Jeżeli interesujesz się kryptowalutami, to prawdopodobnie spotkałeś się ze słowem DAO, ale co to właściwie jest? Czym jest zdecentralizowana autonomiczna organizacja? Jak działa DAO w krypto? Jakie ma wady i zalety? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć w dzisiejszym poradniku. Tak więc, zaczynajmy!
Co to jest zdecentralizowana autonomiczna organizacja (DAO)?
DAO to zdecentralizowana organizacja autonomiczna, która jest zarządzana za pomocą
smart kontraktów. DAO nie mają tradycyjnej hierarchii. Działają transparentnie, według zasad zapisanych w kodzie. W swej istocie DAO są podobne do istniejących form organizacji.
Podobnie jak DAO tradycyjne firmy
organizują grupy ludzi wokół konkretnych celów. Akcjonariusze głosują na radę dyrektorów, rada wybiera kierownictwo, a ono podejmuje decyzje taktyczne i operacyjne. Ale takie firmy mają strukturę hierarchiczną i są prowadzone odgórnie. DAO z kolei są strukturą znacznie mniej rozgałęzioną i pozwalają każdemu uczestnikowi na przedstawianie swoich sugestii.
Posiadacze natywnych tokenów konkretnego DAO głosują nad propozycjami mającymi przynieść korzyści całej społeczności. Niektóre DAO praktykują głosowanie, które ogranicza wpływ największych posiadaczy tokenów.
Kontrastuje to ze współczesnymi korporacjami, które są zarządzane dla dobra największych akcjonariuszy.
Zazwyczaj DAO mają rezerwy pieniężne (skarbiec). Za ich pomocą realizują pomysły przegłosowane przez społeczność.
Większość działań DAO skupia się na koordynowaniu decyzji dotyczących wykorzystania środków finansowych. Koncepcja ta jest podobna do tej, w której korporacje reinwestują zyski w celu rozwijania swojej podstawowej działalności i wypełniania zobowiązań wobec akcjonariuszy.
DAO w krypto
Koncepcja DAO
narodziła się w 2013 roku. Jej kluczowymi zasadami była decentralizacja spółek, tokenizacja ich udziałów oraz transparentność operacji z publicznie weryfikowalnym kodem. Z czasem społeczność dopracowała tę ideę i dostosowała ją do każdej organizacji ludzi, z lub bez motywu zysku. Na tym polega koncepcja współczesnych DAO.
Podstawowa infrastruktura do budowy DAO to technologia blockchain. Innymi słowy, zdecentralizowana organizacja autonomiczna to aplikacja wdrożona w oparciu o istniejącą rozproszoną sieć. Niektórzy uważają, że bitcoin jest pierwszym rudymentarnym DAO typu open source, w którym górnicy i deweloperzy utrzymują integralność systemu.
Ethereum jest jak na razie najpopularniejszym blockchainem do uruchomienia DAO, ale rozwój alternatywnych sieci warstwy 1, takich jak Solana i NEAR, może w przyszłości zmienić sytuację.
W 2016 roku nastąpiło uruchomienie jednego z pierwszych w historii DAO o nazwie The DAO w sieci Ethereum.
Inwestorzy ulokowali w nim w tamtym czasie ponad 14% wszystkich ETH znajdujących się w obiegu.
Celem The DAO było stworzenie napędzanego przez społeczność funduszu venture capital, który inwestowałby w projekty na podstawie głosowania. Zaledwie trzy miesiące od uruchomienia hakerzy zaatakowali The DAO, a ich łupem padły ethery o wartości
60 milionów dolarów. Choć ten eksperyment z DAO był nieudany, otworzył drzwi do rozwoju rozproszonych społeczności.
Jak działają DAO?
DAO to połączenie zasad i kodu. Zestaw reguł dołączonych do struktury kontrolnej i osadzonych w kodzie. Koncepcja ta jest realizowana za pomocą smart kontraktów i zapewnia mechanizm zarządzania.
Aby zdecydować o jakiejkolwiek propozycji, społeczność
głosuje za pomocą natywnych tokenów. W większości przypadków DAO działa w modelu, w którym siła głosu uczestnika zależy od liczby tokenów. Sam proces głosowania może odbywać się na dedykowanych usługach DAO lub na oddzielnych platformach.
Członkowie DAO współpracują ze sobą w oparciu o zasady zawarte w smart kontrakcie i wspólny cel. Wszystkie zasady są przejrzyste. Generalnie członkostwo w zdecentralizowanej organizacji można podzielić na dwie kategorie:
- Członkostwo otwarte - Tokeny DAO są przedmiotem swobodnego obrotu na zdecentralizowanych giełdach i są wykorzystywane głównie do zarządzania. Każdy token daje prawo głosu. Użytkownicy mogą otrzymać tokeny od DAO w zamian za świadczenie usług na rzecz samej organizacji. Przykładem takiej sytuacji był airdrop Uniswap dla wczesnych użytkowników.
- Członkostwo zamknięte - DAO nie muszą być otwarte dla wszystkich chętnych. Zamiast tego często weryfikują potencjalnych członków, zanim pozwolą im dołączyć i wymagają określonego wkładu (np. w ETH).
DAO - zalety i wady
Zdecentralizowana autonomiczna organizacja niesie za sobą szereg różnych korzyści. Są to m.in.
- Brak wyraźnej hierarchii - W DAO każda zainteresowana strona może uczestniczyć w głosowaniu i podejmowaniu decyzji.
- Przejrzystość - Historia podejmowania decyzji jest dostępna dla wszystkich.
- Otwartość - Prawie każdy z dostępem do internetu może stać się posiadaczem tokena DAO i w ten sposób zyskać prawo do podejmowania decyzji.
- Zaufanie - Koncepcja DAO pozwala ludziom współdziałać ze sobą w celu osiągnięcia wspólnego celu bez konieczności zaufania do drugiej strony.
Mimo wielu zalet, DAO niestety posiada też pewne wady:
- Regulacje - Obecnie na świecie nie ma jednoznacznych regulacji prawnych dotyczących DAO (poza kilkoma wyjątkami).
- Ataki hakerskie - Takie zdecentralizowane struktury są podatne na ataki.
- Szybkość i niezgoda - Brak jasnej hierarchii może powodować fragmentację społeczności i spowalniać podejmowanie decyzji.
DAO w krypto - Lista, rodzaje, przykłady
Sprawdźmy więc rodzaje oraz przykłady różnych zdecentralizowanych autonomicznych organizacji:
- Projekt kryptowalutowy może być uznany za DAO, o ile posiadacze tokenów mają prawo do głosowania i określania ścieżki rozwoju. Przykładem może być chociażby Olympus DAO, Maker DAO, 1inch.
- DAO inwestycyjne/venture - umożliwiają zbiorowe inwestowanie w aktywa i projekty.
- Projekty, których działania mają na celu inwestowanie lub gromadzenie NFT. Na przykład PleasrDAO.
- DAO w celu uzyskania dofinansowania. Na przykład MolochDAO.
- Informacyjne zdecentralizowane organizacje autonomiczne, na przykład BanklessDAO. Tego typu organizacja w teorii jest w stanie stworzyć alternatywę dla wyszukiwarki Google, a także sprawdzić jakość informacji.
- Edukacyjne DAO. Odyssey DAO jest przykładem organizacji, która uważa, że nauka podstaw Web3 powinna być dostępna dla wszystkich.
- DAO, które skupiają się na inicjatywach istotnych społecznie. Takie organizacje inwestują w projekty społeczne i pomagają im szybciej osiągać cele. Seed Club jest jedną z takich organizacji.
- DAO analityczne. Platformy zbierające i analizujące dane ilościowe, jakościowe o zdecentralizowanych, autonomicznych organizacjach. Na przykład DeepDAO.
- Prawne DAO. LexDAO to społeczność prawników, która pomaga połączyć prawo i smart kontrakty.
Przyszłość zdecentralizowanych autonomicznych organizacji
Według
raportu Messari, jednym z trendów w branży kryptowalut, który utrzyma się na powierzchni będzie właśnie DAO. W ciągu roku możemy być świadkami restrukturyzacji takich organizacji, powstawania filii DAO oraz nowego podziału ról wśród uczestników. Autonomiczne zdecentralizowane organizacje będą miały ulepszone narzędzia współpracy, które pozwolą społeczności otrząsnąć się z bierności i stać się bardziej wydajnymi.
DAO zmierzają w kierunku formalnego uznania. W kwietniu 2021 r. w Wyoming
uchwalono ustawę uznającą zdecentralizowane organizacje autonomiczne za nową formę przedsiębiorstwa. Kilka miesięcy później zatwierdzono pierwsze DAO. Ale w listopadzie 2021 roku SEC zawiesił rejestrację tokenów pierwszej prawnie uznanej organizacji, mówiąc, że dostarczyła ona "mylące informacje" potencjalnym inwestorom.
W 2021 roku pojawiła się fala DAO inwestycyjnych, w których posiadacze tokenów mogli zainwestować swoje środki w NFT, projekty Web3, kryptowaluty lub inne DAO. Przykładem takiej organizacji jest PleasrDAO, pierwotnie założona w celu pozyskania prac artysty pplpleasr. Następnie zgromadziła imponującą kolekcję NFT:
oryginalny meme Doge, pojedynczy egzemplarz albumu Wu-Tang Clan "Once Upon a Time in Shaolin" oraz pierwsze NFT Edwarda Snowdena.
Komentarze