostajemy całkowicie anonimowi. Podkreślamy jednak, że zawieranie transakcji z osobami w Internecie, których nie znamy, jest nierozsądne i może skutkować utratą pieniędzy. Sprawę tę rozwiązują po części platformy P2P, które kojarzą osoby chcące sprzedać i kupić krypto.
Uśrednianie ceny — dobra metoda dla początkujących
Jeżeli jesteś początkującym inwestorem i widzisz wartość w danej kryptowalucie, dobrym planem będzie zastosowanie strategii DCA. Metoda DCA (Dollar Cost Averaging) polega właśnie na zakupie aktywów w regularnych odstępach czasu, pozwalając zminimalizować efekt zmienności poprzez uzyskanie średniej ceny. Dla przykładu kupując BTC regularnie co miesiąc w ciągu jednego roku, wartość twojej pozycji będzie uśrednioną ceną roczną. Jeśli chcesz trzymać kryptowaluty długoterminowo, dzięki DCA nie będziesz zmuszony do sprzedaży lub podwyższania swojej pozycji w oparciu o krótkoterminowe ruchy.
Aby skutecznie wdrażać tę technikę, nie potrzebujesz szerokiej wiedzy finansowej i tradingowej. Nieważna jest nawet aktualna cena interesujących Cię kryptowalut. Jedyne co musisz zrobić to ustalić częstotliwość zakupów i łączną kwotę inwestycji rozkładając to na czas, który Cię interesuje. Jest to sposób, który jest dobry dla inwestorów długoterminowych. Dobrą aplikacją do ustalenia swojej strategii jest strona DCABTC, która pomaga w ustaleniu wszystkich zmiennych. Zakładając, że stosowałbyś strategię DCA dla bitcoina nieprzerwanie od ostatnich trzech lat, kupując regularnie co miesiąc cyfrowe złoto, stopa zwrotu z inwestycji wyniosłaby 643% w dniu publikacji artykułu.
Czy można ten proces zautomatyzować?
Jeśli podzielisz swoją inwestycję na mniejsze części, prawdopodobnie uzyskasz lepsze wyniki niż w przypadku zainwestowania tej samej kwoty na raz. Dokonanie zakupu w nieodpowiednim czasie jest zaskakująco łatwe i może prowadzić do kiepskich rezultatów. Możesz wyeliminować wątpliwości, towarzyszące podczas podejmowania decyzji, decydując się na zautomatyzowane DCA. Proces regularnego kupowania kryptowalut można zautomatyzować w bardzo prosty sposób. Niektóre giełdy oferują takie usługi.
Coinbase
Giełda kryptograficzna Coinbase, która jest notowana na giełdzie Nasdaq pod znakiem COIN, również pozwala na cykliczne zakupy. Po zalogowaniu się wystarczy wejść w kartę "kup", następnie wybrać dane aktywo i wybrać jak często chcemy, aby dany zakup się powtarzał. Warto podkreślić, że po potwierdzeniu transakcji, pierwszy zakup zostanie zrealizowany natychmiast.
Odwiedź Coinbase ->
Crypto.com
Giełda crypto.com oferuje uśrednienie zakupów dla poszczególnych kryptowalut, jakimi są: BTC, CRO, ETH, LINK, BAND, VET, ADA, XRP, AAVE, YFI, UNI, DOT, XLM, LTC, ZIL. Maksymalna liczba powtarzających się zakupów w miesiącu to 5 i ich częstotliwość można wybrać dowolnie według własnych preferencji. Minimalna wartość transakcji wynosi 50 dolarów.
Odwiedź Crypto.com ->
Gemini
Popularną giełdą, która oferuje taką możliwość, jest Gemini. Platforma oferuje zautomatyzowane DCA zarówno w aplikacji, jak i na stronie internetowej. Proces jest bardzo prosty i podobny do innych platform. Po wybraniu kryptowaluty należy wybrać częstotliwość i kwotę, za którą chcesz kupować regularnie dane aktywo. Możesz zarządzać swoimi cyklicznymi zamówieniami, przechodząc do strony głównej i przewijając w dół do tabeli na „oczekujące zamówienia”.
Odwiedź Gemini ->
Jak sprzedać kryptowaluty?
Możesz sprzedawać swoje aktywa w tych samych miejscach, w których je kupiłeś, takich jak giełdy kryptowalut, czy aplikacje do zakupu cyfrowych aktywów. Zazwyczaj proces sprzedaży swoich aktywów na tych platformach, jest podobny do procesu ich zakupu. Na przykład, aby przeprowadzić sprzedaż na giełdzie, może być wymagane tylko kliknięcie przycisku i określenie typu zamówienia, tzn. czy dana kryptowaluta ma zostać sprzedana natychmiast, czy po określonej cenie. Giełdy kryptowalut pobierają procent od kwoty sprzedaży kryptowalut jako opłaty, jednak jest ona niewielka. Z kolei bitomaty pobierają nawet do 5% za wypłatę środków. Warto podkreślić, że każda giełda ma różne dzienne i miesięczne limity wypłat.
Warto pamiętać, że do momentu, w którym trzymamy swoje kryptowaluty bezpiecznie na portfelu, nie jesteśmy niczym obciążeni. Jednak po sprzedaży swoich zasobów cyfrowych na waluty fiat jesteśmy już zobowiązani do zapłacenia podatku. Opodatkowaniu podlega każda transakcja, w której wymieniane są kryptowaluty na waluty fiducjarne i odwrotnie. Osoby, które chcą zachować anonimowość również wobec fiskusa, często wskazują bitomaty jako narzędzie to umożliwiające. Mimo to przypominamy, że "w życiu pewne są tylko śmierć i podatki". Warto również pamiętać, że wypłata środków z bitomatu bez weryfikacji również ograniczona jest przez limity kwotowe.
Porady dla początkujących
Przy inwestowaniu w kryptowaluty mamy do wyboru mnóstwo wskaźników handlowych i technik, których można używać, przy czym każdy z traderów bierze pod uwagę inne czynniki i ma swoje zasady, których trzyma się przy zakupie i sprzedaży kryptowalut. Jeśli jesteś nowy na rynku inwestycyjnym, warto rozważyć przede wszystkim naukę oraz trzymanie się kilku podstawowych zasad.
Przede wszystkim DYOR (z ang. Do Your Own Research), czyli zrób swoje rozeznanie, dowiedz się czym jest dany projekt, na czym polega, oraz czy ma potencjał. Nie ufaj, weryfikuj. Nie słuchaj mas, które bez własnego pomysłu idą w ciemno oraz "specjalistów" promujących jakiś projekt. Zawsze rób swoje badania.
Poza tym ważne jest ustalenie swoich celów i posiadanie planu, to znaczy, że kupując daną kryptowalutę powinniśmy już wiedzieć na jakim poziomie chcemy ją sprzedać lub czy zamierzamy trzymać ją długofalowo.
Zasadą, która w pewien sposób łączy się z poprzednią będzie pójście za słowami "bądź chciwy, gdy inni się boją, bój się, gdy inni są chciwi", co w uproszczeniu nam mówi, że gdy wszyscy kupują, ty nie powinieneś, ponieważ w danym momencie cena jest zbyt wysoka, a gdy wszyscy się boją, ponieważ nastąpił spadek, wtedy jest dobry moment na wejście. Dobrym wskaźnikiem takich nastrojów jest Fear & Greed Index oraz ostatnie ruchy cenowe danej kryptowaluty.
Pamiętaj, że zdanie "trend is your friend" w świecie kryptowalut szczególnie się sprawdza, czego dobrym przykładem jest ostatnie szaleństwo NFT i ogromne pieniądze, które znajdują się na tym rynku, czy szalony rajd dogecoina (DOGE).
Nie inwestuj więcej, niż możesz stracić. Rynek kryptowalut jest o wiele bardziej zmienny, niż inne inwestycje i nie ma żadnej gwarancji, że nie stracisz włożonych pieniędzy.
Ogranicz emocje, kieruj się logiką. Strach przed przegapieniem okazji (tzw. FOMO), czyli buzujące uczucie w brzuchu, podczas patrzenia na wykres, który leci do góry od dłuższego czasu mówiące Ci, żebyś wszedł bo stracisz, jest najgorszym doradcą. Handel oparty na takich działaniach, często prowadzi do straty i jest jednym z najpopularniejszych błędów początkujących.
Nie handluj z lewarem. Przynajmniej na początku uważaj na dźwignię finansową, dzięki, której możesz zarobić 100x więcej, ale również tyle samo stracić.
Nie twoje klucze, nie twoje kryptowaluty. Kryptowaluta jest aktywem takim jak gotówka lub biżuteria, co oznacza, że osoba posiadająca je, jest jej prawowitym właścicielem. Gdy zostanie zgubiona lub skradziona, zniknie. Nie powierzaj swoich kluczy do portfela nikomu. Nie trzymaj również większych ilości kryptowalut nigdzie indziej niż na swoich portfelach.
Poza zasadami są również narzędzia, które z pewnością Ci się przydadzą. Poza wspomnianym wskaźnikiem nastrojów dobrymi narzędziami będą strony CoinMarketCap, CoinGecko oraz TradingView. Wchodząc na platformę CoinMarketCap, zobaczysz ranking kryptowalut, od tej z największą kapitalizacją, do tej z najmniejszą. Będą widnieć tutaj również dokładne dane jak wykres, wolumen, podaż tokenów w obiegu czy właśnie kapitalizacja rynkowa.
Wchodząc w interesujący nas projekt poza wykresem, będzie można również wejść w zakładkę rynku (z ang. market), która pokaże nam listę platform, na których dane aktywo możemy dostać. Tutaj również dowiemy się jakie portfele obsługują daną kryptowalutę.
Na CoinGecko z kolei dostaniemy przejrzysty wykres danej krypowaluty, mówiący o wzrostach i spadkach w okresie (1h, 24h, 7dni, 14dni, 30 dni, 1 rok) i dane społecznościowe mówiące o zainteresowaniu danym projektem w Internecie (na platformach jak reddit, czy twitter).
TradingView na sam koniec będzie Twoim narzędziem analitycznym, na którym nie tylko będziesz mógł obserwować cenę danego aktywa co do sekundy, ale również będziesz miał możliwość ustawiania różnych wskaźników.
Analiza techniczna jest bardzo obszernym tematem, na którym nie będziemy się teraz skupiać i mimo że może Ci się przydać, powinieneś pamiętać, o bardzo istotnej sprawie:
Rynek kryptowalut, jak każdy inny rynek, to nie są tylko wykresy, 30-dniowe kroczące, odwrócony krzyż, czy poziomy Fibonacciego, a dynamiczna struktura, pełna zależności, dlatego, choć analiza techniczna Ci tego nie powie, jeżeli większość wielorybów spienięży swoje pozycje, ponieważ projekt długofalowo jest kiepski, to cena kryptowaluty bardzo mocno poleci.
Podsumowanie
Jak zacząć z kryptowalutami lub jak kupić bitcoina jest pytaniem, które trapi początkujących na rynku kryptowalut. Jednak jak zauważyliście, temat jest dosyć prosty i nie wymaga specjalistycznej wiedzy. Oczywiście istnieje o wiele więcej zagadnień i informacji, z którymi dobrze się zapoznać, jednak na sam początek taka dawka wiedzy jest odpowiednia. Pamiętaj tylko, że jak każda inna decyzja finansowa, zakup kryptowalut, nawet tych społecznie najpewniejszych jak bitcoin, jest obarczony ryzykiem i możliwością utracenia swoich pieniędzy.
Dla osób początkujących zrobiliśmy specjalną listę ważnych zagadnień, które dobrze znać, wchodząc w branżę kryptowalut, a których nie poruszyliśmy w tym artykule lub zaledwie dotknęliśmy ich temat, nie wchodząc w niego zbyt głęboko. Reszta bardziej skomplikowanych tematów będzie zawarta w zakładce Artykuły oraz Crypto 101.
Komentarze