Bitcoin ETF to fundusz giełdowy, który śledzi cenę bitcoina (BTC) i umożliwia inwestorom kupowanie oraz sprzedawanie udziałów w funduszu na tradycyjnych giełdach, takich jak amerykańskie NYSE czy NASDAQ. Bitcoin ETF ma na celu ułatwienie dostępu do rynku kryptowalut, obniżenie kosztów oraz ryzyka związanego z przechowywaniem i transferem bitcoinów oraz zwiększenie przejrzystości i nadzoru regulacyjnego.
Poniższy tekst jest rozległym poradnikiem, który pokazuje Ci jak działają ETF-y na bitcoina (oraz ETF-y ogółem), zalety tego typu instrumentów oraz ich wpływ na rynek kryptowalut. Porównuje również kryptowalutowe ETF-y do innych instrumentów kryptowalutowych, omawia regulacje rynku i przedstawia najlepsze dostępne obecnie w Europie i na świecie fundusze Bitcoin ETF. Dzięki temu artykułowi dowiesz się jak rozpocząć swoją przygodę z inwestowaniem w ten niezwykle ciekawy rodzaj instrumentu finansowego
Jak działa Bitcoin ETF? Proces i mechanizmy działania
Zanim przejdziemy do definicji Bitcoin ETF, sprawdźmy czym w ogóle jest ten rodzaj funduszu. ETF, czyli inaczej fundusz notowany na giełdzie (z ang. Exchange-Traded Fund), to typ funduszu inwestycyjnego, który jest dostępny na giełdzie papierów wartościowych, podobnie jak akcje spółek. ETF-y zazwyczaj mają na celu odwzorowanie wyników określonego indeksu, sektora, towaru, obligacji lub innej klasy aktywów.
Zaletą ETF-ów jest to, że inwestorzy mogą kupować i sprzedawać ich udziały na giełdzie podczas sesji handlowych, tak jak w przypadku akcji. W przeciwieństwie do tradycyjnych funduszy inwestycyjnych, które są wyceniane tylko raz na koniec dnia handlowego, ceny ETF-ów mogą się zmieniać w czasie rzeczywistym w odpowiedzi na popyt i podaż.
Bitcoin ETF działa podobnie jak inne fundusze giełdowe. Nie śledzi jednak akcji, indeksów lub towarów, a cenę kryptowaluty. Fundusz kupuje i przechowuje bitcoiny w imieniu inwestorów, a następnie emituje udziały, które reprezentują proporcjonalną część jego aktywów. Udziały te są notowane na giełdzie i mogą być kupowane oraz sprzedawane przez inwestorów za pomocą pośredników finansowych. Cena udziałów odzwierciedla cenę bitcoina na rynku, pomniejszoną o opłaty zarządzania funduszem.
Istnieją dwa główne rodzaje Bitcoin ETF: spot (śledzące cenę rynkową lub kasową) i futures (śledzące notowania kontraktów terminowych na bitcoina). Bitcoin ETF spot to taki, który bezpośrednio inwestuje w bitcoiny i przechowuje je w bezpiecznych magazynach. Bitcoin ETF futures to taki, który inwestuje w kontrakty terminowe na bitcoiny, czyli umowy, które obligują do kupna lub sprzedaży określonej ilości bitcoina w określonym czasie i cenie. Oba rodzaje mają swoje zalety i wady, które omówimy poniżej.
Zalety inwestowania w Bitcoin ETF
Inwestowanie w Bitcoin ETF ma wiele zalet w porównaniu do bezpośredniego posiadania bitcoina lub innych instrumentów finansowych opartych na kryptowalutach. Poniżej przedstawiamy cztery najważniejsze.
Pierwsza z nich to łatwość dostępu: Inwestorzy mogą kupować i sprzedawać udziały w Bitcoin ETF za pomocą swoich istniejących kont maklerskich lub platform handlowych, bez konieczności zakładania specjalnych portfeli kryptowalutowych, rejestrowania się na giełdach kryptowalut lub przechodzenia skomplikowanych procedur KYC/AML (poznaj swojego klienta/przeciwdziałania praniu pieniędzy).
Obniżenie kosztów i ryzyka to druga zaleta. Inwestorzy nie muszą ponosić wysokich opłat transakcyjnych, prowizji czy pokrywać spreadów związanych z kupnem i sprzedażą bitcoina na rynku kryptowalut. Ponadto nie muszą martwić się o ryzyko utraty lub kradzieży swoich bitcoinów z powodu hakerów, błędów technicznych lub braku ubezpieczenia.
ETF jest poddawany regularnym audytom, raportowaniu i kontroli przez organy nadzorcze, takie jak SEC w USA czy OSC w Kanadzie. Zwiększenie przejrzystości i nadzoru regulacyjnego to trzecia zaleta funduszy ETF. Dzięki temu inwestorzy mogą mieć większe zaufanie do wiarygodności i bezpieczeństwa funduszu oraz jego zgodności z prawem. Jest to niezwykle ważne między innymi dla dużych graczy instytucjonalnych.
Dywersyfikacja portfela to ostatni i jednocześnie jeden z ważniejszych powodów inwestowania w kryptowalutowe ETF-y. Inwestorzy mogą wykorzystać Bitcoin ETF jako sposób na ekspozycję na rynek kryptowalut, bez narażania się na wysoką zmienność i korelację z innymi aktywami. Bitcoin ETF może być również używany jako instrument hedgingowy lub spekulacyjny, w zależności od strategii inwestycyjnej.
Wpływ Bitcoin ETF na rynek kryptowalut
Bitcoin ETF może mieć znaczący wpływ na rynek kryptowalut, zarówno pozytywny, jak i negatywny. Przykładowo, może zwiększyć, popyt na kryptowalutę i jednocześnie jego cenę. Bitcoin ETF przyciąga więcej inwestorów instytucjonalnych i detalicznych do rynku kryptowalut, automatycznie zwiększając notowania. Szacuje się, że każdy miliard dolarów wpływający do Bitcoin ETF może podnieść cenę bitcoina o około 10%.
Byliśmy świadkami tego w czerwcu 2023 roku. Informacje o tym, że największe fundusze z Wall Street chcą utworzyć własne ETF-y na bitcoina spowodowała, że cena BTC na rynku spot wystrzeliła i w tydzień rosła o 30%, testując roczne maksima.
Notowania BTC wystrzeliły po pozytywnych informacjach dotyczących ETF-ów. Źródło: CoinMarketCap.com
Co więcej, Bitcoin ETF może poprawić płynność i efektywność rynku kryptowalut, poprzez zmniejszenie rozbieżności cen między różnymi platformami handlowymi, ułatwienie arbitrażu i zwiększenie głębokości rynku. Zainwestowane pieniądze w kryptowalutowe ETF-y wpływają na ogólną poprawę płynności rynku, co działa na jego korzyść, zmniejszając między innymi nagłe i niespodziewane wahania kursowe.
Warto również zauważyć, że bitcoinowy ETF może zmniejszyć premię i dyskonta (różnice cen) na inne instrumenty finansowe oparte na kryptowalutach, takie jak fundusze zamknięte, certyfikaty lub kontrakty terminowe. Premia lub dyskonto to różnica między ceną instrumentu a jego wartością rynkową. Premia lub dyskonto mogą wynikać z ograniczonej podaży, wysokiego popytu, niskiej płynności lub wysokiego ryzyka instrumentu. Bitcoin ETF może zredukować te czynniki, poprzez zwiększenie podaży, obniżenie popytu, poprawę płynności lub zmniejszenie ryzyka instrumentu.
Porównanie Bitcoin ETF do innych instrumentów inwestycyjnych
Bitcoin ETF nie jest jedynym sposobem na inwestowanie w bitcoina lub kryptowaluty. Istnieją również inne instrumenty finansowe, takie jak wspomniane fundusze zamknięte, certyfikaty, kontrakty terminowe oraz kontrakty na różnicę (CFD).
Fundusze zamknięte śledzą cenę bitcoina i emitują udziały, ale nie są notowane na giełdzie, tylko na rynku wtórnym. Przykładem jest Grayscale Bitcoin Trust (GBTC) w USA. Certyfikaty to z kolei papiery wartościowe, które reprezentują prawo do otrzymania określonej ilości bitcoina lub jego wartości w gotówce w określonym czasie. Przykładem jest Bitcoin Tracker One (COINXBT) w Szwecji.
Kontrakty terminowe są umowami, które obligują do kupna lub sprzedaży określonej ilości bitcoina w określonym czasie i cenie. Przykładami są kontrakty terminowe na bitcoina oferowane przez CME Group czy Bakkt w USA. Wreszcie, kontrakty na różnicę kursową to umowy, które pozwalają na spekulowanie na wzrosty lub spadki ceny bitcoina bez posiadania go fizycznie. Przykładami są CFD na bitcoina oferowane przez brokerów, domy maklerskie i platformy inwestycyjne.
Każdy z tych instrumentów ma swoje zalety i wady, które należy rozważyć przed podjęciem decyzji inwestycyjnej. Oto niektóre z nich:
| Instrument |
Zalety |
Wady |
| Bitcoin ETF |
Łatwość dostępu, obniżenie kosztów i ryzyka, zwiększenie przejrzystości i nadzoru regulacyjnego, dywersyfikacja portfela |
Brak bezpośredniej kontroli nad bitcoinami, opłaty zarządzania funduszem, ryzyko likwidacji funduszu |
| Fundusze zamknięte |
Możliwość kupowania i sprzedawania udziałów w dowolnym momencie, potencjalna premia nad ceną bitcoina, możliwość konwersji udziałów na bitcoiny |
Wysokie opłaty transakcyjne i zarządzania funduszem, brak nadzoru regulacyjnego, ryzyko dyskonta poniżej ceny bitcoina, ograniczona podaż udziałów |
| Certyfikaty |
Łatwość dostępu, niska opłata zarządzania, możliwość handlu dźwignią |
Brak bezpośredniej kontroli nad bitcoinami, ryzyko kontrahenta, ryzyko likwidacji certyfikatu, ograniczona płynność |
| Kontrakty terminowe |
Możliwość handlu dźwignią, hedgingu i spekulacji na wzrosty i spadki ceny bitcoina, wysoka płynność i efektywność rynku |
Brak bezpośredniej kontroli nad bitcoinami, wysokie opłaty transakcyjne i marże zabezpieczające, ryzyko likwidacji kontraktu, ryzyko zmienności i manipulacji rynku |
| Kontrakty na różnicę kursową (CFD) |
Możliwość handlu dźwignią, hedgingu i spekulacji na wzrosty i spadki ceny bitcoina, niska opłata zarządzania, dostęp do wielu rynków i instrumentów |
Brak bezpośredniej kontroli nad bitcoinami, ryzyko kontrahenta, ryzyko likwidacji kontraktu, ryzyko zmienności i manipulacji rynku |
Źródło: Opracowanie własne
Bitcoin ETF a regulacje
Bitcoin ETF jest przedmiotem wielu debat i kontrowersji w środowisku kryptowalutowym oraz finansowym. Głównym wyzwaniem stojącym przed tym instrumentem jest uzyskanie zgody od organów regulacyjnych w USA. Organizacje takie jak SEC chcą być pewne, że Bitcoin ETF spełnia wszystkie wymagania dotyczące ochrony inwestorów, zapobiegania nadużyciom rynkowym i zapewnienia stabilności systemu finansowego.
Chociaż SEC ostatecznie zgodził się na wprowadzenie ETF-ów śledzących ceny bitcoina na rynku kontraktów terminowych, to do tej pory nie pozwolił na utworzenie żadnego ETF-u, który śledzi bitcoina, jednak na podstawie cen spot.
Za główne powody decyzji odmownych (ciągnących się już od ponad 5 lat) instytucja podaje między innymi niedojrzałość i zmienność rynku kryptowalut, brak odpowiedniej infrastruktury i nadzoru rynku kryptowalut, ryzyko oszustw i manipulacji cen, czy też brak zgodności z prawem federalnym.
Rynek spodziewał się, że sytuacja zmieni się dzięki wybraniu pod koniec 2020 roku na przewodniczącego SEC Gary’ego Genslera, który był uważany za bardziej przyjaznego dla kryptowalut niż jego poprzednicy. Jak się jednak okazało, Gensler okazał się jeszcze silniejszym przeciwnikiem kryptowalut, a jego działania doprowadziły do załamania w lokalnej branży i do pozwów przeciwko największym platforom kryptowalutowym w kraju.
Istnieją jednak coraz silniejsze naciski ze strony inwestorów instytucjonalnych na zatwierdzenie Bitcoin ETF w USA. Jak wspomniano wcześniej, największe amerykańskie fundusze inwestycyjne takie jak BlackRock, Invesco, czy też Fidelity, złożyły w czerwcu 2023 roku wnioski o utworzenie własnych funduszy Bitcoin ETF spot. Liczą, że w momencie gdy SEC walczy ze zdecentralizowanymi giełdami, będzie w stanie przychylniej spojrzeć na instrumenty regulowane.
Z kolei w Kanadzie, czy też Europie sytuacja jeżeli chodzi o Bitcoin ETF-y jest zdecydowanie korzystniejsza. W lutym 2021 roku OSC zatwierdziła pierwszy na świecie Bitcoin ETF spot - Purpose Bitcoin ETF (BTCC), który zebrał ponad 1 miliard dolarów kanadyjskich aktywów w ciągu tygodnia od debiutu. Od tego czasu OSC zatwierdziła również kilka innych funduszy Bitcoin ETF spot i futures, takich jak Evolve Bitcoin ETF (EBIT), CI Galaxy Bitcoin ETF (BTCX) czy 3iQ CoinShares Bitcoin ETF (BTCQ).
Najlepsze dostępne fundusze Bitcoin ETF
Obecnie istnieje kilka funduszy Bitcoin ETF, które są dostępne dla inwestorów na różnych rynkach. Oto niektóre z nich:
Purpose Bitcoin ETF (BTCC): To pierwszy na świecie Bitcoin ETF spot, który jest notowany na Toronto Stock Exchange (TSX) w Kanadzie. Fundusz inwestuje bezpośrednio w bitcoiny i przechowuje je w bezpiecznych magazynach Gemini Trust Company. Fundusz nalicza opłatę za zarządzanie 1% rocznie i jest dostępny w dwóch wersjach walutowych: kanadyjskiej (BTCC.B) i amerykańskiej (BTCC.U).
Źródło: CoinMarketCap.com
Evolve Bitcoin ETF (EBIT): To kolejny Bitcoin ETF spot, który jest notowany na TSX w Kanadzie. Fundusz również inwestuje bezpośrednio w bitcoiny i przechowuje je w bezpiecznych magazynach Gemini Trust Company. Fundusz nalicza opłatę 0,75% rocznie i jest dostępny tylko w wersji kanadyjskiej (EBIT).
Źródło: CoinMarketCap.com
CI Galaxy Bitcoin ETF (BTCX): Następny Bitcoin ETF spot z Kanady. Fundusz inwestuje bezpośrednio w bitcoiny i przechowuje je w bezpiecznych magazynach NYDIG Trust Company. Fundusz nalicza opłatę 0,4% rocznie i jest dostępny w dwóch wersjach walutowych: kanadyjskiej (BTCX.B) i amerykańskiej (BTCX.U).
3iQ CoinShares Bitcoin ETF (BTCQ): To czwarty Bitcoin ETF spot dostępny na TSX. Fundusz inwestuje w bitcoiny i przechowuje je w bezpiecznych magazynach Coinbase Custody Trust Company. Fundusz nalicza opłatę za zarządzanie 1% rocznie i jest dostępny tylko w wersji kanadyjskiej (BTCQ).
Źródło: CoinMarketCap.com
ETC Group Physical Bitcoin ETP (BTCE): To pierwszy Bitcoin ETF spot, który jest notowany na Deutsche Börse Xetra w Niemczech. Fundusz inwestuje bezpośrednio w bitcoiny i przechowuje je w bezpiecznych magazynach BitGo Trust Company. Fundusz pobiera opłatę 2% rocznie i jest dostępny tylko w wersji euro (BTCE).
Źródło: CoinMarketCap.com
VanEck Vectors Bitcoin ETN (VBTC): To pierwszy Bitcoin ETF futures, który jest notowany na Deutsche Börse Xetra w Niemczech. Fundusz inwestuje w kontrakty terminowe na bitcoina oferowane przez CME Group. Fundusz nalicza opłatę za zarządzanie w wysokości 2% rocznie i jest dostępny tylko w wersji euro (VBTC).
Źródło: CoinMarketCap.com
ProShares Bitcoin Strategy ETF (BITO): Jest pierwszym Bitcoin ETF futures, który zadebiutował na Wall Street w październiku 2022 roku i już w pierwszym dniu notowań ustanowił rekordowy obrót jednego miliarda dolarów.
Źródło: CoinMarketCap.com
BITO jest obecnie największym z Bitcoin ETF futures dostępnych na Wall Street, Własny instrument posiada również VanEck o nazwie VanEck Bitcoin Strategy ETF (XBTF) i kilka innych firm, jednak to BITO gromadzi obecnie największy kapitał inwestorów, w wysokości niespełna jednego miliarda dolarów.
Szanse i zagrożenia związane z Bitcoin ETF
Bitcoin ETF to nowy i innowacyjny instrument finansowy, który może stworzyć wiele szans i zagrożeń dla inwestorów, rynku kryptowalut i systemu finansowego. Najważniejsze z nich zaprezentowano w tabeli poniżej:
| Szanse |
Zagrożenia |
| Zwiększenie adopcji i akceptacji bitcoina oraz reszty kryptowalut przez inwestorów instytucjonalnych i detalicznych
|
Zmniejszenie decentralizacji i demokratyzacji bitcoina i kryptowalut przez koncentrację aktywów i wpływu w rękach nielicznych podmiotów
|
| Zwiększenie popytu i ceny bitcoina oraz jego dominacji na rynku kryptowalut
|
Zmniejszenie bezpieczeństwa i odporności bitcoina i kryptowalut przez zwiększenie ryzyka ataków hakerskich, błędów technicznych lub nadużyć rynkowych na poziomie funduszy, magazynów lub giełd
|
| Zwiększenie płynności i efektywności rynku kryptowalut oraz jego integracji z rynkiem tradycyjnym
|
Zmniejszenie innowacji i konkurencji na rynku kryptowalut przez zwiększenie bariery wejścia i zależności od instytucji finansowych
|
| Zwiększenie przejrzystości i nadzoru regulacyjnego nad rynkiem kryptowalut oraz jego zgodności z prawem
|
Zmniejszenie elastyczności i dostosowania bitcoina i kryptowalut do zmieniających się potrzeb i preferencji użytkowników przez zwiększenie regulacji i standaryzacji
|
| Zwiększenie innowacji i konkurencji na rynku instrumentów finansowych opartych na kryptowalutach
|
Zmniejszenie stabilności i przewidywalności bitcoina i kryptowalut przez zwiększenie zmienności i korelacji z rynkiem tradycyjnym
|
Źródło: Opracowanie własne
Przyszłość funduszy Bitcoin ETF
Bitcoin ETF to instrument finansowy, który ma duży potencjał i perspektywy rozwoju w przyszłości. W tym momencie rynek najbardziej czeka na zatwierdzenie Bitcoin ETF spot w USA. To najbardziej wpływowy scenariusz, który może znacząco zwiększyć popyt i cenę bitcoina oraz jego adopcję i akceptację przez inwestorów instytucjonalnych i detalicznych. Może to również zachęcić inne kraje do zatwierdzania Bitcoin ETF lub innych instrumentów finansowych opartych na kryptowalutach. Alternatywnie, odrzucenie Bitcoin ETF w USA to obecnie scenariusz najbardziej negatywny, który może znacząco zmniejszyć popyt i cenę bitcoina oraz jego adopcję i akceptację.
Rozwój Bitcoin ETF w innych krajach to scenariusz neutralny, który może częściowo zrekompensować brak Bitcoin ETF w USA lub innym dużym rynku. Może to również stworzyć nowe możliwości i wyzwania dla inwestorów, rynku kryptowalut i systemu finansowego. Należy jednak uczciwie przyznać, że Wall Street to największy na świecie rynek finansowy i dopiero on zapewni bitcoinowi prawdziwą adopcję.
Ciężko wykluczyć również pojawienie się nowych rodzajów Bitcoin ETF. Teoretycznie, nowy rodzaj kryptowalutowego ETF-u mógłby zastosować inny model inwestycyjny niż spot lub futures. Mógłby obejmować rynek opcji na Bitcoina. Opcje to rodzaj instrumentu pochodnego, który daje inwestorowi prawo, ale nie obowiązek, do kupna lub sprzedaży aktywa po określonej cenie przed określoną datą. Inne rozwiązania to ETF dochodowy, który generowałby dochód z bitcoina, poprzez udzielanie pożyczek. ETF-y można by stworzyć również na podstawie projektów DeFi, sieci stakingowych lub firm, które spełniają określone kryteria środowiskowe, społeczne i zarządzania (ESG).
Jak zacząć inwestować w Bitcoin ETF?
Inwestowanie w Bitcoin ETF jest podobne do inwestowania w inne fundusze giełdowe. Oto lista kroków, które powinieneś podjąć:
- Wybierz odpowiedni Bitcoin ETF: Zrób własny research i porównaj różne fundusze Bitcoin ETF pod względem ich zalet, wad, opłat, ryzyka, dostępności, płynności, regulacji itp. Wybierz ten, który najlepiej pasuje do Twojej strategii inwestycyjnej, celów, budżetu i apetytu na ryzyko.
- Załóż konto maklerskie lub na platformie handlowej: Znajdź pośrednika finansowego, który oferuje dostęp do wybranego Bitcoin ETF. Upewnij się, że spełniasz wszystkie wymagania dotyczące rejestracji, weryfikacji, depozytu itp. Niektóre z kryptowalutowych ETF-ów dostępne są między innymi w ofercie DM BOŚ.
- Kupuj i sprzedawaj udziały w Bitcoin ETF: Zdecyduj się na ilość udziałów w Bitcoin ETF, którą chcesz kupić lub sprzedać. Sprawdź cenę rynkową, zlecenie kupna lub sprzedaży, opłaty transakcyjne itp. Potwierdź i wykonaj transakcję. Śledź i zarządzaj swoim portfelem Bitcoin ETF.
- Bądź na bieżąco z rynkiem kryptowalut i Bitcoin ETF: Monitoruj i analizuj zmiany cen, trendów, wiadomości, regulacji, innowacji itp. dotyczących bitcoina, kryptowalut i Bitcoin ETF. Dostosuj swoją strategię inwestycyjną, cele, budżet i apetyt na ryzyko do zmieniających się warunków rynkowych.
Podsumowanie
Artykuł miał na celu wyjaśnienie, czym jest Bitcoin ETF, jak wpływa na rynek kryptowalut oraz jakie zalety, szanse i zagrożenia niesie ze sobą. Z jednej strony umożliwia inwestorom udział w rynku kryptowalut bez konieczności zakupu, przechowywania i bezpiecznego zarządzania kryptowalutami. Jak podkreślaliśmy, Bitcoin ETF może stanowić dla inwestorów mniejsze ryzyko, związane z włamaniem do portfeli kryptowalutowych i kradzieżą środków.
Jednakże z drugiej strony, zwróciliśmy także uwagę na pewne potencjalne ryzyko związane z Bitcoin ETF. Dotyczy one głównie zmienności BTC, która może prowadzić do wahania wartości instrumentu wyjściowego. Dlatego przypominamy, że inwestowanie w ETF-y bitcoinowe powinno być realizowane z rozwagą, z pełnym zrozumieniem rynku kryptowalut i potencjalnego ryzyka.
Komentarze