Praktyczne zastosowania technologii blockchain

Blockchain jest technologią, która zmienia oblicze współczesnego świata i znajduje wciąż nowe zastosowania. Technologia ta nazywana jest rewolucyjnym rozwiązaniem na miarę „nowego Internetu”. Jak działa blockchain i jakie branże najbardziej zyskują na tej technologii?

---

Blockchain to innowacyjne rozwiązanie polegające na rozproszonym repozytorium danych. Służy ono do rejestrowania transakcji, w tym płatności i zapisów księgowych. Dane są dodatkowo zakodowane przy pomocy algorytmów kryptograficznych. W praktyce okazuje się on elektronicznym notariuszem potwierdzającym relewantność każdego dokumentu, zawartej umowy czy aktu wiążącego prawnie, które zostały zapisane w łańcuchu bloków. Technologia tego typu umożliwia usprawnienie procesów biznesowych w każdej branży. Pozwala przede wszystkim zaoszczędzić czas, zredukować koszty i zmniejszyć ryzyko popełnienia błędu. Z tego względu blockchain bardzo szybko zyskał ogromną rzeszę zwolenników w wielu branżach. Trend stosowania blockchain ugruntował się na całym świecie.

Blockchain - zastosowanie w infrastrukturze publicznej

Blockchain już teraz ma wiele zastosowań, a ciągle pojawiają się kolejne. Z technologii korzystają startupy, interesują się nią banki, administracja państwowa, sektor energetyczny i wiele innych branż. Przykładowo, Estonia wykorzystuje infrastrukturę klucza publicznego tzw. Public Key Infrastructure, czyli zbioru osób, procedur i systemów cyfrowych niezbędnych do realizacji usług weryfikacji, szyfrowania, zachowania integralności danych i wiarygodności za pośrednictwem kryptografii klucza publicznego i certyfikatów elektronicznych. W prostych słowach, pozwala na przeniesienie wielu czynności administracyjnych do blockchaina, czyli również do Internetu, zapewniając przy tym pełną transparentność (np. głosów w wyborach). Platforma o nazwie E-stonia oferuje ogromną ilość możliwości, które upraszczają podstawowe działania administracyjne wykonywane przez urzędników i obywateli. Usługi internetowe stworzone w ramach technologii blockchain obejmują serwisy połączone blokowo takie jak:

• i-Voting
• e-Business
• e-Tax Board
• e-Banking
• e-School

Łączą one także niektóre uniwersytety i kilka różnych aplikacji mobilnych. Sprawia to, że obywatele mogą głosować w wyborach internetowo z dowolnego miejsca, elektronicznie podpisywać dokumenty, składać deklaracje i rozliczenia podatkowe mobilnie, sprawniej otrzymywać zwroty podatków. Lekarze mogą natomiast wystawiać cyfrowe recepty. Większość z tych mechanizmów jest zabezpieczona przed nieautoryzowanym dostępem za pomocą blockchain. Każde niezgodne z prawem skorzystanie z publicznych baz danych zostaje wykryte w czasie rzeczywistym, co jest możliwe tylko i wyłącznie dzięki technologii blockchain. Implementacja systemu pozwoliła zredukować wydatki w estońskim sektorze publicznym.

Zastosowanie technologii blockchain w bankach

Dążenie do zysku i optymalizacji efektów działalności jest podstawowym celem każdego przedsiębiorcy. Efektywność pojmowana może być w dwojaki sposób:

• operacyjnie, dzięki szybszej weryfikacji dokumentów cyfrowych i ograniczeniu liczby dokumentów w wersji papierowej
• strategicznie, poprzez projektowanie do tej pory nieistniejących produktów finansowych

Na polskim rynku jako pierwsze blockchain zaimplementowało PKO BP, które wydało decyzję o inwestycji w nośnik danych firmy Hyperledger Fabric. Ponadto, Bank przeznaczył fundusze na badania prowadzone przez Politechniką Warszawską. Celem programu rozwojowego jest stworzenie skutecznego systemu obrotu wirtualnymi tokenami, które PKO chce wdrożyć do oferty w niedalekiej przyszłości. PKO BP ma zamiar uruchomić platformę nie tylko do obsługi tokenów, ale także tworzenia tzw. smart kontraktów. Mają one pozwolić na uproszczenie i przyspieszenie procesów niezbędnych do zawierania kontraktów. Smart kontrakty w przyszłości mają zastąpić tradycyjne polisy ubezpieczeniowe i akredytywy. Docelowo mogą także zastąpić standardowe umowy kredytowo-depozytowe. W ten sposób blockchain umożliwia diametralną redukcję kosztów obsługi.

Blockchain, a prawo

Platforma X-Road obejmująca m.in e-prawo została stworzona na bazie technologii blockchain. Pozwala ona na sprawowanie nadzoru w rzeczywistym czasie nad ustawami podejmowanymi przez parlament. Obywatele mogą dzięki temu monitorować prace i projekty podejmowane przez rząd. Poza tym blockchain umożliwia bezpieczniejsze niż w tradycyjny sposób przechowywanie danych osobowych takich jak informacje na temat stałego pobytu, o zobowiązaniach podatkowych danej osoby, o tym, czy posiada ona prawo jazdy, a także jaką rejestrację posiada jej pojazd. Cyfrowe bazy danych są sprawniejsze w obsłudze i redukują liczbę papierowych wersji dokumentów. Ponadto, wprowadzenie systemu sprawia, że nie musimy posiadać przy sobie dokumentów. Rozwiązanie pozwala na mobilną weryfikację tożsamości na podstawie podanych przez nas personaliów. X-Road stworzył także internetowy system gromadzący dane na temat pacjentów w jednym miejscu. Eliminuje to problemy z rozdrobnieniem informacji, który dotyczy z reguły osób korzystających równocześnie z usług publicznych, jak i prywatnych przychodni. Blockchain oprócz tego przechowuje dane osobowe i zapewnia ich bezpieczeństwo. Dodatkowo, możliwe jest nadzorowanie pracy służb porządkowych z uwzględnieniem lokalizacji poszczególnych jednostek oraz ich statusu poprzez kolejny podsystem oparty na blockchainie. Umożliwia on szybszą reakcję na wezwania i skuteczniejszą interwencję.

Blockchain - zastosowanie w ramach energetyki

Sektor energetyczny stanowi podatny grunt dla rozwiązań opartych na blockchainie. Sprawne przeprowadzanie transakcji w dziedzinie handlu energią, wystawianiu faktur, rozliczeniach i w procesach pomiarowych jest bardzo czasochłonne. Z tego względu rozwiązaniami dotyczącymi zastosowania systemu interesują się między innymi firmy takie jak Tauron i Energa. Ponadto, PGNiG zdecydowało się na inwestycję w projekt platformy optymalizującej handel gazem i energią oparty na tzw. inteligentnych umowach (smart contracts). Zakłada on, że umowa, której warunki zostaną spełnione, jest automatycznie księgowana. Wyklucza to ryzyko powstawania błędów lub celowej manipulacji danymi. W praktyce, podmiot dokonujący zakupu gazu otrzyma od PGNiG zawartą w umowie ilość surowca, a dane dotyczące transportu gazu zostaną automatycznie odnotowane za pomocą czujników i zakodowane cyfrowo w blockchainie. Ogranicza to udział osób trzecich i pracowników w całym procesie przy jednoczesnej redukcji kosztów. Platforma obsługi klienta przechowuje i dokładniej kataloguje ważne dokumenty, takie jak faktury, czy indywidualne umowy z klientami.

Inne przykłady wdrożenia blockchain

• Końcem 2018 roku amerykański Walmart podpisał umowę z IBM Food Trust, który stosuje systemy blockchain w celu śledzenia artykułów żywnościowych od momentu zapakowania do momentu, gdy zostaną wyłożone na półkach w supermarkecie. Implementacja rozwiązania wymagała przede wszystkim katalogowania wszystkich podwykonawców będących dostawcami żywności dla sieci Walmart.
• W połowie 2019 roku USFDA działająca w ramach amerykańskiej administracji rządowej zdecydowała się na współpracę z przedsiębiorstwami takimi jak KPMG, Merck, IBM oraz Walmart w celu weryfikacji obrotu szczepionkami i lekami na receptę. Projekt ma na celu wyeliminowanie ze sprzedaży leków podrobionych lub takich, które nie spełniają norm prawnych.
• Gruzja wprowadziła w sektorze administracji publicznej bezpieczny rejestr aktów nieruchomości i własności.
• W Singapurze bank państwowy rozpoczął testy cyfrowej waluty postawionej na platformie Ethereum. Elektroniczny dolar stanowi nową walutę narodową opartą na tokenach.
• W USA, Kenii czy Singapurze do rejestracji i śledzenia polis ubezpieczeniowych obecnie wykorzystuje się protokół Fabric oparty na technologii IBM.
• W Szwajcarii w 2017 roku niektóre banki zaczęły przeprowadzać operację z wykorzystaniem kryptowalut, takich jak Ethereum i bitcoin.
• Brave to przeglądarka internetowa, która wprowadziła system filtrowania treści reklamowych na przeglądanych stronach za pomocą blockchain. W oparciu o Ethereum usprawniono interakcję pomiędzy potencjalnymi reklamodawcami, a użytkownikami przeglądarki. Wpłynęło to znacząco na szybkość odświeżania stron internetowych i pozwoliło na automatyczne blokowanie niechcianych reklam.