Wartość rynku zdecentralizowanych finansów (DeFi) na przestrzeni ostatnich 4 lat wzrosła tysiąckrotnie, generując przychody sięgające niemal 30 miliardów dolarów w samym 2024 roku.
Ta młoda, jednak dynamicznie rozwijająca się gałąź rynku kryptowalutowego pokazała Internautom i konsumentom, że przy zarządzaniu swoimi finansami nie muszą być uzależnieni od pośredników i stron trzecich, które generują wysokie koszty i spowalniają proces transakcyjny.
DeFi to przyszłość świata finansów, których dalsza ścieżka może być zdominowana przez pięć czołowych kierunków rozwoju, w tym tokenizację aktywów rzeczywistych (RWA) czy też rosnącą powszechność zdecentralizowanych giełd (DEX-ów)
W tym artykule zebraliśmy w jednym miejscu i przedstawiliśmy 5 najważniejszych trendów dla zdecentralizowanych finansów na lata 2024-2026.
Czym jest rynek DeFi?
Zanim przejdziemy jednak do omówienia najważniejszych prognoz dla ekosystemu DeFi, odpowiedzmy sobie na pytanie, czym tak naprawdę są zdecentralizowane finanse?
Decentralized Finance (w skrócie DeFi), to nowe podejście do usług finansowych, które ma na celu wyeliminowanie pośredników, takich jak banki i brokerzy. Opiera się na technologii blockchain, wykorzystując przede wszystkim kryptowaluty i smart kontrakty do oferowania produktów finansowych bezpośrednio użytkownikom.
DeFi działa na publicznych blockchainach (obecnie dominuje Ethereum) umożliwiając każdemu, kto ma połączenie z Internetem, dostęp do usług finansowych:
- Transakcje peer-to-peer: DeFi umożliwia bezpośrednie transakcje między użytkownikami bez pośredników. Na przykład, możesz pożyczyć pieniądze komuś innemu i zarobić odsetki bez przechodzenia przez bank.
- Inteligentne kontrakty: Są to samowykonujące się programy, które automatycznie przeprowadzają transakcje po spełnieniu określonych warunków. Działają one jako cyfrowy odpowiednik tradycyjnych umów finansowych.
- Dostępność: W przeciwieństwie do tradycyjnych banków, platformy DeFi nie wymagają wypełniania dokumentów ani otwierania konta. Aby rozpocząć korzystanie z nich, wystarczy posiadać cyfrowy portfel.
DeFi oferuje sporo zalet w porównaniu z tradycyjnym finansowaniem:
- Każdy może korzystać z usług DeFi, niezależnie od lokalizacji lub statusu finansowego.
- Wszystkie transakcje są rejestrowane w blockchainie, dzięki czemu wszyscy mają do nich wgląd
- Informacje mogą być bardzo szybko aktualizowane
- Istnieje możliwość swobodnego przenoszenia aktywów bez pytania o zgodę lub płacenia wysokich prowizji.
- Posiadasz dostęp do swoich środków w każdej chwili i w każdym miejscu na świecie
DeFi obejmuje szeroki zakres usług finansowych, w tym udzielanie oraz zaciąganie pożyczek, handel na zdecentralizowanych giełdach, korzystanie z produktów oszczędnościowych oraz ubezpieczeniowych.
| Mocne strony DeFi |
Słabe strony DeFi |
| Dostępność i inkluzywność |
Złożoność techniczna |
| Transparentność |
Ryzyko błędów w smart kontraktach |
| Eliminacja pośredników |
Brak regulacji i ochrony konsumenta |
| Programowalność i automatyzacja |
Wysoka zmienność i ryzyko rynkowe |
| Innowacyjność |
Potencjalne problemy ze skalowalnością |
| Globalna dostępność 24/7 |
Ryzyko ataków hakerskich |
| Niższe koszty transakcji |
Nieodwracalność transakcji |
| Interoperacyjność |
Zależność od stabilności kryptowalut |
| Kontrola nad własnymi środkami |
Trudności w naprawianiu błędów |
| Potencjał wysokich zysków |
Ryzyko utraty prywatnych kluczy |
Opracowanie własne na podstawie danych BitCompare.net
Według danych portalu Statista, wartość rynku DeFi ma wynieść w 2026 roku niemal 35 miliardów dolarów, rosnąć w skali roku średnio o 9%. W tym samym czasie liczba osób korzystając z różnych usług zdecentralizowanych finansów ma przekroczyć 22 miliony.
Jakie czynniki głównie wpłyną na dalszy rozwój zdecentralizowanych finansów? Sprawdzamy to w dalszej części artykułu.
TOP5 trendów DeFi na kolejne lata
Zdecentralizowane finanse stanowią coraz ważniejszą część ekosystemu kryptowalutowego. Naszym zdaniem na przestrzeni kolejnych dwóch lat, najważniejszymi elementami rozwoju świata DeFi będą:
- Produkty tradycyjnych finansów, które trafią do świata krypto
- Stablecoiny i tokeny zarządzania zyskujące powszechne uznanie
- Blockchain jako przyszłość gamingu
- Niższe koszty i szybsze transakcje
- Zdecentralizowane giełdy (DEX) rosnące w siłę
Każdy z tych prognozowanych trendów został przez nas dokładniej opisany, wraz z prognozami bezpośrednio z branży kryptowalut.
Produkty tradycyjnych finansów trafią do świata krypto
Łączna wartość środków zgromadzonych we wszystkich protokołach DeFi wynosi na chwilę obecną według DefiLlama ponad 83 miliardy dolarów. Jest to znaczny wzrost z poziomu około 54 miliardów dolarów z początku roku, wynoszący 50%. Wszystko za sprawą instrumentów pochodnych emitowanych w ramach sieci blockchain.
Dla porównania, rynek tradycyjnych instrumentów pochodnych należących do świata „tradycyjnych finansów” (w skrócie TradFi) wyceniany jest na 715 bilionów dolarów, czyli kilkukrotnie więcej niż łączny światowy PKB plasujący się na poziomie 100 bilionów dolarów.
Pokazuje to jak ogromny potencjał drzemie przed produktami DeFi oraz tokenizacją „aktywów świata realnego” lub z angielskiego real-world assets (RWA). Znaczne postępy w tym zakresie widać od początku tego roku.
Raport od Moody's z pierwszego kwartału 2024 r. pokazuje, że wspierana przez amerykański rząd emisja funduszy tokenizowanych na publicznych blockchainach wzrosła do ponad 800 mln dolarów, z około 100 mln dolarów na początku roku.
W tym momencie warto obserwować między innymi rozwój platform dYdX oraz Hyperliquid, których wolumeny handlowe regularnie przekraczają dziennie jeden miliard dolarów:
Platformy instrumentów pochodnych w sektorze DeFi według procentowego udziału w rynku wolumenu. Źródło: Binance Research
Mamy tutaj więc dwa bardzo ważne kierunki rozwoju, które warto obserwować w kolejnych dwóch latach:
- Z jednej strony pojawiać będzie się coraz więcej instrumentów pochodnych on-chain, na wzór tych znanych z tradycyjnych rynków
- Z drugiej, zwiększać będzie się liczba RWA, które stanowią cyfrową reprezentację własności realnych aktywów takich jak akcje, obligacje, towary, nieruchomości, metale szlachetne, sztuka, czy też własność intelektualna.
Stablecoiny i tokeny zarządzania zyskają na znaczeniu
Łączna kapitalizacja czołowych stablecoinów wynosi obecnie niemal 200 miliardów dolarów, czyli 10% łącznej kapitalizacji całego rynku kryptowalutowego.
Codziennie dokonuje się na nich obrót wynoszący 70 miliardów dolarów i są one podporą praktycznie całego ekosystemu cyfrowych aktywów, stanowiąc kryptowalutową reprezentację stabilności oferowanej przez tradycyjne waluty (tak zwane FIATy).
Kapitalizacja największego stablecoina w obiegu, którym jest Tether (USDT) wzrosła przykładowo z 2 miliardów dolarów w 2016 roku do niemal 120 miliardów dolarów w tym momencie:
Kapitalizacja USDT. Na przestrzeni ostatnich sześciu lat stablecoiny stały się jedną z najważniejszych części rynku kryptowalut, obecnie także DeFi. Źródło: CoinMarketCap.com
Osobną kategorią są natomiast „tokeny zarządzania” lub z angielskiego governance tokens, których wartość rynkowa wynosi obecnie 15 miliardów dolarów, a średnie dzienne wolumeny ponad 1 miliard dolarów.
Tokeny zarządcze to kryptowaluty, które dają posiadaczom prawo głosu i możliwość wpływania na rozwój protokołu blockchain lub zdecentralizowanej aplikacji (DApp).
Chociaż rola stablecoinów i tokenów zarządzania jest różna, to oba będą pełniły bardzo ważną rolę w ekosystemie DeFi:
|
Stablecoiny |
Tokeny zarządzania |
| Cel |
Utrzymanie stabilnej wartości |
Umożliwienie zdecentralizowanego zarządzania |
| Stabilność ceny |
Zaprojektowane, aby być stabilne |
Mogą być zmienne |
| Zabezpieczenie |
Często zabezpieczone rezerwami |
Zazwyczaj nie są zabezpieczone aktywami |
| Prawa głosu |
Generalnie nie |
Tak, kluczowa cecha |
| Wykorzystanie w transakcjach |
Powszechnie używane |
Mniej powszechne |
| Przechowywanie wartości |
Tak, zamierzony cel |
Nie jest głównym celem |
| Specyfika projektu |
Mogą być używane na różnych platformach |
Zazwyczaj specyficzne dla jednego projektu |
| Nadzór regulacyjny |
Wysoki, szczególnie dla dużych emitentów |
Generalnie niższy |
| Przykłady |
USDT, USDC, DAI |
UNI, MKR, COMP |
| Użyteczność poza głównym celem |
Ograniczona |
Często obejmuje dodatkowe korzyści |
| Mechanizm emisji |
Często scentralizowany |
Zazwyczaj poprzez dystrybucję protokołu |
| Potencjał kapitalizacji rynkowej |
Może być bardzo duży (miliardy) |
Różni się znacznie w zależności od projektu |
| Generowanie zysku |
Niektóre oferują odsetki |
Mogą oferować nagrody za staking |
| Wersje algorytmiczne |
Istnieją (np. UST Terra) |
Nie dotyczy |
| Rola w DeFi |
Kluczowa dla pożyczania/pożyczania |
Ważna dla zarządzania protokołem |
W tym momencie praktycznie każda platforma DeFi oferuje swoje własne tokeny zarządzania. Największym jest należący do Uniswap token UNI o kapitalizacji rzędu 3,5 miliarda dolarów oraz dziennym wolumenie wynoszącym około 100 milionów dolarów.
Wraz z rozwojem protokołów zdecentralizowanych finansów możliwość decydowania o ich przyszłości będzie coraz istotniejsza. Co więcej, rosnąca liczba użytkowników i generowanych przychodów przez poszczególne platformy przekłada się także na wzrost wartości ich tokenów.
Lista największych governance tokens w DeFi. Źródło: CoinMarketCap.com
O tym, że warto mieć miejsce przy stoliku do głosowania przekonały się też największe instytucje świata tradycyjnych finansów. Przykładowo w protokole Compound (COMP) jednymi z czołowych udziałowców jest firma Andreesen Horowitz, popularny venture capital ze Stanów Zjednoczonych.
Blockchain przyszłością gamingu
Gaming osadzony w świecie Web3, przyciągnął w 2022 roku rekordowe 8 miliardów dolarów w inwestycjach. I chociaż rok ubiegły przyniósł chwilowe spowolnienie w branży, to eksperci z firmy VanEck liczą, że wkrótce będziemy świadkami powstania gry na blockchainie (sektor GameFi), który przebije się do mainstreamu.
Gry oparte na blockchainie doczekają się co najmniej jednego tytułu, który przekroczy 1 milion aktywnych użytkowników dziennie, demonstrując długo oczekiwany potencjał drzemiący w tej branży
- komentowali analitycy VanEck w swoim raporcie.
Tegorocznym fenomenem gamingu w sieci blockchain stały się między innymi crypto clickery lub „klikacze”, o których pisaliśmy w osobnym artykule. Rekordy popularności biją między innymi kryptowaluty Toncoin (TON) oraz Notcoin (NOT) powiązane z najpopularniejszymi tytułami w tym sektorze.
Pierwsza blockchainowa gra powstała w 2019 roku i była dziełem giganta gamingu, Ubisoftu. Od tego czasu pojawiło się wiele nowych tytułów, a według portalu Fortune Business Insights, po pięciu latach wartość rynku wynosi 128 miliardów, i ma wzrosnąć do 614 miliardów dolarów do 2030 roku.
Potencjał gamingu w zdecentralizowanych finansach wydaje się być ogromny, szczególnie, że na świecie jest obecnie ponad 2,5 biliona graczy, a do 2029 roku, według danych Statista ma ich być ponad 3 biliony.
Liczba graczy na całym świecie jest liczona w bilionach. Źródło: Statista.com
GameFi łączy w sobie świat gamingu i zdecentralizowanych finansów, wprowadzając do rozgrywki takie elementy jak kryptowaluty, NFT oraz technologię blockchain.
Wyobraź sobie, że za broń w swojej ulubionej RPG zapłacisz kryptowalutami, albo, że znaleziony przedmiot posiada nie tylko wartość wirtualną, ale ktoś jest skłonny zapłacić za niego w cyfrowych aktywach.
Dlaczego gaming jest tak ważny dla rozwoju zdecentralizowanych finansów:
- Wdrażanie nowych użytkowników
- Integracja funkcji DeFi
- Tworzenie popytu na tokeny
- Zapewnienie płynności
- Zachęcanie do długoterminowego zaangażowania w ramach modelu „play-to-earn”
- Testowanie rozwiązań skalowania
Tokeny gamingowe mają zachęcać ludzi do grania w gry na blockchainie, jednocześnie mogąc zmienić w kolejnych latach to jak gracze patrzą na gaming. Niezaprzeczalnie będzie to jeden z najważniejszych trendów rozwoju DeFi w kolejnych latach.
W obecnej czołówce aktywów GameFi znajdują się:
Źródło: CoinMarketCap.com
Niższe koszty i szybsze transakcje
Sieć Ethereum cały czas stanowi główną część całego ekosystemu DeFi. Największym minusem tego blockchaina jest jego ogromny sukces w ostatnich latach, który powoduje gwałtowny wzrost kosztów transakcyjnych. Posiada również ograniczenia, co do liczby przetwarzanych transakcji.
Przykładowo w maju 2021 roku koszty transakcyjne osiągały rekordową wartość 70 dolarów, w tym roku również przez chwilę znajdowały się przy poziomie 30 dolarów. I chociaż przez większość czasu są raczej na relatywnie niskich poziomach, to mocno zmniejszają opłacalność realizowania małych transakcji w zdecentralizowanych finansach, przypominając prowizje, które normalnie trzeba płacić bankom lub brokerom.
Koszty transakcyjne w sieci Ethereum są dosyć wysokie. Źródło: BitInfoCharts.com
Jak projekty DeFi sobie z tym radzą? Rozwiązań jest parę, a jednym z nich jest funkcjonalność cross-chain. Technologia cross-chain ma na celu umożliwienie transakcjom i inteligentnym kontraktom przechodzenia z jednego łańcucha do drugiego.
Oczekuje się, że ta interoperacyjność pozwoli platformom DeFi skalować się znacznie łatwiej niż w samej sieci Ethereum. Największe sukcesy w tym zakresie zdaje się odnosić Polkadot (DOT), która pozwala na swobodne transfery między blockchainami i tworzenie niestandardowych łańcuchów.
Dodatkowo, umożliwiając rozłożenie transakcji na wiele bardziej wydajnych sieci, umożliwia znaczne ograniczenie kosztów transakcyjnych i czasów ich realizacji.
Na znaczeniu zyskuje również blockchain Solana (SOL), który może stać się wkrótce trzecim największym w ekosystemie kryptowalutowym. Co istotne, opłaty transakcyjne w tej sieci wynoszą około 0,0001 SOL, czyli liczone są w pojedynczych centach.
Sieć jest w stanie również przetwarzać ponad 3 tysiące transakcji na sekund, gdy Ethereum zaledwie 12-15 transakcji.
Niezwykle istotny jest tutaj również rozwój rozwiązań warstwy drugiej (Layer 2 lub w skrócie L2) takich jak Polygon, Arbitrum czy też Optimism. L2 to technologie skalowania zaprojektowane w celu zwiększenia wydajności i efektywności sieci blockchain, w szczególności w odniesieniu do kwestii szybkości i kosztów transakcji.
Lista najpopularniejszych rozwiązań warstwy drugiej, które warto śledzić w perspektywie rozwoju DeFi w kolejnych latach znajduje się poniżej:
Źródło: CoinMarketCap.com
Zdecentralizowane giełdy (DEX) urosną w siłę
Zdecentralizowane finanse potrzebują zdecentralizowanych giełd. I chociaż na razie większość handlu kumuluje się na „tradycyjnych” giełdach scentralizowanych, takich jak Binance oraz Coinbase, to w kolejnych zdecentralizowane alternatywy – tak zwane DEXy – powinny zyskiwać coraz większy udział w rynku.
Przewagą CEXów, czyli giełd scentralizowanych, jest cały czas łatwość rozpoczęcia przygody z kryptowalutami. Początkujący użytkownicy mogą kupić pierwsze krypto za tradycyjne waluty, korzystając ze swoich kart płatniczych.
DEXy wymagają natomiast posiadania już portfela kryptowalutowego, wiedzy na temat działania transferów cyfrowych aktywów oraz do tej pory kierowane były raczej do bardziej zaawansowanych użytkowników.
VanEck prognozuje, że udział DEXów w wolumenach handlowych spot będzie rysował regulowanie nowe, historyczne maksima:
Udział zdecentralizowanej giełdy (DEX) w rynku handlu kryptowalutami spot wzrośnie do rekordowego poziomu, ponieważ łańcuchy o wysokiej przepustowości, takie jak Solana, poprawiają jakość handlu dla użytkowników. W międzyczasie znacznie ulepszone portfele popchną więcej użytkowników do samodzielnego przechowywania
– twierdzi VanEck.
Na DEXach użytkownicy handlują bezpośrednio między sobą, nie ma potrzeby istnienia pośrednika, który pobiera dodatkowe prowizje handlowe. Wraz z upływem czasu platformy te stają się coraz bardziej przystępne dla użytkowników, co powinno zmniejszać próg trudności wejścia.
Wśród DEXów, dominującą pozycję posiada cały czas Uniswap, który stanowi jedną trzecią całego rynku. Jego udział zaczyna się jednak zmniejszać na rzecz coraz większej liczby innych, konkurencyjnych platform.
Wolumeny na największych zdecentralizowanych giełdach. Źródło: TheBlock.com
Osobną bolączką DEXów są jednak problemy z płynnością. Te pomagają rozwiązywać zautomatyzowani animatorzy rynków (automated market markets lub AMM). Ich znaczenie w kolejnych latach będzie znacznie rosło.
AMM wykorzystują pule płynności, które są inteligentnymi kontraktami utrzymującymi rezerwy par tokenów. Pule te pozwalają użytkownikom handlować bezpośrednio z płynnością zgromadzoną w puli, zamiast konieczności dopasowywania się do kontrahenta. Ta stała dostępność płynności umożliwia płynny handel.
Uniswap, jeden z pionierów i najczęściej używanych AMM, działa na Ethereum i kilku innych blockchainach. Znany jest z prostego interfejsu i możliwości wystawienia dowolnej pary tokenów ERC-20. Inne popularne AMMy zaprezentowano poniżej:
Źródło: CoinMarketCap.com
Trendy w DeFi na kolejne lata – podsumowanie
Oprócz pięciu najważniejszych trendów dla DeFi na kolejne lata wymienionych w tym artykule, warto zwrócić uwagę na jeszcze kilka, które również mogą mieć znaczenie:
- Crypto Bridges: Ułatwianie transferów aktywów między łańcuchami bloków i upraszczanie wymiany tokenów między protokołami.
- Waluty cyfrowe banków centralnych (CBDC): Więcej krajów rozwija i pilotuje CBDC, integrując je z tradycyjną infrastrukturą finansową.
- Zdecentralizowane sieci infrastruktury fizycznej (DePIN): Wykorzystanie blockchain do tworzenia i zarządzania infrastrukturą fizyczną w sposób zdecentralizowany. Więcej o DePIN przeczytasz w tym miejscu.
- Protokoły restakingu: Rosnąca popularność restakingu płynnych tokenów w celu uzyskania dodatkowych zysków i użyteczności.
Komentarze