Czym są DeSo? Jak blockchain i AI zmieniają media społecznościowe

Gdy wydawało się, że schemat mediów społecznościowych nie zaskoczy nas już niczym nowym, pojawił się koncept, który może stworzyć od zera sposób, w jaki komunikujemy się ze sobą w sieci.
Wszystko za sprawą DeSo, czyli zdecentralizowanych mediów społecznościowych, które wykorzystują technologię blockchain i sztuczną inteligencję, aby stworzyć bardziej transparentne, bezpieczne i sprawiedliwe platformy społecznościowe.  W tym obszernym artykule zagłębisz się z nami w świat DeSo, analizując działanie zdecentralizowanych sieci społecznościowych, ich podstawy technologiczne, płynące z nich korzyści i zagrożenia oraz przykłady dotychczasowych, najpopularniejszych wdrożeń. 

Co to jest DeSo?

DeSo to skrót od anglojęzycznego "Decentralized Social". Ta innowacyjna koncepcja zdecentralizowanych platform społecznościowych, wykorzystuje technologię blockchain do stworzenia infrastruktury dodatkowo wspieranej najnowszymi modelami AI.  W przeciwieństwie do tradycyjnych mediów społecznościowych, takich jak Facebook czy X (dawny Twitter), DeSoc nie są kontrolowane przez jedną centralną organizację. Mówimy tutaj o naprawdę bardzo ważnej branży, gdyż według badań DataReportal aż 60% ludzi na całym świecie, czyli ponad 5 miliardów, posiada zarejestrowane konto na niemal jednej platformie mediów społecznościowych!

Prawie cały świat korzysta z social mediów. Źródło: Datareportal.com

DeSo gwarantuje, że dane tych wszystkich użytkowników oraz ich treści są rozproszone w sieci, co zapewnia większą kontrolę nad prywatnością i własnością danych. Kluczowym aspektem DeSo jest wykorzystanie wspomnianej już technologii "łańcucha bloków" - która leży u podstaw kryptowalut.  Blockchain umożliwia tworzenie bezpiecznych, transparentnych i niezmiennych rejestrów danych, co sprawdza się idealnie w budowaniu platform społecznościowych. DeSo zyskują na znaczeniu w kontekście rosnących obaw o prywatność danych i kontrolę nad treściami w tradycyjnych social mediach.  Centralizacja władzy w rękach kilku gigantów technologicznych doprowadziła do problemów związanych z cenzurą, manipulacją danymi i naruszeniami prywatności. DeSo oferują alternatywę, która oddaje kontrolę z powrotem w ręce użytkowników. Zdecentralizowane platformy społecznościowe mają potencjał, aby:
  • Zwiększyć prywatność użytkowników poprzez rozproszone przechowywanie danych.
  • Zapewnić większą wolność słowa i odporność na cenzurę.
  • Umożliwić użytkownikom pełną własność i kontrolę nad swoimi danymi i treściami.
  • Stworzyć nowe modele monetyzacji dla twórców treści.

Jak działają DeSo?

Zdecentralizowane sieci społecznościowe oparte na blockchainie działają na zasadzie "rozproszonej sieci węzłów", gdzie każdy węzeł przechowuje niezależną kopię danych. Fundamentalnie różni się to od tradycyjnego modelu, w którym wszystkie dane są przechowywane na centralnych serwerach kontrolowanych przez jedną firmę. Kluczowe elementy technologii DeSo obejmują:
  1. Blockchain: Służy jako podstawowa warstwa infrastruktury, zapewniając niezmienność i transparentność danych.
  2. Smart contracts, czyli inteligentne kontrakty: Automatyzują procesy i interakcje na platformie, eliminując potrzebę pośredników.
  3. Tokeny kryptograficzne: Często używane jako mechanizm nagradzania użytkowników za ich wkład i aktywność na platformie.
  4. Zdecentralizowana tożsamość: Użytkownicy mają pełną kontrolę nad swoimi danymi osobowymi i mogą decydować, które informacje chcą udostępnić.
Jedną z kluczowych zalet DeSo jest interoperacyjność - możliwość przenoszenia danych, kontaktów i treści między różnymi platformami. Protokoły takie jak Lens i CyberConnect umożliwiają użytkownikom płynne przemieszczanie się między aplikacjami DeSo, zachowując przy tym swoją niezależność.  Ta interoperacyjność oznacza, że:
  • Użytkownicy nie są "uwięzieni" w jednej platformie.
  • Twórcy mogą dotrzeć do szerszej publiczności bez konieczności budowania swojej obecności od zera na każdej nowej platformie.
  • Innowacje mogą rozprzestrzeniać się szybciej, ponieważ nowe aplikacje mogą łatwo integrować się z istniejącymi ekosystemami.
Powyższe prowadzą nas do dalszej części artykułu, a mianowicie podstawowych zalet jakie niosą ze sobą DeSo dla użytkowników.

Korzyści płynące z DeSo

Zdaniem analityków, DeSo cechują trzy podstawowe korzyści względem tradycyjnych mediów społecznościowych. Są to większa prywatność i bezpieczeństwo, łatwość monetyzacji treści należących do użytkowników oraz zdecydowanie wyższa odporność na cenzurę.

Prywatność i bezpieczeństwo

DeSo oferują znacznie wyższy poziom prywatności i bezpieczeństwa w porównaniu do tradycyjnych mediów społecznościowych. Dzięki zdecentralizowanej kontroli danych i szyfrowaniu end-to-end, użytkownicy mają pełną kontrolę nad tym, kto ma dostęp do ich informacji. Kluczowe aspekty prywatności w DeSc:
  • Rozproszone przechowywanie danych: Dane nie są skupione w jednym miejscu, co utrudnia masowe wycieki danych.
  • Szyfrowanie end-to-end: Zapewnia, że tylko zamierzeni odbiorcy mogą odczytać wiadomości i treści.
  • Kontrola nad danymi: Użytkownicy mogą decydować, które dane chcą udostępnić i komu.
  • Pseudo-anonimowość: Możliwość korzystania z platformy bez ujawniania prawdziwej tożsamości.

Monetyzacja i własność treści

DeSo otwierają nowe możliwości monetyzacji dla twórców treści. Dzięki wbudowanym mechanizmom kryptowalutowym, takim jak tokeny społecznościowe i NFT, twórcy mogą bezpośrednio zarabiać na swoich treściach bez pośredników. Przykłady modeli monetyzacji w DeSo:
  • Tokeny społecznościowe: Twórcy mogą emitować własne tokeny, których wartość rośnie wraz z ich popularnością.
  • NFT: Unikalne treści mogą być sprzedawane jako tokeny niewymienne.
  • Mikropłatności: Fani mogą bezpośrednio wspierać twórców małymi kwotami za konkretne treści.
  • Programy lojalnościowe: Aktywni użytkownicy mogą być nagradzani tokenami platformy.

Odporność na cenzurę

Zdecentralizowana natura DeSo sprawia, że są one znacznie bardziej odporne na cenzurę niż tradycyjne platformy społecznościowe. Brak centralnego punktu kontroli utrudnia rządom lub korporacjom narzucanie ograniczeń na treści. Korzyści związane z odpornością na cenzurę:
  • Większa wolność słowa i ekspresji.
  • Ochrona przed arbitralnym usuwaniem treści.
  • Możliwość dzielenia się informacjami w reżimach autorytarnych.
  • Zachowanie integralności historycznych zapisów i dyskusji.

A co z wyzwaniami?

DeSoc to jednak nie tylko same mocne strony, ale również kilka wyzwań stojących przed branżą i samymi użytkownikami:
  • Trudności w przyciągnięciu masowego użytkownika, który może nie rozumieć technologii blockchain.
  • Problemy ze skalowalnością, szczególnie w przypadku platform opartych na blockchainie Ethereum.
  • Konieczność edukacji użytkowników w zakresie bezpieczeństwa i zarządzania kluczami prywatnymi.
  • Konkurencja ze strony ugruntowanych gigantów mediów społecznościowych.
 
Zalety Wady
Własność i kontrola danych Złożoność techniczna
Odporność na cenzurę Problemy ze skalowalnością
Zwiększone bezpieczeństwo Brak scentralizowanego wsparcia
Zarządzanie społecznościowe Potencjał dla dezinformacji i nadużyć
Wzmocnienie pozycji użytkownika Bariery w adopcji
Ochrona prywatności Nieatrakcyjne interfejsy użytkownika
Interoperacyjność między platformami Trudność w utrzymaniu użytkowników
Motywacja poprzez kryptowaluty Brak skutecznej moderacji treści
Przejrzystość Potencjalne obawy o prywatność ze względu na dystrybucję danych
Odporność na awarie serwerów Wyzwania w usuwaniu szkodliwych treści

Przykłady wdrożeń DeSo

Na rynku pojawia się coraz więcej platform DeSo, każda z unikalnymi cechami i zastosowaniami. Chociaż branża dla niewtajemniczonych może wydawać się dopiero raczkującą, to rzut oka na poniższy wykres od Messari, pokazuje, z jaką skalą projektów mamy do czynienia. Dane od Galaxy Digital pokazują jednak, że platformy te nie cieszą się jeszcze nawet promilem popularności, na który mogą liczyć tradycyjne media społecznościowe. W kwietniu 2024 roku, najpopularniejsza z platform DeSoc zgromadziła 3 milionów użytkowników. Dla porównania, z Facebooka korzysta 3 miliardy ludzi.

Najpopularniejsze platformy DeSoc pod względem liczby użytkowników. Źródło: Galaxy Digital

Poniżej znajdziesz opis kilku platform, które naszym zdaniem są obecnie jednymi z najciekawszych:

DeSo

Platforma, która napędziła cały ruch Decentralized Social, oferuje kompleksowe rozwiązanie dla zdecentralizowanych platform społecznościowych.
DeSo to pierwszy blockchain warstwy pierwszej zbudowany od podstaw w celu budowy zdecentralizowanych mediów społecznościowych, w tym tworzenia własnych tokenów
– czytamy na głównej stronie projektu. Sieć posiada również swój własny token o nazwie DESO, który jest jednym z największych w tym ekosystemie. W momencie pisania tego artykułu za jednego DESO płaciło się niemal 18 dolarów i był on jedną z trzystu największych kryptowalut w obiegu z kapitalizacją na poziomie niespełna 158 milionów dolarów.

Wykres cenowy DESO. Źródło: CoinMarketCap

DeSo umożliwia programistom łatwe tworzenie aplikacji, takich jak sieci społecznościowe, rynki NFT, narzędzia DAO, giełdy, platformy do monetyzacji twórców i wiele innych. DeSo oferuje również znacznie niższe koszty przechowywania danych w porównaniu do innych blockchainów.

Cyber

Protokół zdecentralizowanej tożsamości i grafów społecznościowych, który umożliwia przenoszenie relacji społecznych między różnymi aplikacjami. W Internecie projekt promowany jest jako "prawdziwie interoperacyjna sieć społecznościowa". Cyber również posiada swoją własną kryptowalutę o nazwie CYBER. Jeden token wyceniany jest na niecałe 5 dolarów, a kapitalizacja sieci wynosi 112 milionów dolarów (334. miejsce na rynku cyfrowych aktywów).

Wykres cenowy CYBER. Źródło: CoinMarketCap

Cyber, L2 dla społeczności, umożliwia programistom tworzenie aplikacji, które zmieniają sposób, w jaki ludzie łączą się, tworzą, zarabiają i udostępniają generowaną przez siebie wartość
– czytamy na oficjalnej stronie projektu.  Flagowym produktem platformy jest Link3, który ma być zdecentralizowaną konkurencją dla LinkedIna. Do tej pory na stronie założono ponad 2,4 miliona kont.

Farcaster

Protokół zdecentralizowanych social mediów, który koncentruje się na tworzeniu otwartego ekosystemu aplikacji społecznościowych. Jego celem jest umożliwianie różnorakim aplikacjom korzystanie z tego samego protokołu. //twitter.com/farcaster_xyz/status/1784972854708297794 Głównym elementem ekosystemu jest aplikacja Warpcast, mająca być alternatywą dla współczesnych aplikacji mediów społecznościowych. Obecnie Farcaster nie posiada jeszcze swojego własnego tokena, startup prezentuje jednak takie plany. 

Lens Protocol

Zdecentralizowany protokół społecznościowy zbudowany na blockchainie Polygon, umożliwiający tworzenie różnorodnych aplikacji społecznościowych. Profile są pełną własnością użytkowników, a treści mogą być tworzone i zapisywane w formie NFT.
Lens Protocol to zdecentralizowany wykres społecznościowy zbudowany na blockchainie Polygon, wykorzystujący NFT i inteligentne kontrakty. Oferuje on niewymagającą zezwoleń i komponowalną strukturę dla aplikacji do tworzenia platform mediów społecznościowych w przestrzeni Web3
– napisano na oficjalnej stronie projektu. Za jego rozwojem stoi Stani Kulechov, założyciel Aave. Lens Protocol jest rozwijany od 2022 roku i działa w oparciu o trzy podstawowe zasady:
  • On-Chain Social Actions: Każda interakcja na wykresie społecznościowym (social graph), taka jak posty lub obserwacje, jest wykonywana jako transakcja w łańcuchu, zapewniając przejrzystość i bezpieczeństwo.
  • ERC-721 Profile NFTs: Dane i działania użytkowników są zawarte w NFT ERC-721. Pozwala to użytkownikom na posiadanie swojego wykresu społecznościowego i płynne przenoszenie swoich danych do różnych aplikacji opartych na protokole Lens.
  • Własność non-custody: Lens Protocol zapewnia użytkownikom prawdziwą własność ich treści i interakcji w mediach społecznościowych, zgodnie z etosem decentralizacji.
//twitter.com/LensProtocol/status/1790458242855751950

Rola AI w DeSc

Sztuczna inteligencja odgrywa coraz większą rolę w rozwoju zdecentralizowanych mediów społecznościowych. AI może wspierać różne aspekty funkcjonowania platform DeSo, od moderacji treści po personalizację doświadczeń użytkowników. Kluczowe obszary integracji AI w DeSo to:
  • Moderacja treści: AI może pomóc w identyfikacji i filtrowaniu nieodpowiednich lub szkodliwych treści, zachowując jednocześnie zdecentralizowany charakter platformy.
  • Analiza danych: Algorytmy AI mogą analizować trendy i zachowania użytkowników, dostarczając cennych informacji dla rozwoju platformy.
  • Personalizacja: AI może dostosowywać treści i rekomendacje do indywidualnych preferencji użytkowników, zwiększając zaangażowanie.
  • Automatyzacja: Boty AI mogą wspierać interakcje użytkowników, odpowiadać na pytania i ułatwiać nawigację po platformie.
Konkretne przypadki użycia AI w kontekście DeSo obejmują:
  1. The Rabbit Hole: ta platforma Web3 wykorzystuje AI do zapewnienia grywalizowanego doświadczenia użytkownikom uczącym się koncepcji i technologii blockchain. Oferuje wyzwania oparte na AI i sieć społecznościową łączącą entuzjastów Web3.
  2. SingularityNET: chociaż nie jest to ściśle sieć społecznościowa, SingularityNET to zdecentralizowany rynek AI, który umożliwia programistom dzielenie się i monetyzację algorytmów sztucznej inteligencji. Mógłby być wykorzystany do zasilania funkcji AI w aplikacjach DeSc.
  3. Fetch.ai: ten projekt łączy blockchain i AI, tworząc zdecentralizowaną sieć do automatyzacji zadań.
  4. Ocean Protocol: Ocean Protocol ułatwia zdecentralizowaną wymianę danych, co może być cenne dla projektów DeSc opartych na AI, wymagających dużych zbiorów danych.
  5. Minds: łączy technologię blockchain ze sztuczną inteligencją, aby zapewnić platformę, która nagradza użytkowników kryptowalutą za zaangażowanie. Wykorzystuje sztuczną inteligencję do rekomendowania i moderowania treści.
  6. Steemit: Steemit jest jednym z pierwszych projektów blockchain w mediach społecznościowych. Wykorzystuje blockchain do rejestrowania własności i nagród, podczas gdy sztuczna inteligencja pomaga w selekcjonowaniu treści i zarządzaniu kanałem w oparciu o preferencje użytkowników.
  7. Butterflies: Uruchomiony w czerwcu 2024 roku projekt autorstwa byłego programisty Snapchata. Jest to aplikacja, w której sztuczna inteligencja oraz ludzie wymieniają się postami, komentarzami i wiadomościami prywatnymi. W ramach aplikacji każdy może stworzyć „personę” AI, która będzie tworzyła posty, komentowała i stawała się częścią sieci społecznościowej.

Przyszłość DeSo: Scenariusze i prognozy

Patrząc w przyszłość, możemy rozważyć kilka potencjalnych scenariuszy rozwoju zdecentralizowanych mediów społecznościowych:

Scenariusz 1: Masowa adopcja

W tym optymistycznym scenariuszu, DeSo osiągają masową adopcję i stają się dominującym modelem mediów społecznościowych:
  • Przełom technologiczny: Znaczące postępy w skalowalności blockchain i przyjazności dla użytkownika.
  • Regulacyjne wsparcie: Rządy przyjmują przychylne regulacje, wspierające rozwój zdecentralizowanych technologii.
  • Zmiana świadomości społecznej: Rosnąca świadomość na temat prywatności danych prowadzi do masowego exodusu z tradycyjnych platform.

Scenariusz 2: Koegzystencja

W tym scenariuszu, DeSo i tradycyjne media społecznościowe współistnieją, obsługując różne segmenty rynku. W tym momencie wydaje się to najbardziej realna wizja.
  • Nisze rynkowe: DeSo stają się popularne wśród określonych grup użytkowników, takich jak entuzjaści kryptowalut, aktywiści czy artyści.
  • Hybrydowe rozwiązania: Tradycyjne platformy adoptują niektóre elementy technologii blockchain, tworząc hybrydowe modele.
  • Specjalizacja: DeSo koncentrują się na konkretnych zastosowaniach, takich jak zdecentralizowane finanse społecznościowe czy platformy dla twórców.

Scenariusz 3: Ograniczona adopcja

W tym scenariuszu, DeSo pozostają niszowym rozwiązaniem, nie osiągając masowej adopcji:
  • Bariery technologiczne: Problemy ze skalowalnością i użytecznością nie zostają w pełni rozwiązane.
  • Regulacyjne przeszkody: Restrykcyjne regulacje hamują rozwój i adopcję DeSo.
  • Dominacja gigantów: Tradycyjne platformy skutecznie adaptują się do nowych wyzwań, utrzymując swoją dominującą pozycję.

Czy DeSoc to przyszłość mediów społecznościowych? Podsumowanie

Zdecentralizowane media społecznościowe (DeSo) reprezentują nową erę w komunikacji online, oferując alternatywę dla tradycyjnych, scentralizowanych platform.  DeSo to przede wszystkim:
  1. Decentralizacja: Brak centralnej kontroli nad danymi i treściami użytkowników.
  2. Prywatność: Zwiększona kontrola użytkowników nad ich danymi osobowymi.
  3. Własność treści: Twórcy mają pełną własność i kontrolę nad swoimi treściami.
  4. Nowe modele monetyzacji: Możliwość bezpośredniego zarabiania na treściach poprzez tokeny i NFT.
  5. Interoperacyjność: Możliwość przenoszenia danych i relacji między różnymi platformami.
Adopcja stanowi jedno z głównych wyzwań. Kluczowym aspektem będzie przyciągnięcie masowego użytkownika i skuteczne konkurowanie z już istniejącymi platformami. DeScomuszą zaoferować unikalne korzyści, które przekonają ludzi do przejścia na zdecentralizowane sieci społecznościowe. Regulacje to kolejna istotna kwestia. Rozwój DeSo może spotkać się z wyzwaniami regulacyjnymi, szczególnie w zakresie kryptowalut i ochrony danych. Platformy te będą musiały znaleźć sposób na dostosowanie się do istniejących przepisów lub współpracować z regulatorami w celu stworzenia nowych ram prawnych. Technologia także odgrywa kluczową rolę w przyszłości DeSo. Dalszy rozwój blockchain i AI będzie niezbędny dla poprawy skalowalności i funkcjonalności platform DeSo. Innowacje w tych obszarach mogą znacząco wpłynąć na wydajność i możliwości zdecentralizowanych sieci społecznościowych. Edukacja użytkowników to następne ważne wyzwanie. Konieczne będzie edukowanie ludzi w zakresie korzyści i sposobu korzystania ze zdecentralizowanych platform. Wielu potencjalnych użytkowników może nie być świadomych zalet DeSo lub może mieć obawy dotyczące bezpieczeństwa i prywatności. Zdecentralizowane media społecznościowe mają potencjał, aby znacząco zmienić sposób, w jaki komunikujemy się online, oferując większą kontrolę, prywatność i możliwości monetyzacji. Jednak ich sukces będzie zależeć od zdolności do przezwyciężenia wyzwań technologicznych i przyciągnięcia szerokiej bazy użytkowników.

Komentarze

Ranking giełd