Opakowane tokeny (wrapped tokens) to "kopie" kryptowalut emitowane w innym blockchainie niż oryginalne monety. Ten typ tokena jest wspierany przez aktywo bazowe w stosunku 1:1. Oznacza to, że ma taką samą cenę, jednak o wiele więcej zastosowań. Można go wykorzystać np. podczas handlu w ekosystemach zdecentralizowanych finansów, które nie obsługują oryginału. Najbardziej znanym przykładem opakowanej kryptowaluty jest Wrapped Bitcoin (WBTC), emitowany w sieci Ethereum.
Dlaczego wrapped tokeny są potrzebne?
Wraz z rozwojem sektora DeFi pojawiła się potrzeba
transferu płynnych kryptowalut z jednej sieci do drugiej. Do tego właśnie celu przeznaczone są opakowane tokeny.
Inwestor może np. skorzystać z WBTC, aby przenieść wartość BTC do ekosystemu Ethereum lub Tron. Następnie może użyć opakowanego tokena, aby zastawić go jako
zabezpieczenie pożyczki lub w yield farmingu - wszystko to bez konieczności korzystania ze scentralizowanych giełd i usług.
Ponadto WBTC znacznie ułatwia funkcjonowanie giełd, portfeli i serwisów.
Eliminuje bowiem potrzebę tworzenia osobnych węzłów.
Jak i kiedy powstało WBTC?
WBTC jest wynikiem projektu Wrapped Tokens, założonego przez trzy organizacje - BitGo, Kyber Network i Ren. Po raz pierwszy został zapowiedziany w październiku 2018 roku, a oficjalnie
wystartował 31 stycznia 2019 roku.
Ekosystem WBTC składa się z kilkudziesięciu czołowych certyfikowanych podmiotów, w tym m.in.:
- Compound
- Maker
- Blockfolio
- Uniswap
- CoinGecko
- Aave
- i 0x
Podmioty te odpowiadają za emisję i spalanie WBTC.
Jak powstają i działają opakowane tokeny?
Opakowany token jest wydawany poprzez przeniesienie kryptowaluty do specjalnego skarbca, a następnie wydanie nowego tokena za pomocą specjalnego smart kontraktu.
W przykładzie WBTC użytkownik musi wykonać przelew BTC na wskazany adres w sieci Bitcoin. Następnie otrzymuje WBTC na wybrany adres w sieci Ethereum.
Za wydanie tokena wrapped odpowiada specjalna usługa, która przechowuje aktywo bazowe w smart kontrakcie i jednocześnie odpowiada za wydanie tokena w wersji opakowanej. Odwrotna wymiana odbywa się poprzez spalenie WBTC w sieci Ethereum, a następnie "odblokowanie" tokena w sieci Bitcoina.
Co mają z tym wspólnego między łańcuchowe mosty?
Mosty crosschain to zestaw zautomatyzowanych smart kontraktów, które umożliwiają przeniesienie aktywów z jednej sieci do innej, poprzez wydanie w niej opakowanego tokena. Aktywa bazowe są przechowywane w specjalnym repozytorium.
Głównym celem mostów jest stworzenie interoperacyjności dla odizolowanych sieci i aplikacji. Na przykład, aby zacząć używać BTC do farmingu w sieci Ethereum, użytkownik musi w jakiś sposób przenieść monetę BTC na adres ETH - to właśnie robią mosty.
W przypadku WBTC pełną listę zaufanych mostów można znaleźć na
stronie Wrapped BTC.
Przykłady innych opakowanych tokenów i mostów
Oprócz WBTC istnieje wiele wrapped tokenów bazujących na innych monetach - ich emisja jest ograniczona jedynie możliwościami technologicznymi danej sieci i aplikacji. Oto kilka przykładów:
- Wrapped Ethereum (WETH) - Opakowana wersja monety ETH. Ponieważ większość aplikacji DeFi w sieci Ethereum pracuje z tokenami ERC-20, ale moneta ETH do niej nie należy (została wydana przed przyjęciem standardu), projekt postanowił wydać WETH. W ten sposób uproszczony został proces wymiany z wykorzystaniem eteru. WETH może być emitowany w kilkudziesięciu blockchainach, w tym Polygon, Binance Smart Chain, Solana, Near, Avalanche i Fantom. Ta opakowana wersja ETH jest jednym z najbardziej popularnych tokenów na rynku DeFi - w aplikacjach i protokołach yield farmingu. WETH jest również wykorzystywany w handlu na przykład na platformie NFT OpenSea.
- Opakowane tokeny w sieci BNB Chain - Deweloperzy BNB Chain stworzyli specjalny most Binance. Dzięki temu wydali opakowane wersje popularnych kryptowalut w swojej sieci. Użytkownicy mogą opakować BTC, ETH, XRP, USDT, BCH, DOT i inne monety. Po wyemitowaniu np. BBTC mogą go używać na blockchainie Binance i w zbudowanych na nim aplikacjach.
- Opanowane tokeny na blockchainie Solana - Jednym z najpopularniejszych mostów dla Solany jest Wormhole. Łączy on sieć z Ethereum, Avalanche, Oasis, Binance Smart Chain i Polygon. Zestaw obsługiwanych tokenów i sieci stale się powiększa.
- Opakowane tokeny na blockchainie Avalanche - Oprócz mnóstwa mostów kontrolowanych przez poszczególne aplikacje, twórcy uruchomili oficjalny most z Ethereum do Avalanche. Oferuje on możliwość opakowania popularnych stablecoinów (USDC, USDT, BUSD) i innych aktywów zbudowanych w standardzie ERC-20.
- Wrapowane tokeny na blockchainie Near - Twórcy tego blockchaina wprowadzili rozwiązanie Rainbow Bridge. Pozwala ono na przekazywanie płynności z Ethereum do Near. Zespół starał się umożliwić pakowanie najpopularniejszych tokenów w DeFi: stablecoinów (USDT, DAI, TUSD), WBTC i WETH, zdecentralizowanych tokenów giełdowych (1INCH, UNI), tokenów protokołów pożyczkowych (AAVE, COMP) oraz tokenów giełdowych (HT, CRO).
Opakowane tokeny - jakie niosą ryzyko?
Korzystanie z opakowanych tokenów jest wygodną opcją interakcji z aplikacjami z wielu różnych sieci. Istnieją jednak zagrożenia, na które należy uważać.
Po pierwsze, mosty crosschain, jak każdy inny smart kontrakt, mogą zawierać luki w kodzie. Potwierdza to
włamanie do Wormhole, które miało miejsce w lutym 2022 roku. Wykorzystując błąd, hakerom udało się zgarnąć ogromny łup - około 120 000 WETH (320 milionów dolarów w momencie włamania).
Po drugie, istnieje ryzyko centralizacji. Klucze prywatne, które zapewniają dostęp do środków przechowywanych w moście mogłyby wpaść w ręce napastników. Aktywa bazowe zostałyby po prostu przeniesione na adres strony trzeciej, a użytkownik nie byłby w stanie odzyskać swojego depozytu. Tak się stało z projektem Axie Infinity i ich mostem Ronin pod koniec marca 2022 roku. Ostatecznie hakerzy byli w stanie wypłacić kryptowaluty o łącznej wartości około 625 milionów dolarów.
Podsumowanie
Opakowane tokeny to świetne narzędzie, która zwiększa interoperacyjność blockchainów. Inwestorzy mogą za ich pomocą wykorzystywać nienatywne dla danej sieci aktywa w ekosystemie DeFi. Niemniej jednak, ponieważ bazują one na smart kontraktach (a te są dość młodą technologią), wciąż są podatne na szereg różnych zagrożeń.
Komentarze