Jak Czytać Cenę? Część XII: Momentum i analiza Top-Down (I)

Maciej Halikowski
W części dotyczącej trendów mówiliśmy, że na niższych interwałach istnieje trend techniczny, który za chwilę może przestać istnieć. Dlatego kładliśmy nacisk na powody, które stoją za trendami na wyższych interwałach. Istnieje także inny problem – kierunek, w którym płyną pieniądze, może wydawać się zupełnie inny, zależnie od ramy czasowej. Mimo to, chociaż linie trendu mają niewielką wartość, otwieranie pozycji zgodnie z rytmem, w jakim porusza się cena, jest bardzo istotne. W tej części przyjrzymy się bliżej temu, czym z technicznego punktu widzenia są trend i momentum, a także omówimy, w jaki sposób możemy rozpoznać odwrócenia tendencji.  Poznamy również analizę wielointerwałową, która jest jednym z najprostszych narzędzi do poprawy wyników. Oczywiście nie gwarantuje, że z miejsca będziesz zawierał dobre transakcje, ale ma potencjał, by przynajmniej ograniczyć popełnianie oczywistych błędów.

Interwał to tylko jedna z perspektyw

Jak już wiesz, interwał jest tylko uporządkowaniem informacji tak, by łatwiej było nam interpretować nieskończony ciąg liczb, którym jest historia transakcji. Z tego powodu, nie powinniśmy korzystać z jednej ramy czasowej, ponieważ:
  • Jedna świeca dzienna to 6 świec 4-godzinnych
  • Jedna świeca 4-godzinna to 4 świece godzinne
  • Jedna świeca 1-godzinna to 4 świece 15-minutowe
I tak dalej… Obok interwału dziennego czy godzinnego, trader może korzystać z ramy, w której jedna świeca będzie reprezentować np. 23 godziny, 42 minuty i 18 sekund. Chociaż na  popularnych platformach wykorzystywanych przez traderów detalicznych, jak Metatrader4, nie jest to zbyt popularna praktyka, taką opcję oferuje bardziej zaawansowane oprogramowanie. Co więcej, oprócz wykresów opartych na czasie, możemy wykorzystać świece, które opierają się:
  • Na zmienności - wykres wydrukuje kolejną świecę dopiero wtedy, gdy cena wzrośnie/spadnie o określoną ilość punktów. Dość popularnym narzędziem są na przykład świece Renko, czyli “kostki”, mające za zadanie filtrować coś, co przez niektórych określane jest jako "szum rynkowy”. My jednak niekoniecznie chcemy zignorować ten "szum ", ponieważ zakładamy że zawiera potrzebne do interpretacji rynku detale.
  • Na wolumenie - kolejna świeca zamknie się po rejestracji ustalonego wolumenu - np. 5000 kontraktów 
Artykuł, który czytasz, jest fragmentem darmowego e-booka pt. Jak Czytać Cenę?: Podręcznik Spekulanta, który w całości ukaże się w momencie publikacji ostatniej części serii. Projekt ten jest niejako kontrą dla rosnącej popularności płatnych szkoleń i zakłada wzbogacenie polskiej sceny tradingowej o wiedzę, której ta dotychczas nie pokrywała w podobnej formie (włączając w to Auction Market Theory, praktyczne zastosowanie Metody Wyckoff’a czy analizę statystyczną). Przekazywane informacje są uniwersalne i mogą zostać wykorzystane na dowolnym rynku, włączając Forex, kryptowaluty czy rynki akcyjne. Inne artykuł z tej serii: Treści dodatkowe:

Setup wewnątrz setupu

Domyślnie, możemy korzystać z takiego zestawu interwałów:
  • 1M, 1W i 1D do analizy długoterminowej
  • 4H, 1H i 15M do analizy krótkoterminowej
  • 5M lub/i 1M jako wykresy służące do realizacji zleceń
I tutaj pojawia się pytanie: po co to wszystko?  Jak wspomniałem we wstępie, kierunek cen może się różnić w zależności od interwałów, przez które patrzymy na rynek, i każdemu z tych interwałów przypiszemy inny priorytet. Na przykład,  tendencja na wykresie minutowym, trwająca od kilkunastu do kilkudziesięciu minut, jest mniej istotna niż tendencja obserwowana na wykresie godzinnym. Z kolei wykres godzinny i trend, który możemy na nim zaobserwować, są mniej ważne niż sytuacja na wykresie dziennym i tak dalej. 

Powyżej widzisz dwie świece, w których zawierają się wahania ceny z niższego interwału.

Czy wiesz, że… Wykorzystanie zestawu ram 1W, 1D, 4H, 1H, 15M, 1M nie jest sztywną zasadą, i powinieneś korzystać z takiej konfiguracji, jaka jest dla Ciebie najbardziej użyteczna. Chcąc to wszystko uprościć, możesz kierować się np. Rule of 30 - zasadą zaproponowaną przez kanał MentFX, która mówi, że jeśli analizujemy jedną ramę czasową w celu znalezienia interesującego nas obszaru do handlu, wykresem służącym do otwarcia pozycji powinien być interwał przeznaczony do analizy podzielony przez 30. Na przykład, analizuję  rynek intraday na wykresie 30-minutowym, a więc interwałem do otwierania pozycji służy wykres 1M (ponieważ 30/30=1). W ten sposób, o ile jesteś zainteresowany dokładnością, możesz podzielić na 30 wykres minutowy i szukać potwierdzenia pomysłu na wykresie …2-sekundowym.
Tutaj skorzystam z prostego porównania: sejsmolodzy, monitorując drgania sejsmiczne, próbują przewidzieć trzęsienia ziemi na długo nim wystąpią. Można powiedzieć, że analiza wielu ram czasowych jednocześnie to twój sejsmograf, który pozwoli Ci stanąć po właściwej stronie rynku lub nawet zrezygnować z handlu, zanim sytuacja przerodzi się w prawdziwą euforię lub panikę.  Jeśli każde "trzęsienie ziemi" na wykresie, zaczyna się od serii małych "drgań" na najniższych interwałach, analiza wielu ram pozwala Ci zobaczyć "obraz w obrazie" i analizować wahania cenowe na większej głębokości. Zasady analizy wykresu będą też takie same bez względu na interwał, ponieważ ustawienia o tej samej logice występują na różnych ramach czasowych. Na kolejnym przykładzie widzisz cztery setupy typu FTR. Gdyby nie etykietki w rogach, nie byłbyś w stanie rozpoznać, z jakiego interwału pochodzą screeny.  Reasumując, analiza wielointrwałowa może pomóc nam:
  1. Potwierdzić pomysł handlowy, lub go zanegować – ponieważ to, co wydaje się dobrą okazją do kupna lub sprzedaży na interwale 1H, może w ogóle nie wyglądać przekonująco na interwale 5M.
  2. Osiągać bardziej precyzyjne wejścia i ustawiać ciaśniejsze stop lossy (jeśli z nich korzystamy), a w rezultacie -  zwiększyć RRR transakcji.
  3. Realizować zysk/stratę w lepszych momentach – na przykład, gdy utrzymujemy pozycję na podstawie tendencji z wyższych interwałów, pomimo że cena na niższych interwałach chwilowo zachowuje się niezgodnie z oczekiwaniami.
  4. Konfrontować trendy wyższych ram czasowych z hipotezami fundamentalnymi i prawdopodobnym sentymentem wśród inwestorów

Przykłady - XAU/USD i GBP/USD

W przykładzie z rynku złota widzimy wyraźny FTR na 4H, który następnie zostaje odrzucony (a). Zejdziemy na ramę 1M, żeby dowiedzieć się, jak wyglądał ten scenariusz w skali mikro.    Najpierw, pojawia się agresywny impuls, wynoszący cenę do obszaru FTR (1). Cena próbuje się tam utrzymać i tworzy mały balans, jednakże popyt nie jest w stanie go obronić i widzimy impuls spadkowy (2). Później, ten sam balans zostaje testowany i odrzucony (3), a cena wpada w trend spadkowy.  Kolejny scenariusz pochodzi z rynku GBP/USD. Na interwale dziennym, cena po raz drugi testuje FTR, jednak test ten jest nieco głębszy, niż poprzednio i schodzi poniżej lokalnego dołka.  Jeśli jesteśmy zainteresowani kupnem, schodząc na interwał 15M, dostrzeżemy trzy możliwe punkty otwarcia pozycji długiej, przy czym najbardziej oczywisty jest tutaj punkt 3.  Jeśli liczyliśmy na przełamanie poziomu i short, prawdopodobnie zrezygnowaliśmy z tego pomysłu, ponieważ cena nie zachowuje się tak, jak przeważnie dzieje się to przy okazji przełamywania poziomów (więcej na ten temat powiemy w części o zbieraniu danych statystycznych). 

Przykład z symulatora - XAU/USD

Jeszcze lepiej będzie omówić przykładową transakcję z symulatora.  Poniżej widzisz dystrybucję z której wychodzi pas na interwale 15M. Kiedy cena zbliża się do tego poziomu, testuje go – A , a my schodzimy na interwał 1M po to, by sprawdzić,  jak wahania kształtowały się na niskiej ramie czasowej.  Jak widać na kolejnym obrazku, kluczowa przeszkoda w spadkach to blok,  który jest źródłem impulsu wzrostowego – B.  Popyt jest za słaby żeby podtrzymać rynek i mimo prób które widać na wykresie 1M (igły odrzucające – C), cena “wgryza się” ten poziom i nic nie wskazuje na to, że będzie kontynuować wzrosty.  Z tego powodu otwieramy pierwszą pozycję krótką, a powyżej dystrybucji ustawiamy zlecenie zabezpieczające.  Scenariusz rozwija się tak, jak widać to powyżej - cena, po niewielkim odbiciu, kontynuuje spadki z okolic punktu, w którym otworzyliśmy short, następnie zawraca, by przetestować ostatni blok FTR, po czym tworzy kolejną dystrybucję i testuje ją – D. To dobra okazja, by dołożyć kolejny "short".  Następny screen pokazuje, że była to dobra decyzja i cena nadal spada.   Jednakże nie jest to przykład doskonały.  Poniżej widać, że po reakcji, którą widzieliśmy wcześniej, rynek zawraca raz jeszcze, by przetestować oryginalną dystrybucję, która była naszym pierwszym argumentem na wykresie minutowym. W międzyczasie zlecenie stop loss oryginalnej pozycji zostało przeze mnie przesunięte niżej – na niewielki profit. Stop loss ten został wybity, dlatego znowu zostaliśmy z jedną pozycją.  Niedługo później cena tworzy kolejną dystrybucję – F  która jest dobrym argumentem za ponownym otwarciem drugiego “shorta”.   Na punkt wejścia wybrałem obszar E i było to wejście przedwczesne.  Do negacji pomysłu potrzebujemy jednak zniesienia dystrybucji F, ponieważ to ona jest naszym ostatecznym argumentem – punktem którego cena nie powinna przekroczyć, jeśli rynek planuje dalszą wyprzedaż.   Koniec końców, cena wznosi się powyżej punktu E, a następnie testuję dystrybucję F, po czym widzimy dalsze spadki.  Na wykresie 15M wygląda to tak jak poniżej.  Możesz zauważyć że znajdujemy się przy źródle trendu wzrostowego. Z tego powodu, decyduję się zamknąć obie pozycję z zyskiem. Na kolejnym obrazku widać wszystkie trzy transakcje – włącznie z tą,  z której zostaliśmy wyrzuceni na stop lossie.   Czytaj poprzedni: Część XI: Analiza fundamentalna działa, ale czy umiesz z niej korzystać?

Czytaj następny: Część XII: Momentum i analiza Top-Down (II)

Komentarze

Powiązane poradniki

Jak czytać cenę? Część X: Delta, czas i wolumen na giełdzie

Jak czytać cenę? Część IX: The Trend is (not) your friend

Ranking giełd